Αμυνες Ζώνης ...
ΑΜΥΝΕΣ
ΖΩΝΗΣ Η άμυνα ζώνης είναι μία εντελώς διαφορετική αμυντική τακτική από αυτήν του man to man. Στηρίζεται στην κάλυψη του χώρου που θα κινηθεί η επίθεση και όχι στο μαρκάρισμα του παίκτη. Στο σύγχρονο μπάσκετ θεωρείται εναλλακτική λύση όταν δεν αποδώσει η άμυνα man to man, που θεωρείται βασική επιλογή των προπονητών. Εκτός από την απλή της μορφή, που μπορεί να χαρακτηριστεί "ζυγή" ή "μονή", υπάρχουν και οι "πιεστικές άμυνες" ("zone press") ή "προσαρμοσμένες" ("match up zone"). Η μονή ζώνη έχει μονό αριθμό παικτών μπροστά και έχει διάταξη "1-2-2" ή "3-2" ή "1-3-1". Η ζυγή ζώνη αντίστοιχα έχει ζυγό αριθμό παικτών μπροστά με διάταξη "2-1-2" ή "2-3". Οι πιεστικές άμυνες μπορούν να αναπτύσσονται είτε σε όλο το γήπέδο είτε στο μισό. Η φιλοσοφία των πιεστικών και των προσαρμοσμένων ζωνών άμυνας διαφέρει από προπονητή σε προπονητή και είναι απόλυτα συνυφασμένη με την ποιότητα των παικτών που διαθέτει η κάθε ομάδα. ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΖΩΝΗΣ Η άμυνα ζώνης είναι ένα είδος άμυνας στο οποίο οι παίκτες καλούνται να καλύψουν έναν ορισμένο χώρο του γηπέδου γύρω από το καλάθι. Είναι πιο συμπαγής άμυνα σε σχέση με την προσωπική και όλοι οι παίκτες κινούνται συνδυασμένα σε σχέση με τη μπάλα. Ο τρόπος αυτός άμυνας συνήθως δυσκολεύει ομάδες που δεν έχουν ικανούς σουτέρ και ευνοεί τη γηπεδούχο ομάδα, η οποία είναι εξοικειωμένη με τις ιδιαιτερότητες του αγωνιστικού χώρου και ιδίως με τη "σκληρότητα" του καλαθιού. Στην κλασική της μορφή η ζώνη υπήρξε μια άμυνα που είχε ως σημείο αναφοράς τη ρακέτα και οι παίκτες μετακινούνταν ελάχιστα έξω απ΄ αυτήν. Στη σύγχρονη μορφή της η ζώνη παίζεται με συνδυασμούς, με προσαρμογές, με παγίδες και ως πιεστική άμυνα σε όλο το γήπεδο. Στο σύγχρονο μπάσκετ η άμυνα ζώνης είναι ο εναλλακτικός, ενώ το man-to-man ο κύριος τρόπος άμυνας. Στη ζώνη σκοπός του προπονητή είναι να καλύψει με έναν και διαφορετικό κάθε φορά παίκτη την πιθανότητα του σουτ, ενώ οι υπόλοιποι τέσσερις παίκτες συγκεντρώνονται κοντά στο καλάθι για να ελέγξουν το rebound και να μπλοκάρουν τις κινήσεις των αντιπάλων ψηλών παικτών. Οποιαδήποτε προσπάθεια διείσδυσης από τους επιθετικούς παίκτες της αντίπαλης ομάδας αντιμετωπίζεται από δύο ή και τρεις αμυντικούς. Το μοναδικό όπλο της επίθεσης είναι το μακρινό σουτ και η πολύ γρήγορη κυκλοφορίας της μπάλας. ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΜΥΝΑΣ ΖΩΝΗΣ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ 1. Δεν απαιτείται ιδιαίτερα καλή φυσική κατάσταση από τους αμυνόμενους γιατί δεν καλύπτουν όλο το γήπεδο άμυνας, όπως γίνεται στην προσωπική άμυνα, αλλά μέρος - χώρο του γηπέδου. 2. Οι παίκτες είναι συγκεντρωμένοι γύρω και μέσα στη ρακέτα και α. Αποτρέπουν τα κοντινά σουτ και τις διεισδύσεις β. Δεν είναι εκτεθειμένοι σε φάουλ και γ. Ελέγχουν τα rebound 3. Οι αντίπαλοι ψηλοί παίκτες είναι περιορισμένοι από την άμυνα ζώνης. 4. Η άμυνα ζώνης είναι ιδανική για την έναρξη του αιφνιδιασμού, γιατί οι παίκτες βρίσκονται σε συγκεκριμένες θέσεις. 