Η Επιλογή του Κατάλληλου Σουτ
Η ταινία "The Legend of Bagger Vance" σκηνοθετημένη από τονRobert Redford βασίζεται στο βιβλίο, The Legend of Bagger Vance του Steven Pressfield, έχει σαν θέμα το γκολφ αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν μια καταπληκτική αναλογία για το basketball αλλά και την ζωή γενικότερα.
Ο βασικός χαρακτήρας της είναι ένας μυστηριώδης μεταφορέας των μπαστουνιών του γκολφ, βοηθός, αλλά πολλές φορές στην ιστορία και σοφός προπονητής που εμφανίζεται από το πουθενά. Ο Bagger Vance (Will Smith) βοηθά έναν παίκτη του γκολφ τον Junah (Matt Damon) να βρει τον εαυτό του την ηρεμία του, ψάχνοντας βαθιά μέσα του. Το μέσο για αυτή την αλλαγή είναι το ίδιο το παιχνίδι καθώς γίνεται ένα με αυτό, και το κατορθώνει όταν παραμερίζει το εγώ του και την ανάγκη για αυτό-επιβεβαίωση μέσα από προσωπικά επιτεύγματα.
Σε μια κρίσιμη στιγμή του αγώνα ο Bagger λέει, "... ήρθε η στιγμή… η ώρα να δεις το γήπεδο… να συγκεντρωθείς. Κοίτα τον Bobby Jones…κοίτα το κτύπημα προπόνησης…σαν να ψάχνει κάτι…και μετά το βρίσκει…κοίτα την συγκέντρωση του. Υπάρχουν πολλά κτυπήματα να επιλέξει κανείς, αλλά μόνο ΕΝΑ κτύπημα είναι το τέλειο κτύπημα σε αρμονία με το γήπεδο. Ένα "αυθεντικό κτύπημα". Και αυτό το κτύπημα, (ή βολή, ή σουτ ή ευκαιρία) επιλέγει ΕΣΕΝΑ. Υπάρχει ένα τέλειο σουτ κάπου εκεί έξω, που προσπαθεί να βρει το καθένα μας, και το μόνο που πρέπει να κάνουμε είναι να παραμερίσουμε και να το αφήσουμε να μας επιλέξει." Και συνεχίζει ″Δεν μπορείς να βλέπεις την σημαία σαν δράκο που θα πρέπει να τον εξοντώσεις. Πρέπει να κοιτάζεις με απαλή ματιά, να ατενίζεις το γήπεδο. Να βρεις το μέρος που τα ρεύματα, η κατάλληλη ώρα, και η κίνηση της γης συναντιόνται και γίνονται ένα. Πρέπει να το αναζητήσεις αυτό το μέρος μέσα στην ψυχή σου. Να το ψάξεις με τα χέρια σου. Δεν πρέπει να το σκέφτεσαι, αλλά να το αισθάνεσαι. Τα χέρια σου είναι πολύ πιο σοφά από το κεφάλι σου." Γήπεδο, αυτοσυγκέντρωση, σουτ, αρμονία, εξόντωση, ψυχή, άγγιγμα, τι σημαίνουν άραγε όλα αυτά;
Η εφαρμογή στην πραγματικότητα
Δες το γήπεδο, συγκεντρώσου, κατανόησε το πλάνο του παιχνιδιού. Να είσαι ο εαυτός σου, παίξε το παιχνίδι σου και μην εκβιάζεις τα πράγματα. Κάνε το καλύτερο που μπορείς και το παιχνίδι θα έρθει από μόνο του. Όλα είναι το ίδιο πράγμα. Όπως ο Junah, οι παίκτες όταν βρεθούν αντιμέτωποι με τις δυσκολίες και χάσουν την αυτοπεποίθηση τους, πρέπει να επανασυνδεθούν με τις δυνατότητες τους και να εμπιστευθούν το ένστικτο τους. Η προπόνηση και η σκληρή δουλειά φθάνει τους παίκτες στο σημείο όπου αντιλαμβάνονται τις δυνατότητες τους, τις αδυναμίες τους, και μετατρέπει την συμπεριφορά τους μέσα στο γήπεδο σε ενστικτώδεις αντιδράσεις. Από εκεί και πέρα πρέπει να παίζουν το παιχνίδι όπως πρέπει χωρίς να σκέφτονται. Το διαβάζω το παιχνίδι δεν έχει καμιά σχέση με το σκέφτομαι. Στην ουσία ο αθλητής ειδικά όταν παίζει στην ζώνη βλέπει μια εικόνα μέσα στο γήπεδο και αντιδρά. Αν η βιβλιοθήκη των παραστάσεων του έχει πολλά βιβλία τότε αντιδρά καλύτερα. Αυτό είναι που οι προπονητές πολλές φορές ονομάζουν διάβασε και αντέδρασε. Αυτή είναι η σωστή προτροπή και όχι σκέψου.
