Match up άμυνα ζώνης amoeba No 1 (Αμοιβάδα στα Ελληνικά)
Του Τζώρτζη Δικαιουλάκου
Προπονητή μπάσκετ
ΠΗΓΗ www.basketblog.gr
Είναι ευρύτερα γνωστές στο μπάσκετ οι ωφέλιμες επιδράσεις που μπορεί να έχει στον ρυθμό ενός παιχνιδιού μια άμυνα ζώνης, όπως επίσης και τα καταστρεπτικά της αποτελέσματα. Μια άμυνα ζώνης, όντας παθητική άμυνα, .
είναι ένα ρίσκο στην χρησιμοποίηση της, που αν πετύχει όμως είναι ικανή να αλλάξει την ψυχολογία των δυο ομάδων. Αν και οι περισσότεροι προπονητές προτιμούν την άμυνα man to man, εν τούτοις ένα μεγάλο μέρος αυτών είναι πάντα έτοιμοι να εφαρμόσουν μια άμυνα ζώνης. Ακόμα και οι μεγάλες ομάδες εφαρμόζουν συχνά άμυνα ζώνης, και όσο και αν φαίνεται περίεργο, επειδή το basket αλλάζει συχνά κατευθύνσεις και προοπτική, πολλές φορές η χρήση της άμυνας αυτής έχει σκοπό να ανακόψει τους αντίπαλους σουτέρ.
Η κύρια εφαρμογή της όμως έχει σκοπό να ανακόψει τον ρυθμό του αντιπάλου, ή για να έχει κάποιους παίχτες ξεκούραστους στην επίθεση, ή όταν υπάρχουν κακοί αμυντικοί σε προσωπική άμυνα και η ζώνη τείνει να τους "κρύψει", ή πολύ απλά όταν σε μια διαφαινόμενη ήττα ο προπονητής προσπαθεί να δοκιμάσει άλλες μορφές άμυνας.
Στις μέρες μας, όταν μιλάμε για άμυνα ζώνης εννοούμε σχεδόν πάντα match up ζώνη, δηλαδή μια ζώνη όπου δεν καταλαμβάνει απλά χώρο, αλλά προσαρμόζεται πάντα στους επιθετικούς, όπου και αν βρίσκονται αυτοί, σε μια προσπάθεια να ανάγουμε την παθητική μορφή της ζώνης σε όσο το δυνατόν πιο ενεργητική. Μια από τις καλύτερες match up ζώνες είναι η λεγόμενη "amoeba", όπου στα ελληνικά σημαίνει αμοιβάδα.
Στη βιολογία η αμοιβάδα, ως μικροοργανισμός, έχει την ικανότητα να μεταβάλλει το σχήμα της κατά βούληση, και μάλλον για τον ίδιο ακριβώς λόγο χάρισε το όνομα της σε αυτή την match up ζώνη. Η χρήση της χάρισε πολλές νίκες σε αρκετές ομάδες και η πρώτη που μου έρχεται στο μυαλό είναι η εθνική Αργεντινής η οποία με την άμυνα αυτή σταμάτησε αρκετές ομάδες, γκρέμισε από τον παγκόσμιο θρόνο την Σερβία - Μαυροβούνιο και κατέκτησε αρκετά παναμερικά και παγκόσμια τρόπαια.
Το κύριο χαρακτηριστικό της ζώνης αυτής βρίσκεται σε μια αλλαγή πλευράς που κάνει ο 3 ή ο 4, μα το κλειδί νομίζω ότι βρίσκεται στο γρήγορο πεντάρι της άμυνας. Αν το πεντάρι της άμυνας είναι βραδυκίνητο τότε καλύτερα να μην παιχτεί αυτή η μορφή ζώνης και να προτιμηθεί κάποια άλλη.
Αναλυτικότερα: (Η κόκκινη ομάδα βρίσκεται στην άμυνα – η μπλε ομάδα στην επίθεση)
Ο Χ1 (πρώτος παίχτης της ζώνης) πιέζει τον αντίστοιχο play maker ασφυκτικά σε όλο το γήπεδο. Η πίεση του μπορεί να είναι τόσο έντονη, ώστε να ρισκάρει άφοβα για το κλέψιμο, αφού ακόμα και αν τον περάσει ο επιθετικός, θα βρει μπροστά του μια ζώνη 4 παιχτών και πιθανή πάσα του σε ξεμαρκάριστο δεν θα καταλήξει σε σουτ, αφού αρκετές ομάδες δεν επιχειρούν σουτ εναντίον ζώνης από την πρώτη πάσα ακόμα και αν είναι αμαρκάριστο. Το δεύτερο γκαρντ της άμυνας, ο Χ2 βρίσκεται στο ύψος της προσωπικής και ίσως πιο μπροστά αν η μπάλα πιέζεται ασφυκτικά από τον Χ1 πίσω από την σέντρα. Ο Χ2 ελέγχει τον χώρο, έτοιμος να βγει στην πρώτη πάσα. Οι Χ3 και Χ4 βρίσκονται στα χαμηλά ποστ, χωρίς να μας ενδιαφέρει ποιος βρίσκεται σε ποια πλευρά (βέβαια καλό είναι να έχουν προκαθορισμένες θέσεις για λόγους γρήγορης οργάνωσης της άμυνας) και ο Χ5 στο κέντρο της ρακέτας (σχήμα 1).
