Οδηγός - Προτάσεις για την Αποτροπή της Βιας στα Γήπεδα του Μπασκετ (Αφορά ενέργειες Προπονητών Γονέων και Αθλητών)
ΜΕ ΤΗΝ ΘΕΡΜΗ ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ ΠΡΟΣ ΟΛΟΥΣ ΟΣΟΥΣ ΑΓΑΠΟΥΝ ΚΑΙ ΕΜΠΛΕΚΟΝΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΕΡΑΣ/ΚΟ ΜΠΑΣΚΕΤ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΟΝΟ Ο ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΟΔΗΓΟΣ ΝΑ ΔΙΕΝΕΜΗΘΕΙ ΠΡΟΣ ΟΛΟΥΣ ...... ΠΟΥ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΟΥΝ ΤΗΝ ΒΙΑ ΣΤΑ ΓΗΠΕΔΑ ΤΟΥ ΜΠΑΣΚΕΤ.
Τρόποι αποφυγής της βίας: Ενέργειες των γονέων
μέσω των ΜΜΕ και του διαδικτύου. Μερικοί απλοί τρόποι είναι να περιορίσετε τη διάρκεια της τηλεθέασης σε 1 ή 2 ώρες την ημέρα, να ελέγξετε το είδος και την ποιότητα των προγραμμάτων που παρακολουθούν τα παιδιά, να ελέγξετε τα ηλεκτρονικά παιχνίδια που παίζουν, να συζητήσετε τους λόγους που υπάρχουν οι βίαιες σκηνές στα τηλεοπτικά προγράμματα και να βοηθήστε να καταλάβουν το πόσο οδυνηρά είναι στην πραγματικότητα τα αποτελέσματα αυτών των συμπεριφορών.
ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ
ΘΑΝΑΣΗΣ
ΣΤΑΡΕΝΤΖΗΣ
ΟΔΗΓΟΣ – ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΤΡΟΠΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ ΣΤΑ ΓΗΠΕΔΑ ΤΟΥ ΜΠΑΣΚΕΤ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΑ ΣΤΟΝ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ
(με εφαρμόσιμες συμβουλές προς τους προπονητές – αθλητές και γονείς)
ΑΠΟ ΤΟΝ:
Διοφάντους 13, 151 25, Μαρούσι
Τηλέφωνα: 210 6800997
6937444676
ΣΕ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ
ΚΑΙ ΤΗΝ ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΑ
Η Ε.Σ.Κ.Α.Ν.Α σε συνεργασία με τον αθλητικό ψυχολόγο Δρ. Εμμανουήλ Γεωργιαδη και την ιστοσελίδα www.coachbasketball.gr
αντιλαμβανόμενη τον μεγάλο κίνδυνο που διατρέχει το ερασ/κο Μπάσκετ στην Ελλάδα μέσα και έξω από τους αγωνισκούς χώρους ,θα διοργανώσει μέσα στον Οκτώβριο του 2010 για τα σωματεία μέλη της, ημερίδα με θέματα καλαθοσφαίρισης και θα διανέμει ένα οδηγό με προτάσεις για την αποτροπή της κάθε μορφής βίας . Οι προτάσεις είναι απλές και εύκολα εφαρμόσιμες. Ευελπιστούμε πως αν γίνουν μέρος της καθημερινής εφαρμογής των εμπλεκομένων με το Μπάσκετ στην Ελλάδα (προπονητές, αθλητές, γονείς, παράγοντες, διαιτητές), θα αποτελέσουν ένα σημαντικό βήμα αποτροπής της βίας.
Σεπτέμβριος 2010
Περιεχόμενα
Η αποτροπή βίαιων συμπεριφορών στον αθλητισμό Σελ. 3
Τρόποι αποφυγής της βίας: Ενέργειες των προπονητών Σελ. 5
Τρόποι αποφυγής της βίας: Ενέργειες των γονέων Σελ. 6
Η αποτροπή βίαιων συμπεριφορών στον αθλητισμό
Όλοι γνωρίζουν τη σημασία και τη διάσταση που μπορεί να λάβει ένα βίαιο περιστατικό στον χώρο του αθλητισμού. Σε αθλήματα που έχουν μεγάλη δημοτικότητα, τα βίαια επεισόδια είναι πιθανόν να ταυτιστούν με αυτά, αφού αν λάβουν διαστάσεις και γίνουν συχνό φαινόμενο, μπορούν να μολύνουν ανεπανόρθωτα τους νέους αθλητές μεταβάλλοντας τον υγιή συναγωνισμό σε έναν ατέρμονο αγώνα για οριστική επικράτηση μέσα και έξω από τους αθλητικούς χώρους.