5. Η διδασκαλία και αφομοίωσή της είναι πιο εύκολη για τους αδύναμους παίκτες, επειδή δεν προκύπτουν πολλές υπευθυνότητες. 6. Αντιμετωπίζει την επίθεση πάντα ομαδικά και ποτέ προσωπικά. ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ 1. Δεν καλύπτει ικανοποιητικά επιθετικούς με καλό μακρινό σουτ. Η άμυνα είναι πολύ ευάλωτη στο σουτ τριών πόντων. 2. Επειδή οι παίκτες δεν χρεώνονται προσωπικό αντίπαλο, αλλά καλύπτουν έναν χώρο, δεν είναι αυξημένο το αίσθημα υπευθυνότητας στην αμυντική προσπάθεια. 3. Επειδή είναι άμυνα προβλέψιμη από τον αντίπαλο και οι κινήσεις των αμυντικών είναι συγκεκριμένες, μετά τις πρώτες επιθέσεις η αντίπαλη ομάδα προσαρμόζει την ανάπτυξη του παιχνιδιού της στις αδυναμίες της άμυνας. 4. Απαιτείται πλήρης συνεργασία των παικτών, ώστε να καλυφθούν όλοι οι χώροι του γηπέδου. Η άμυνα ζώνης δεν συνιστάται σε νεοσύστατες ομάδες. 5. Έχει αργό αμυντικό transition. Όταν οι επιθετικοί επιστρέφουν στην άμυνα αργούν να πάρουν τη θέση τους σε σχέση με την προσωπική άμυνα. Η ΜΟΝΗ ΖΩΝΗ (Η ΖΩΝΗ 3-2) Α. Περιγραφή Η ζώνη 3-2 είναι μια από τις κλασικές άμυνες εναντίον ομάδων που διαθέτουν περιφερειακό σουτ και είναι αδύναμες στις θέσεις των ψηλών. Αυτό συμβαίνει γιατί οι τρεις παίκτες μπροστά καλύπτουν ικανοποιητικά το ημικύκλιο της ρακέτας και το τρίποντο εμποδίζοντας τα μακρινά σουτ και αρχικά μοιάζει να είναι προσωπική άμυνα. Η διάταξη αυτή επίσης εμποδίζει την κυκλοφορία της μπάλας ανάμεσα στους περιφερειακούς παίκτες και οδηγεί τις πάσες προς τις γωνίες όπου υπάρχουν λιγότερες επιλογές για την επίθεση. Τέλος έχει πολύ καλή διάταξη για το επιθετικό transition και ευνοεί την ανάπτυξη αιφνιδιασμού. Αντιθέτως, παρουσιάζει κενό στη γραμμή του φάουλ και στο κέντρο της ρακέτας. Δεν υπάρχουν αρκετοί παίκτες στην περίμετρο του καλαθιού που θα διεκδικήσουν το αμυντικό rebound και είναι ευάλωτη σε ευέλικτους ψηλούς επιθετικούς παίκτες. Ο πρώτος παίκτης (κεφαλή) βρίσκεται μπροστά από το ημικύκλιο των ελευθέρων βολών και είναι αυτός που υποδέχεται τον αντίστοιχο playmaker. Συνήθως είναι ο ψηλότερος περιφερειακός γιατί καλύπτει και τον αντίπαλο ψηλό που κινείται στη γραμμή του φάουλ. Πρέπει να είναι γρήγορος και καλός χειριστής της μπάλας, ώστε να κατευθύνει ή να ολοκληρώνει την αντεπίθεση της ομάδας. Οι δύο πλευρικοί παίκτες (φτερά) είναι οι δύο παίκτες οι οποίοι παίζουν απέναντι από τα αντίστοιχα επιθετικά guard. Πρέπει να είναι καλοί αμυντικοί και να σταματούν τους αντιπάλους τους μακριά από τη ρακέτα, ώστε να μην δημιουργούνται ρήγματα στη ζώνη, αλλά να είναι ταυτόχρονα και γρήγοροι και εκρηκτικοί, γιατί καλύπτουν μεγάλο χώρο όταν η άμυνά τους επεκτείνεται μέχρι τις γωνίες. Επίσης να έχουν καλό timing γιατί θα διεκδικήσουν το αμυντικό rebound όταν βρίσκονται στην αδύνατη πλευρά της άμυνας. Τέλος να είναι και αυτοί καλοί χειριστές της μπάλας, γιατί ένας από τους δύο κατευθύνει συνήθως την αντεπίθεση. Οι δύο τελευταίοι