Όταν η επίθεση πασάρει στο πλάι, σε όποια πλευρά και αν δώσει την μπάλα, θα βγει στον παίχτη ο Χ2 και ο Χ1 γρήγορα θα κατέβει στο high post (σχήμα 2). Στην περίπτωση κατά την οποία ο Ο1 δεν δώσει την μπάλα στο πλάι αλλά συνεχίσει με ντρίπλα, τότε τον ακολουθεί ο Χ1 και ο Χ2 απλά μένει στην θέση του και έτσι γίνεται ο 2ος επάνω παίχτης της σχηματισμένης 2-1-2 ζώνης (σχήμα 3).
Ας πούμε ότι η μπάλα πήγε στο πλάι με πάσα. Ο Χ2 βγήκε στον Ο2 στην πρώτη πάσα. Εάν η μπάλα
κατέβει στον Ο4 βγαίνει επάνω του ο αντίστοιχος αμυντικός Χ4 (σχήμα 2). Εάν η μπάλα επιστρέψει στον play maker, ο Χ1 επιστρέφει στον Ο1, και ο Χ2 κάνει δυο βήματα πίσω (σχήμα 4). Από τον Ο1 η μπάλα μεταφέρεται στον Ο3. Στην μπάλα βγαίνει ο Χ3 και μένει εκεί μέχρι να φύγει η μπάλα από τα χέρια του Ο3. ο Χ1 οπισθοχωρεί 2-3 βήματα αναλόγως με το πόσο επικίνδυνος σουτέρ είναι ο Ο1, ο Χ2 μπαίνει σχεδόν στη μέση του high post, ο Χ5 πάει στο low post έτοιμος να βγει στην γωνία και αν υπάρχει παίχτης στο low post τον παίζει full front, ο Χ4 μπαίνει στο κέντρο της ρακέτας (σχήμα 5).
Από αυτές τις θέσεις 2 πράγματα μπορούν να γίνουν.
α) να επιστρέψει την μπάλα ο Ο3 στον Ο1. Σε αυτή την περίπτωση οι αμυντικοί επιστρέφουν στις αμέσως προηγούμενες θέσεις τους.
β) να πασάρει ο Ο3 στην γωνία. Τότε (και μόνο τότε) γίνονται οι εξής κινήσεις οι οποίες χαρακτηρίζουν την άμυνα αυτή: ο Χ5 βγαίνει στην γωνία, ο Χ4 πάει στο low post, ο Χ3 κόβει διαγώνια πίσω με τα χέρια ψηλά (για να αποτρέψει πάσα στο high post) και γίνεται ο 3ος πίσω παίχτης της ζώνης, ο Χ1 πλησιάζει πολύ ή λίγο προς τον Ο3, και τον ακολουθεί ανάλογα ο Χ2. Το κόψιμο αυτό του Χ3 ονομάζεται "BIG SLIDE" (σχήμα 6).
Αν η μπάλα πάει στον 3 βγαίνει ο Χ1, ενώ αν πάει στον 1 βγαίνει ο Χ2 (σχήμα 7). Αν η μπάλα μεταφερθεί στον 2 τότε βγαίνει ο Χ3 όπως προηγουμένως στην απέναντι πλευρά και ισχύει ακριβώς η ίδια φιλοσοφία (σχήμα 8). Μένει στον παίχτη αυτόν μέχρι να φύγει η μπάλα από τα χέρια του επιθετικού, και αν η επόμενη πάσα πάει στην γωνία βγαίνει ο κεντρικός παίχτης (τώρα ο Χ4) και ο Χ3 κόβει διαγώνια στην απέναντι πλευρά. Αν όμως η μπάλα πάει στον 1 τότε ο Χ3 δεν κόβει διαγώνια απλά επιστρέφει στην θέση του.
Σίγουρα θα βοηθήσει πολύ στην κατανόηση των κινήσεων της ζώνης αυτής, αν δείτε το animation της sportcode που ακολουθεί.
Σε αυτή την ανάλυση της amoeba zone defence είδαμε το "μεγάλο κόψιμο - big slide" του Χ3 ή Χ4. Την επόμενη εβδομάδα θα συνεχίσουμε με το "μικρό κόψιμο - small slide" του Χ3 (ή Χ4), την επαναφορά του Χ5 ως κεντρικού, τους κινδύνους που πρέπει να αποφεύγουμε και την μεθοδολογία διδασκαλίας καθότι είναι μια πολύ "ιδιαίτερη" ζώνη και θα πρέπει να αναλυθεί προσεκτικά στους παίχτες μας με τις κατάλληλες προασκήσεις...