Η βία στον αθλητισμό έχει απασχολήσει επανειλημμένα την παγκόσμια ομοσπονδία αθλητικής ψυχολογίας, που έχει προτείνει συγκεκριμένες ενέργειες για την εξάλειψη τέτοιων αρνητικών συμπεριφορών. Συνδυάζοντας τις οδηγίες αυτές με τις ανάγκες των αθλητών και αθλητριών στην Ελλάδα, προτείνονται τα εξής:
· Οι αθλητές χρειάζεται να γνωρίζουν πως πρόκειται να αντιμετωπίσουν σοβαρότατες ποινές σε περίπτωση που εμπλακούν σε βίαιες ή επιθετικές πράξεις. Σε κάθε περίπτωση οι ποινές αυτές θα πρέπει να είναι ισχυρότερες από τα πιθανά οφέλη που μπορεί να αποκομίσουν οι αθλητές από τέτοιες συμπεριφορές (π.χ. αυξημένη δημοτικότητα).
· Η εκπαίδευση της νέας γενιάς των αθλητών στους κανόνες του «ευ αγωνίζεσθαι» πρέπει να είναι καθημερινή και αναπόσπαστο μέρος της αθλητικής ενασχόλησης. Μέλημα των αθλητικών διοικήσεων θα πρέπει να είναι η συνεχής και πλήρης κατανόηση, των λόγων που πραγματοποιείται ο αγώνας, του ρόλου που επιτελεί ο αντίπαλος, της ύπαρξης των κανονισμών του αθλήματος, της κρισιμότητας του αυτοελέγχου, της συνεργασίας με τον συμπαίκτη, καθώς και της σημασίας που έχει η ηθική συμπεριφορά για την βέλτιστη ψυχο-κοινωνική και σωματική ανάπτυξη των νέων αθλητών. Οι προπονητές θα πρέπει να αποτελούν τους πυλώνες προώθησης αυτής της κατανόησης.
· Τα ΜΜΕ και ο αθλητικός τύπος χρειάζεται να τοποθετούν στην σωστή τους διάσταση τα περιστατικά βίας, χωρίς να τα προβάλουν, διαφημίζοντας τα. Αντίθετα, θα πρέπει να προβάλουν στο μέγιστο βαθμό κάθε εκστρατεία μείωσης των βίαιων συμπεριφορών στον αθλητισμό που πραγματοποιείται με τη συμμετοχή των αθλητών, προπονητών, ομοσπονδιών, διοικήσεων, διαιτητών και θεατών.
· Όλοι οι εμπλεκόμενοι στον αθλητισμό (αθλητές, προπονητές, ομοσπονδία, διοικήσεις, τύπος), χρειάζεται να συμμετέχουν ανά τακτά χρονικά διαστήματα σε ειδικές ημερίδες έτσι ώστε να μπορούν να διασφαλίζουν την κοινή κατανόηση του θέματος της βίας, των αιτιών πρόκλησης της, το κόστος εμφάνισης της καθώς και τους αποτελεσματικούς τρόπους αντιμετώπισης των επιθετικών και βίαιων συμπεριφορών στον αθλητισμό.
· Όλοι μαζί, οι προπονητές, η αθλητική διοίκηση, οι διαιτητές και ο αθλητικός τύπος θα πρέπει να προωθούν την συνεργασία και την συναδέλφωση των αθλητών, αλλά και να υποστηρίζουν την θέσπιση αυστηρών ποινών στις περιπτώσεις εμφάνισης επιθετικών συμπεριφορών.
· Οι αθλητές χρειάζεται να παρακινούνται συστηματικά, προκειμένου να συμμετέχουν ενεργά σε προγράμματα μείωσης των επιθετικών και βίαιων συμπεριφορών. Η ενίσχυση των κανόνων θεμιτής συμπεριφοράς, η θέσπιση αυστηρών ποινών και η εξάλειψη των τρόπων ενίσχυσης των βίαιων συμπεριφορών, είναι μερικοί από τους τρόπους που μπορεί να επιτευχθεί η καθολική παύση των αρνητικών συμπεριφορών στον αθλητισμό.