παίκτες είναι οι δύο ψηλοί της ομάδας, οι οποίοι καλύπτουν το καλάθι και τις κινήσεις των αντιπάλων μέσα στη ρακέτα. Διεκδικούν όλα τα rebound και πρέπει να είναι αλάνθαστοι στην πρώτη πάσα, ώστε να μπορέσει η ομάδα να αντεπιτεθεί με επιτυχία. Γ. Κινήσεις παικτών Όπως όλες οι άμυνες ζώνης, έτσι και στην 3-2 η κίνηση των παικτών γίνεται σε δύο γραμμές. Στην πρώτη γραμμή φροντίζουμε ένας παίκτης να βρίσκεται αντιμέτωπος με τη μπάλα και ουσιαστικά να παίζει man-to-man στο χώρο του, ενώ οι άλλοι δύο καλύπτουν τις γωνίες του φάουλ. Σε περίπτωση διείσδυσης οι δύο περιφερειακοί ταυτόχρονα κλείνουν το διάδρομο στον επιθετικό. Στην πίσω γραμμή οι ψηλοί προσαρμόζονται με τους αντίστοιχους επιθετικούς που βρίσκονται στο low post. Αν κάποιος από αυτούς κινηθεί προς το high post ο παίκτης - κεφαλή παίζει άμυνα από μπροστά και ο ψηλός παίκτης από πίσω. Οι πλευρικοί παίκτες που βρίσκονται στην αδύνατη πλευρά της άμυνας πρέπει να κινούνται κάτω από τη γραμμή του φάουλ, ώστε να καλύπτουν τους ψηλούς, όταν αυτοί μαρκάρουν παίκτες που βρίσκονται στη γωνία. Η ΖΥΓΗ ΖΩΝΗ (Η ΖΩΝΗ 2-1-2) Α. Περιγραφή Η ζώνη 2-1-2 είναι η πιο συνηθισμένη διάταξη της ζώνης. Είναι εύκολα αναγνωρίσιμη, αλλά είναι παράλληλα ευέλικτη, με πολλές προσαρμογές. Προσφέρει πλήρη κάλυψη της γραμμής του φάουλ και του κέντρου της ρακέτας, απαγορεύει την κίνηση στους επιθετικούς ψηλούς και οι παίκτες διεκδικούν με μεγάλη αποτελεσματικότητα τα αμυντικά rebound. Όμως δεν καλύπτει σωστά τα σουτ από την περιφέρεια, την κορυφή του τρίποντου και τις δύο πλάγιες θέσεις και επειδή είναι πολύ γνωστή, οι αντίπαλοι επιθετικοί έχουν συνήθως πολλούς τρόπους να την διασπούν. Οι δύο μπροστινοί παίκτες (φτερά) είναι οι δύο πιο κοντοί παίκτες της ομάδας. Βρίσκονται στις γωνίες της γραμμής του φάουλ. Πρέπει να είναι κινητικοί, γρήγοροι και να παίζουν επιθετική άμυνα. Οφείλουν να είναι καλοί χειριστές της μπάλας, γιατί κατευθύνουν την αντεπίθεση της ομάδας. Ο κεντρικός παίκτης είναι ο πιο ψηλός και δυνατός παίκτης της ομάδας, ή ο παίκτης που έχει πρόβλημα με τα φάουλ. Βρίσκεται στο κέντρο της ρακέτας και ελέγχει όλες τις διεισδύσεις και τα κοψίματα των αντιπάλων. Πρέπει να έχει έφεση στα rebound και να είναι αλάνθαστος στην πρώτη πάσα. Οι δύο πίσω παίκτες είναι ο πιο ψηλός περιφερειακός και ο δεύτερος ψηλός της ομάδας, οι οποίοι βρίσκονται στο low post, στο άνοιγμα της ρακέτας. Πρέπει επίσης να είναι κινητικοί και γρήγοροι, γιατί καλύπτουν τις γωνίες και μεγάλο χώρο μέσα στη ρακέτα. Να είναι δυνατοί, ώστε να μπορούν να μπλοκάρουν τους αντίπαλους ψηλούς και να έχουν καλό timing για το rebound. Γ. Κινήσεις παικτών Η μπροστινή γραμμή χαρακτηρίζεται από μία σχέση ανισότητας με την αντίστοιχη γραμμή των επιθετικών γιατί συνήθως βρίσκονται δύο αμυντικοί αντιμέτωποι με τρεις επιθετικούς. Σε αυτήν την περίπτωση ο παίκτης που είναι πιο κοντά στη μπάλα μαρκάρει τον αντίπαλο χειριστή man-to-man, ενώ ο άλλος αμυντικός καλύπτει τη γραμμή του φάουλ και είναι