Ας φανταστούμε τις εξελισσόμενες φάσεις μέσα στο γήπεδο σαν μια σειρά από καρέ κινηματογραφικής ταινίας. Για τον αρχάριο ή άπειρο παίκτη η έλλειψη εμπειρίας στο ποια σημάδια μέσα στο γήπεδο πρέπει να διαβάσει, τα καρέ αυτά τρέχουν πολύ γρήγορα με αποτέλεσμα ο παίκτης αυτός να παραβλέπει σημαντικά πράγματα που θα μπορούσε να κάνει αν παρατηρούσε αυτά τα σημάδια. ‘Όσο όμως ο παίκτης προπονείται και παίζει και συνεπώς αποκτά εμπειρίες, εκτός από το ότι γίνεται πιο δυνατός, γρήγορος και επιδέξιος, πιο μεγάλη σημασία έχει το γεγονός ότι αποκτά παραστάσεις και εμπειρίες πάνω στο άθλημα. Έτσι δημιουργεί μια αποθήκη από αθλητικές – μπασκετικές εμπειρίες τις οποίες μπορεί ανά πάσα στιγμή να χρησιμοποιήσει όταν χρειασθεί μέσα σε κλάσματα του δευτερολέπτου. Έτσι μπορεί να διαβάσει σωστά την φάση, αλλά και να αποφασίσει για το ποια είναι η πιο κατάλληλη ενέργεια στην παρούσα στιγμή. Ακόμα μπορεί να αξιολογήσει ποια σημάδια είναι σημαντικά και ποια δεν είναι. Πώς έχει τα πόδια του ο αμυντικός που σε παίζει άμυνα, πώς παίζει άμυνα τον πόστ της ομάδας σου ο αντίπαλος του και άλλα πολλά πράγματα που μπορεί να βοηθήσουν τον κάθε παίκτη να πάρει αποφάσεις μέσα στο γήπεδο. Όλα αυτά έχουν σαν αποτέλεσμα οι φάσεις να εξελίσσονται σαν σε αργή κίνηση, τα καρέ να κινούνται αργά και να βοηθούν τον αθλητή να παίρνει τις σωστές αποφάσεις, ακόμα και αν το επίπεδο συναγωνισμού είναι πολύ υψηλό και στην πραγματικότητα όλα συμβαίνουν με μεγάλη ταχύτητα.
Αλλά ας γυρίσουμε πίσω στο σουτ. Σε μια καλά σχεδιασμένη επίθεση, υπάρχουν ευκαιρίες για σουτ για κάθε παίκτη, και μια ακολουθία επιλογών που πρέπει να ακολουθήσουν οι παίκτες. Δεν πρέπει να πιέζουν καταστάσεις, αλλά να ψάχνουν τρόπους αντίδρασης στις στρατηγικές της άμυνας για να αποκτήσουν αυτοί το πλεονέκτημα. Η κίνηση των παικτών καθορίζεται από τις θέσεις των αντιπάλων μέσα στο γήπεδο, και προσδιορίζει τα κενά της αντίπαλης άμυνας. Τελικά, η σωστή εκτέλεση της επίθεσης θα αποφέρει την κατάλληλη ευκαιρία για ένα καλό σουτ σε κάποιον παίκτη, και αυτό είναι το σωστό σουτ. Όμως ο παίκτης στην ουσία δεν επιλέγει το σουτ, αλλά το σουτ επιλέγει εκείνον. Άμυνα και επίθεση, ο επιθετικός και ο αμυντικός, οι παίκτες κοντά στην μπάλα, οι παίκτες μακριά από την μπάλα, όλα συνιστώσες για να φθάσει η μια και μοναδική στιγμή. Της εκτέλεσης του σουτ !!!