Ας θυμόμαστε πως η αποτροπή των αρνητικών συμπεριφορών μπορεί να είναι μόνιμη, με αποτέλεσμα η εστίαση να βρίσκεται μόνο στην ουσιαστική σωματική και ψυχοκοινωνική εξέλιξη των συμμετεχόντων, προσφέροντας έτσι τα εφόδια για μία υγιή ανθρώπινη προσωπικότητα.
Τρόποι αποφυγής της βίας: Ενέργειες των προπονητών
Καθώς ο προπονητής είναι ο ουσιαστικός καθοδηγητής και το πρότυπο συμπεριφοράς στους αθλητικούς χώρους, η στάση που κρατά αλλά και οι συμπεριφορές που προωθεί έχουν ιδιαίτερη σημασία για την ορθή διαπαιδαγώγηση των αθλητών. Ο προπονητής που μπορεί να ανταποκριθεί στις ολοένα αυξημένες απαιτήσεις του αγωνιστικής καλαθοσφαίρισης, οφείλει να προωθεί καθημερινά το αθλητικό ήθος μέσα από συχνές και καίριες παρεμβάσεις στα δρώμενα της προπόνησης και του αγώνα. Μερικές από τις κρίσιμες αυτές παρεμβάσεις είναι οι ακόλουθες:
· Ο προπονητής χρειάζεται να ξεκαθαρίζει καθημερινά τους ηθικούς κανόνες του αθλήματος, τη σημασία της προσπάθειας, την αξία της προσωπικής εξέλιξης, τη διαφοροποίηση της διαδικασίας από το αποτέλεσμα, τη συναδέλφωση και τη συνεργασία που επιτυγχάνεται μέσα από τον αθλητισμό.
· Κάθε βίαιη συμπεριφορά, ανεξάρτητα από το δίκαιο ή το άδικο αίτημα της αρχικής αιτιολογίας της, θα πρέπει να κατακρίνεται και να τιμωρείται αμετάκλητα, προκειμένου να μη βρει υποστηρικτές και συνεχιστές. Στη θέση αυτών των συμπεριφορών, μπορεί να αναπτυχθεί ένα ρεπερτόριο μη βίαιων αντιδράσεων εκτόνωσης του θυμού, μέσα από την προπόνηση ή κατά τη διάρκεια σχετικών συζητήσεων.
· Οι στόχοι της ομάδας ή οι εξατομικευμένοι στόχοι των αθλητών χρειάζεται να είναι ξεκάθαροι και κατανοητοί από όλους τους παίκτες, αφού στο αγωνιστικό περιβάλλον η εστίαση θα πρέπει να βρίσκεται στην προσπάθεια για την εξέλιξη της απόδοσης. Όταν ο μοναδικός σκοπός του αγώνα είναι η νίκη, οι επιθετικές και οι βίαιες αντιδράσεις είναι πολύ πιθανές ενώ ταυτόχρονα η παιδαγωγική αξία του αθλητισμού εξαφανίζεται.
· Οι συζητήσεις σχετικά με την πιθανή πρόκληση βίαιων συμπεριφορών ή ο σχολιασμός προηγούμενων επιθετικών συμπεριφορών, θα πρέπει να αποτρέπεται, καθώς είναι πολύ εύκολο οι απειλές ή οι επιθετικές ενέργειες να αποτελέσουν πρότυπο μελλοντικών συμπεριφορών.
· Οι κοινές κοινωνικές εκδηλώσεις με αθλητές άλλων σωματείων, συμφιλιώνουν και βελτιώνουν τις σχέσεις μεταξύ των αθλητών. Οι εκδηλώσεις αυτές κοινωνικοποιούν, δημιουργούν κοινές εξω-αθλητικές εμπειρίες, προωθούν τον κοινό σκοπό της αγωνιστικής εξέλιξης και κάνουν εύληπτη και κατανοητή την αξία της αθλητικής συμμετοχής.