έτοιμος να μαρκάρει τον αποδέκτη της πάσας. Μόλις γίνει η πάσα, ο παίκτης που μάρκαρε το χειριστή της μπάλας οπισθοχωρεί και καλύπτει αυτός τη γραμμή του φάουλ. Στην περίπτωση που γίνει πάσα απευθείας από τη δυνατή στην αδύνατη πλευρά, ο αντίστοιχος παίκτης της πίσω γραμμής θα καλύψει στιγμιαία τον αποδέκτη της πάσας. Η πίσω γραμμή αποτελείται από τον κεντρικό παίκτη, ο οποίος καλύπτει όλη τη ρακέτα και κινείται μέσα σε αυτή και τους δύο πλευρικούς παίκτες, οι οποίοι παίζουν ανοικτά κοντά στη baseline, ώστε να καλύπτουν τα νώτα της άμυνας. Είναι επιφορτισμένοι να καλύπτουν και τη ρακέτα, όταν ο κεντρικός μαρκάρει παίκτη στο high post. Σε περίπτωση "υπερφόρτωσης" από την επίθεση, ο πλευρικός παίκτης πρέπει να βγαίνει μέχρι τη γωνία, ο κεντρικός να καλύπτει το low post και ο πλευρικός της αδύνατης πλευράς το κέντρο της ρακέτας. ΠΙΕΣΤΙΚΗ ΑΜΥΝΑ ΖΩΝΗΣ (ΖΟNE PRESS) Α. Περιγραφή Είναι μια μορφή άμυνας ζώνης που εκτείνεται είτε σε όλο το γήπεδο (full court) είτε στο μισό (half court). Χαρακτηρίζεται από αμυντικές παγίδες, οι οποίες εφαρμόζονται από δύο αμυντικούς κοντά στις πλάγιες γραμμές. Είναι η πιο επιθετική μορφή άμυνας και χρησιμοποιείται από τους προπονητές για τον αιφνιδιασμό του αντιπάλου ή για να αλλάξουν το ρυθμό του αγώνα. Οι αμυντικοί παίκτες οφείλουν να είναι πολύ καλά προπονημένοι, ώστε να καλύπτουν γρήγορα μεγάλες αποστάσεις, να κλείνουν τους διαδρόμους στους επιθετικούς και να τους αναγκάζουν σε λάθος πάσες. Επίσης για να οδηγήσουν οι αμυντικοί τους επιθετικούς στις παγίδες, πρέπει να γνωρίζουν πολύ καλά τους κανόνες του man-to-man. Β. Ανάλυση Οι πιεστικές άμυνες ζώνης διέπονται από τους παρακάτω κανόνες: 1. Ο τελευταίος παίκτης (safety man) καλύπτει τη ρακέτα και δεν απομακρύνεται από αυτήν, ώστε να δώσει χρόνο στους συμπαίκτες του να επιστρέψουν στην άμυνα. Ο παίκτης αυτός δεν πρέπει να παρασύρεται μακριά από το καλάθι, γιατί θα δώσει εύκολο στόχο στην επίθεση. 2. Ο τέταρτος παίκτης ή οι παίκτες της πίσω γραμμής πρέπει να είναι διορατικοί και ευκίνητοι, ώστε να προβλέψουν την πορεία της πάσας ή την πρόθεση του αντίπαλου playmaker και να καλύψουν τους διαδρόμους πριν η μπάλα φθάσει στο καλάθι. Η αποτελεσματικότητα αυτών των παικτών δίνει αυτοπεποίθηση στους παίκτες της πρώτης γραμμής να γίνουν πιο πιεστικοί και επιθετικοί. 3. Οι παίκτες της πρώτης γραμμής πρέπει να είναι πολύ γρήγοροι, πολύ καλοί αμυντικοί σε προσωπική άμυνα, ώστε αρχικά να εμποδίσουν την πρώτη πάσα και ύστερα να οδηγήσουν τον αποδέκτη της πάσας στις παγίδες. Γενικά στις πιεστικές άμυνες ζώνης πρέπει οι αμυντικοί να είναι αποφασιστικοί, πολύ γρήγοροι στις κινήσεις τους, ώστε να αιφνιδιάζουν τον αντίπαλο και να καλύπτουν όλες τις κοντινές πάσες, αφήνοντας ως μόνη διέξοδο στον επιθετικό μια αργή, ψιλοκρεμαστή πάσα στην αδύνατη πλευρά. Αυτό θα δώσει το χρόνο στην άμυνα να συγκεντρωθεί κοντά στο καλάθι και να παίξει μια κλασική άμυνα ζώνης. http://www.ellinogermaniki.gr/ep/tfl/gr/training-gr/1151.htm |