ΣΩΜΑΤΟΤΥΠΟΙ
Οι διάφοροι σωματότυποι παρουσιάζουν διαφορετικό σχήμα σώματος, διαφορετική
αναλογία μυϊκής μάζας και λιπώδους ιστού και διαφορετική κατανομή του λίπους στο σώμα.
Το 1940 ο William Sheldon κατέταξε τους τύπους σώματος σε τρεις βασικές κατηγορίες, τον ενδόμορφο, τον μεσόμορφο και τον εκτόμορφο τύπο σώματος. Έτσι ανάλογα με τη σωματική του διάπλαση ένα άτομο μπορεί να χαρακτηριστεί σαν ενδόμορφο, μεσόμορφο ή εκτόμορφο.
Ο ενδόμορφος τύπος σώματος διακρίνεται από το μαλακό και στρογγυλό σχήμα σώματος με μεγάλο βάρος στους γοφούς και τους μηρούς, υψηλή αναλογία λίπους και μυϊκό σύστημα που δεν διακρίνεται.
Ο μεσόμορφος τύπος σώματος διακρίνεται από το μεγάλο άνοιγμα των ώμων και των γοφών, με μικρή μέση, υψηλή αναλογία μυϊκού ιστού και εμφανή μυϊκό σύστημα.
Ο εκτόμορφος τύπος σώματος διακρίνεται από τον επίπεδο θώρακα, τους στενούς γοφούς και το αδύνατο μυϊκό σύστημα.
Καθαρός τύπος σώματος συναντιέται πολύ σπάνια. Οι περισσότεροι άνθρωποι συνδυάζουν στοιχεία και από τους τρεις τύπους σώματος και ταξινομούνται σε διάφορες κατηγορίες όπως ο ενδοεκτόμορφος, ο μεσοεκτόμορφος και ο μεσοενδόμορφος τύπος σώματος. Ο κάθε τύπος σώματος χρειάζεται διαφορετική ποσότητα, συχνότητα και είδος προπόνησης.
Ο ενδόμορφος τύπος σώματος χρειάζεται περισσότερη αερόβια προπόνηση, λιγότερη προπόνηση δύναμης και διατροφή για το κάψιμο του λίπους και συντήρηση της μυϊκής μάζας. Ακόμη ο ενδόμορφος τύπος χρειάζεται αρκετές ασκήσεις ευλυγισίας, καθώς αυτός ο τύπος σώματος είναι επιρρεπής σε τραυματισμούς στους μυς και στις αρθρώσεις, λόγω του μεγάλου βάρους του σώματος και της υψηλής αναλογίας λιπώδους ιστού.
Ο μεσόμορφος τύπος σώματος χρειάζεται ίση αναλογία αερόβιας προπόνησης και προπόνησης δύναμης για τη συντήρηση της μυϊκής μάζας και της καλής φυσικής κατάστασης. Αυτός ο τύπος σώματος στην πραγματικότητα χρειάζεται να κάνει ελάχιστα πράγματα για τη συντήρηση της καλής φυσικής κατάστασης και εμφάνισης του σώματος.
Ο εκτόμορφος τύπος σώματος χρειάζεται προπόνηση δύναμης για την ενδυνάμωση του μυϊκού συστήματος και αερόβια προπόνηση για τη συντήρηση της καλής φυσικής κατάστασης. Ο εκτόμορφος τύπος σώματος χρειάζεται απαραίτητα προπόνηση δύναμης για την ανάπτυξη του μυϊκού συστήματος και ειδικά της περιοχής της μέσης, μια και έχει αποδειχθεί ότι αυτός ο τύπος σώματος συνήθως υποφέρει από πόνους στο κάτω μέρος της πλάτης.
Τύποι σώματος όπως ο μεσόμορφος και ενδιάμεσοι όπως ο μεσοεκτόμορφος και ο μεσοενδόμορφος έχουν εύκολα αποτελέσματα από τα προγράμματα προπόνησης, ενώ τύποι σώματος όπως ο ενδόμορφος, ο εκτόμορφος και ο ενδοεκτόμορφος χρειάζονται μεγάλη προσπάθεια για την απόκτηση καλής εμφάνισης και φυσικής κατάστασης.
Ενδόμορφος
Χαρακτηριστικά
Μαλακό και στρογγυλό σχήμα σώματος, μεγάλο βάρος στους γοφούς και τους μηρούς, υψηλή αναλογία λίπους, μυϊκό σύστημα που δεν διακρίνεται και αργός μεταβολικός ρυθμός.
Πιθανά προβλήματα
Τραυματισμοί στα ισχία, τα γόνατα και την ποδοκνημική περιοχή, λόγω του μεγάλου βάρους του σώματος και της μικρής μυϊκής μάζας σε σχέση με το λίπος.