Πρέπει να γίνεται καθημερινή προπόνηση στα σουτ που θέλουμε να κάνουν οι παίκτες μας. Πρέπει να γίνονται πολλές επαναλήψεις με ασκήσεις για σουτ από τις θέσεις και ανάλογα με τον τρόπο ή την κίνηση που αυτά παρουσιάζονται στα επιθετικά μας συστήματα. Για παράδειγμα, εάν χρησιμοποιούμε επίθεση "shuffle" κάνουμε ασκήσεις σουτ από το shuffle ή back screen, με κίνηση προς το καλάθι, pop out ή curl για τον παίκτη που δέχεται screen από το παίκτη στην κορυφή. Όποια επίθεση και αν χρησιμοποιούμε καταγράφουμε τις περιοχές των σουτ που μας δίνει και δημιουργούμε ανάλογες ασκήσεις. Με αυτό τον τρόπο θέλουμε οι παίκτες μας να προπονηθούν σε αυτά τα σουτ αλλά και να καταλάβουν ποια σουτ είναι τα "σωστά" σουτ. Επίσης έχουμε κανόνες για περιπτώσεις που οι παίκτες μας έχουν το "πράσινο" φως όπως λέμε, για να κάνουν το σουτ. Το μυστικό πάντως είναι στην συνεχή επανάληψη των σουτ αυτών μέσα από τις ασκήσεις μας, σε συνθήκες αγώνα, στην προπόνηση.
Ο τρόπος του Σουτ
Το σουτ στο μπάσκετ είναι μια από τις δυσκολότερες δεξιότητες σε όλα τα σπορ. Και είναι δύσκολο γιατί απαιτεί την συνεργασία όλων σχεδόν των 600 και πλέον μυών του σώματος για την εκτέλεση του. Η δυσκολία του σε συνθήκες αγώνα αυξάνεται δραματικά. Το σουτ είναι μια αλχημική μίξη μυϊκής δύναμης, ισχύος, ισορροπίας, συναρμογής, ευκινησίας, δεξιοτεχνίας, εκρηκτικότητας, συγχρονισμού και πνευματικής ετοιμότητας. Η ειρωνεία του πράγματος είναι ότι το κλειδί για ένα τέλειο σουτ είναι η μη προσπάθεια. Η ανενεργή ενέργεια. Η κίνηση πρέπει να είναι αβίαστη και αυθόρμητη κάτι σαν ελεγχόμενο ατύχημα.
Σε ότι και αν κάνουμε το μυστικό για την τελειότητα είναι να αφήσουμε τα πράγματα να συμβούν και να πάρουν το δρόμο τους χωρίς ο σκεπτόμενος και η σκέψη να διασταυρωθούν. Παρότι κάθε σουτ (και εννοούμε jump shot) αποτελείται από πέντε (5) στάδια φαίνεται σαν μια ενιαία κίνηση. Το λύγισμα των ποδιών σαν ένα πιεσμένο ελατήριο, το τέντωμα του σώματος σαν να αφήνουμε το ελατήριο να εκτιναχθεί, η πτήση στον αέρα και η στιγμή του παγώματος στο χώρο σαν το ακίνητο σημείο της κοσμικής ρόδας, που γεννά την καμπύλη πορεία της μπάλας με το τέντωμα του αγκώνα και το σπάσιμο του καρπού, και η προσγείωση. Συνήθως το τέλειο σουτ είναι σαν μια ανάμνηση που συμβαίνει όμως τώρα, κάτι σαν déjà vu.
Το παρόν (η εισαγωγή)είναι βασισμένο σε ένα άρθρο κάποιου αμερικάνου προπονητή ας με συγχωρήσει γιατί δεν θυμάμαι το όνομα του και το τελείωσα με την δική μου οπτική γωνία.
Παναγιώτης Πανούλιας
Διευθυντής Ακαδημίας Triple Crown
About STARENTZIS SAKIS
.jpg)
