ΕΡΓΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ / ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

	ΕΡΓΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ 1. ΠΗΓΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Η τριφωσφορική αδενοσίνη (ΑΤΡ) είναι η άμεση πηγή μυϊκής ενέργειας. Η ανασύσταση της ΑΤΡ γίνεται με τη διάσπαση της φωσφοκρεατίνης, του γλυκογόνου και των λιπών. Σε υπερμέγιστες προσπάθειες που διαρκούν μέχρι δέκα δευτερόλεπτα, η ενέργεια εξασφαλίζεται κυρίως από τη διάσπαση της φωσφοκρεατίνης. Σε μέγιστες προσπάθειες διάρκειας μισού έως δύο λεπτά, ο κύριος μηχανισμός παραγωγής ενέργειας είναι η αναερόβια γλυκόλυση. Σε προσπάθειες που διαρκούν από πέντε έως τριάντα λεπτά, κυρίαρχος είναι ο αερόβιος μηχανισμός για την παραγωγή της ενέργειας. Τέλος, κατά τη διάρκεια υπομέγιστης προσπάθειας που διαρκεί από τριάντα λεπτά και πάνω, η διάσπαση των υδατανθράκων και των λιπών εξασφαλίζουν την απαιτούμενη ενέργεια. Η κόπωση σε τέτοιες προσπάθειες συμπίπτει με τη μείωση των αποθεμάτων του μυϊκού γλυκογόνου. Η δυσλειτουργία όμως του καρδιαγγειακού και του θερμορρυθμιστικού συστύματος, λόγω της συντελούμενης με τον ιδρώτα απώλειας των υγρών του σώματος, μπορεί να οδηγήσει σε κόπωση και διακοπή της αθλητικής προσπάθειας όταν η άσκηση εκτελείται σε θερμό περιβάλλον.......... 2. ΜΥΪΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΚΑΙ ΜΥΪΚΗ ΔΥΝΑΜΗ Ο σκελετικός μυς αποτελείται από πολλές μυϊκές ίνες, κάθε μυϊκή ίνα από πολλά μυοινίδια και αυτά από πολλά σαρκομέρια. Το σαρκομέριο περιέχει τις δύο πρωτείνες που συμμετέχουν στη συστολή, δηλαδή την ακτίνη και τη μυοσίνη. Η μυϊκή συστολή είναι το αποτέλεσμα της διολίσθησης των μυονηματίων της ακτίνης πάνω από αυτά της μυοσίνης. Οι μυϊκές ίνες διακρίνονται σε: α) οξειδωτικές βραδείας συστολής τύπου Ι, β) οξειδωγλυκολυτικές ταχείας συστολής τύπου ΙΙα, και γ) γλυκολυτικές τύπου ΙΙβ. Η προπόνηση μπορεί να μεταβάλλει τις τύπου     ΙΙβ σε ΙΙα αλλά σε μπορεί να μετασχηματίσει τις τύπου Ι σε ΙΙβ. Η μυϊκή δύναμη που μπορεί να παράγει ένας μυς εξαρτάται από τους παρακάτω παράγοντες: α) τη μυϊκή μάζα, β) τον τύπο των μυϊκών ινών, γ) το είδος της μυϊκής συστολής, δ) την ταχύτητα συστολής, ε) το μήκος του μυός πριν τη συστολή, στ) τη δράση των μοχλών, ζ) το φύλο και την ηλικία. Για την ανάπτυξη της μυϊκής δύναμης θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι αρχές της προοδευτικής επιβάρυνσης στο προπονητικό ερέθισμα καθώς και της εξειδίκευσης των προσαρμογών. 3. ΑΕΡΟΒΙΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ Η αερόβια ικανότητα είναι ο σημαντικότερος δείκτης της λειτουργικής ικανότητας του οργανισμού. Η παράμετρος αυτή εκφράζεται με τη μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου, η οποία είναι συνισταμένη της άρτιας λειτουργίας του καρδιαγγειακού, του αναπνευστικού και του μυϊκού συστήματος. Η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου, η οποία κυμαίνεται μέσα σε ορισμένα όρια που τίθενται από την κληρονομικότητα, επηρεάζεται από την ηλικία και το φύλλο. Η κατάλληλη προπόνηση μπορεί να τη βελτιώσει σημαντικά. Το αναερόβιο κατώφλι αναφέρεται στην ένταση της άσκησης πάνω από την οποία η συγκέντρωση του γαλακτικού οξέος στο αίμα αυξάνει σημαντικά. Σχετίζεται έντονα με την απόδοση σε αγωνίσματα αντοχής γι αυτό και η προπόνηση των αθλητών σχεδιάζεται με βάσει το αναερόβιο κατώφλι. 4. ΑΝΑΕΡΟΒΙΑ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ Η αναερόβια ικανότητα περιλαμβάνει τον αναερόβιο αγαλακτικό και τον αναερόβιο γαλακτικό μηχανισμό. Ο πρώτος μηχανισμός, από τον οποίο εξαρτάται η απόδοση στα αγωνίσματα ισχύος, απελευθερώνει ενέργεια από τη διάσπαση της τριφωσφορικής αδενοσίνης και της φωσφοκρεατίνης. Ο αναερόβιος γαλακτικός μηχανισμός απελευθερώνει ενέργεια κατά την αποδόμηση του γλυκογόνου στην αναερόβια γλυκόλυση, ουδός που οδηγεί στην παραγωγή γαλακτικού οξέος. 5. ΘΕΡΜΟΡΡΥΘΜΙΣΗ Η απώλεια των υγρών του σώματος εξαιτίας της αφυδάτωσης μπορεί να οδηγήσει σε δυσλειτουργία του καρδιαγγειακού και του θερμορρυθμιστικού συστήματος με αποτέλεσμα την πρόωρη κόπωση, ειδικά σε συνθήκες θερμικής επιβάρυνσης. Οι δυσμενείς αυτές προσαρμογές του οργανισμού παρουσιάζονται ως υπέρμετρη αύξηση της καρδιακής συχνότητας και της θερμοκρασίας του σώματος. Η εξασφάλιση του ιδανικού επιπέδου ενυδάτωσης του οργανισμού πριν την προσπάθεια και η αναπλήρωση των υγρών που χάνονται με τον ιδρώτα κατά τη διάρκεια της άσκησης αποτελούν τους σημαντικότερους παράγοντες για την άμβλυνση της ασκησιογενούς δυσλειτουργίας των παραπάνω συστημάτων. Επιπλέον, η αναπλήρωση των υγρών βελτιώνει την απόδοση σε σχέση με τη συνθήκη αφυδάτωσης. 6. ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ ΚΑΙ ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΕΣ Η σωστή προπόνηση πρέπει να στηρίζεται στις αρχές της προοδευτικής επιβάρυνσης, της εξειδίκευσης και της αναστροφής. Οι κυριότερες προσαρμογές της αερόβιας προπόνησης είναι η αύξηση της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου, η αύξηση του όγκου παλμού και της συγκέντρωσης της αιμοσφαιρίνης, η μείωση της καρδιακής συχνότητας στην ίδια υπομέγιστη προσπάθεια, η αύξηση των αποθεμάτων γλυκογόνου και λιπών, η αύξηση της κατανάλωσης των λιπών κ.α. Συνοπτικά, η αναερόβια προπόνηση έχει ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της δραστηριότητας συγκεκριμένων ενζύμων και τη βελτίωση της αναερόβιας ικανότητας.  ΠΗΓΗ http://www.ellinogermaniki.gr/ep/tfl/gr/training-gr/095.htm