Στόχος της άσκησης
Μείωση του ποσοστού λίπους στο σώμα, αύξηση της μυϊκής μάζας, βελτίωση της ευλυγισίας και της γενικής φυσικής κατάστασης.
Προτεινόμενο πλάνο άσκησης
Αερόβια προπόνηση με χαμηλό επίπεδο κραδασμών με χαμηλή ένταση και μεγάλη διάρκεια. Προπόνηση δύναμης για την αύξηση της μυϊκής μάζας.
Παράδειγμα: Αερόβια προπόνηση με διάφορες δραστηριότητες 4 έως 6 φορές την εβδομάδα με διάρκεια από 45 έως 60 λεπτά της ώρας. Προπόνηση δύναμης 3 φορές την εβδομάδα. Διατατικές ασκήσεις πριν και μετά το κυρίως πρόγραμμα.
Προτεινόμενος τρόπος ζωής
Συνεχής έλεγχος της διατροφής για τη σωστή λήψη θερμίδων και αεροβική προπόνηση.
Μεσόμορφος
Χαρακτηριστικά
Μεγάλο
άνοιγμα των ώμων και των γοφών, μικρή μέση, υψηλή αναλογία μυϊκού ιστού
με εμφανές μυϊκό σύστημα και μέτριος μεταβολικός ρυθμός.
Πιθανά προβλήματα
Πιθανά προβλήματα
Τραυματισμοί στους τραπεζοειδείς μυς, στους μυς του αυχένα και στις γάμπες.
Στόχος της άσκησης
Στόχος της άσκησης
Αύξηση και συντήρηση της γενικής φυσικής κατάστασης, της δύναμης και της ευλυγισίας.
Προτεινόμενο πλάνο άσκησης
Προτεινόμενο πλάνο άσκησης
Αερόβια
προπόνηση με μέτρια ένταση και διάρκεια. Προπόνηση δύναμης με μέτρια
ένταση. Διατατικές ασκήσεις μετά από κάθε προπόνηση.
Παράδειγμα: Αερόβια προπόνηση με διάφορες δραστηριότητες 3 έως 4 φορές την εβδομάδα με διάρκεια 20 έως 40 λεπτά της ώρας. Προπόνηση δύναμης 3 έως 4 φορές την εβδομάδα. Διατατικές ασκήσεις πριν και μετά την προπόνηση.
Προτεινόμενος τρόπος ζωής
Παράδειγμα: Αερόβια προπόνηση με διάφορες δραστηριότητες 3 έως 4 φορές την εβδομάδα με διάρκεια 20 έως 40 λεπτά της ώρας. Προπόνηση δύναμης 3 έως 4 φορές την εβδομάδα. Διατατικές ασκήσεις πριν και μετά την προπόνηση.
Προτεινόμενος τρόπος ζωής
Το μόνο που χρειάζεται αυτός ο τύπος σώματος είναι να παίρνει μέρος σε μέτριας έντασης δραστηριότητες.
Εκτόμορφος
Χαρακτηριστικά
Επίπεδος θώρακας, στενοί γοφοί, αδύνατο μυϊκό σύστημα και γρήγορος μεταβολικός ρυθμός.
Πιθανά προβλήματα
Τραυματισμοί των μυών και των αρθρώσεων και ειδικά τραυματισμοί στο κάτω μέρος της πλάτης.
Στόχος της άσκησης
Αύξηση
της δύναμης και της μυϊκής μάζας. Αύξηση της γενικής φυσικής
κατάστασης. Αύξηση της ευλυγισίας και ειδικά στο κάτω μέρος της πλάτης.
Προτεινόμενο πλάνο άσκησης
Προτεινόμενο πλάνο άσκησης
Προπόνηση
δύναμης για την αύξηση της δύναμης, ειδικά των κοιλιακών μυών. Αερόβια
προπόνηση με μέτρια ένταση. Διατατικές ασκήσεις πριν και μετά το κυρίως
πρόγραμμα.
Παράδειγμα:
Προπόνηση δύναμης 3 έως 4 φορές την εβδομάδα. Αερόβια προπόνηση με
διάφορες δραστηριότητες 3 έως 4 φορές την εβδομάδα με διάρκεια 20 έως 30
λεπτά της ώρας. Διατατικές ασκήσεις πριν και μετά από κάθε προπόνηση.
Προτεινόμενος τρόπος ζωής
Προτεινόμενος τρόπος ζωής
Απαραίτητα προπόνηση δύναμης για την αύξηση της μυϊκής μάζας και την αύξηση της δύναμης των κοιλιακών.