Η βία ως συμπεριφορά σχετίζεται άμεσα με τις επιδράσεις του περιβάλλοντος και με μαθημένους τρόπος αντίδρασης για την υπεράσπιση θιγόμενων προσωπικών δικαιωμάτων. Τις περισσότερες φορές οι βίαιες ή οι επιθετικές συμπεριφορές μαθαίνονται σε μικρή ηλικία και καλό είναι να θυμόμαστε πως η οικογένεια και οι γονείς μπορούν να συμβάλουν σε εξαιρετικό βαθμό στη διαχείριση των συναισθημάτων χωρίς την χρήση βίας. Μερικές απλές ενέργειες που μπορούν να πραγματοποιήσουν οι γονείς προκειμένου να αποτρέψουν τέτοιες επιθετικές και βίαιες συμπεριφορές είναι οι εξής:
· Προσφέρετε στα παιδιά σταθερά και αμετάβλητα αγάπη και προσοχή. Οι αρνητικές συμπεριφορές και η παραβατικότητα εμφανίζονται σπάνια στα παιδιά που μεγαλώνουν με ασφάλεια και με την ανάμιξη των γονέων στην ζωή τους.
· Τα παιδιά χρειάζονται καθοδήγηση. Γι’ αυτό είναι σημαντικό να μην ξεφεύγουν από την επίβλεψη των ενηλίκων για μεγάλα χρονικά διαστήματα, αφού χρειάζονται την διόρθωση, την εξήγηση, τον έπαινο και την τιμωρία ως απάντηση στις επιθυμητές ή ανεπιθύμητες συμπεριφορές. Μάθετε στα παιδιά τον τρόπο που θα πρέπει να χειρίζονται τις προσβολές, τις απειλές και το θυμό με διαφορετικό τρόπο από τη βία.
· Θυμηθείτε πως είσαστε το μοντέλο συμπεριφοράς για τα παιδιά σας. Ο σεβασμός, η τιμιότητα, η ειλικρίνεια και η περηφάνια είναι σημαντικές πηγές έμπνευσης για τα παιδιά που αντιμετωπίζουν τη βίαιη συμπεριφορά των συνομηλίκων τους. Ενισχύστε την αποφυγή της βίας και τη μη βίαιη αντιμετώπιση των διαφωνιών. Προσέξτε την συμπεριφορά σας στην κερκίδα του γηπέδου, ενισχύστε την προσπάθεια και μην επηρεάζεστε από το αποτέλεσμα του αγώνα.
· Εφαρμόστε σταθερά και απαράκλητα τους κανόνες συμπεριφοράς και την τιμωρία. Τα παιδιά χρειάζονται λογική εξήγηση των κανόνων και σταθερή δομή κανόνων για να μεγαλώσουν με σαφείς όρους από πολύ μικρή ηλικία.
· Προστατέψτε τα παιδιά από την ενδοοικογενειακή βία. Τα μέλη της οικογένειας θα πρέπει να αισθάνονται ασφάλεια μέσα στο σπίτι που τα στεγάζει. Καθώς επίσης να αποφεύγεται με κάθε τρόπο η βίαιη αντιμετώπιση των διαφωνιών μεταξύ των μελών της οικογένειας ανεξάρτητα από το νεαρό της ηλικίας τους.
· Μειώστε όσο μπορείτε την παρατήρηση βίαιων συμπεριφορών
μέσω των ΜΜΕ και του διαδικτύου. Μερικοί απλοί τρόποι είναι να περιορίσετε τη διάρκεια της τηλεθέασης σε 1 ή 2 ώρες την ημέρα, να ελέγξετε το είδος και την ποιότητα των προγραμμάτων που παρακολουθούν τα παιδιά, να ελέγξετε τα ηλεκτρονικά παιχνίδια που παίζουν, να συζητήσετε τους λόγους που υπάρχουν οι βίαιες σκηνές στα τηλεοπτικά προγράμματα και να βοηθήστε να καταλάβουν το πόσο οδυνηρά είναι στην πραγματικότητα τα αποτελέσματα αυτών των συμπεριφορών.
· Ενισχύστε τα παιδιά σας καθώς αντιστέκονται στην βία. Εκπαιδεύστε τα να αντιμετωπίζουν με σταθερές, ήρεμες φράσεις και συμπεριφορές τις απειλές ή τις προσβολές που δέχονται. Βοηθήστε τα να καταλάβουν πως χρειάζεται πολύ μεγαλύτερο κουράγιο και ηγετική ικανότητα η αντίσταση στην βία, παρά η υποχώρηση σε αυτήν.