Προπονητή μπάσκετ
ΠΗΓΗ www.basketblog.gr
Είναι ευρύτερα γνωστές στο μπάσκετ οι ωφέλιμες επιδράσεις που μπορεί να έχει στον ρυθμό ενός παιχνιδιού μια άμυνα ζώνης, όπως επίσης και τα καταστρεπτικά της αποτελέσματα. Μια άμυνα ζώνης, όντας παθητική άμυνα, .είναι ένα ρίσκο στην χρησιμοποίηση της, που αν πετύχει όμως είναι ικανή να αλλάξει την ψυχολογία των δυο ομάδων. Αν και οι περισσότεροι προπονητές προτιμούν την άμυνα man to man, εν τούτοις ένα μεγάλο μέρος αυτών είναι πάντα έτοιμοι να εφαρμόσουν μια άμυνα ζώνης. Ακόμα και οι μεγάλες ομάδες εφαρμόζουν συχνά άμυνα ζώνης, και όσο και αν φαίνεται περίεργο, επειδή το basket αλλάζει συχνά κατευθύνσεις και προοπτική, πολλές φορές η χρήση της άμυνας αυτής έχει σκοπό να ανακόψει τους αντίπαλους σουτέρ.
Η κύρια εφαρμογή της όμως έχει σκοπό να ανακόψει τον ρυθμό του αντιπάλου, ή για να έχει κάποιους παίχτες ξεκούραστους στην επίθεση, ή όταν υπάρχουν κακοί αμυντικοί σε προσωπική άμυνα και η ζώνη τείνει να τους "κρύψει", ή πολύ απλά όταν σε μια διαφαινόμενη ήττα ο προπονητής προσπαθεί να δοκιμάσει άλλες μορφές άμυνας.
Στις μέρες μας, όταν μιλάμε για άμυνα ζώνης εννοούμε σχεδόν πάντα match up ζώνη, δηλαδή μια ζώνη όπου δεν καταλαμβάνει απλά χώρο, αλλά προσαρμόζεται πάντα στους επιθετικούς, όπου και αν βρίσκονται αυτοί, σε μια προσπάθεια να ανάγουμε την παθητική μορφή της ζώνης σε όσο το δυνατόν πιο ενεργητική. Μια από τις καλύτερες match up ζώνες είναι η λεγόμενη "amoeba", όπου στα ελληνικά σημαίνει αμοιβάδα.
Στη βιολογία η αμοιβάδα, ως μικροοργανισμός, έχει την ικανότητα να μεταβάλλει το σχήμα της κατά βούληση, και μάλλον για τον ίδιο ακριβώς λόγο χάρισε το όνομα της σε αυτή την match up ζώνη. Η χρήση της χάρισε πολλές νίκες σε αρκετές ομάδες και η πρώτη που μου έρχεται στο μυαλό είναι η εθνική Αργεντινής η οποία με την άμυνα αυτή σταμάτησε αρκετές ομάδες, γκρέμισε από τον παγκόσμιο θρόνο την Σερβία - Μαυροβούνιο και κατέκτησε αρκετά παναμερικά και παγκόσμια τρόπαια.
Το κύριο χαρακτηριστικό της ζώνης αυτής βρίσκεται σε μια αλλαγή πλευράς που κάνει ο 3 ή ο 4, μα το κλειδί νομίζω ότι βρίσκεται στο γρήγορο πεντάρι της άμυνας. Αν το πεντάρι της άμυνας είναι βραδυκίνητο τότε καλύτερα να μην παιχτεί αυτή η μορφή ζώνης και να προτιμηθεί κάποια άλλη.
Αναλυτικότερα: (Η κόκκινη ομάδα βρίσκεται στην άμυνα – η μπλε ομάδα στην επίθεση)
Ο Χ1 (πρώτος παίχτης της ζώνης) πιέζει τον αντίστοιχο play maker ασφυκτικά σε όλο το γήπεδο. Η πίεση του μπορεί να είναι τόσο έντονη, ώστε να ρισκάρει άφοβα για το κλέψιμο, αφού ακόμα και αν τον περάσει ο επιθετικός, θα βρει μπροστά του μια ζώνη 4 παιχτών και πιθανή πάσα του σε ξεμαρκάριστο δεν θα καταλήξει σε σουτ, αφού αρκετές ομάδες δεν επιχειρούν σουτ εναντίον ζώνης από την πρώτη πάσα ακόμα και αν είναι αμαρκάριστο. Το δεύτερο γκαρντ της άμυνας, ο Χ2 βρίσκεται στο ύψος της προσωπικής και ίσως πιο μπροστά αν η μπάλα πιέζεται ασφυκτικά από τον Χ1 πίσω από την σέντρα. Ο Χ2 ελέγχει τον χώρο, έτοιμος να βγει στην πρώτη πάσα. Οι Χ3 και Χ4 βρίσκονται στα χαμηλά ποστ, χωρίς να μας ενδιαφέρει ποιος βρίσκεται σε ποια πλευρά (βέβαια καλό είναι να έχουν προκαθορισμένες θέσεις για λόγους γρήγορης οργάνωσης της άμυνας) και ο Χ5 στο κέντρο της ρακέτας (σχήμα 1).
Όταν η επίθεση πασάρει στο πλάι, σε όποια πλευρά και αν δώσει την μπάλα, θα βγει στον παίχτη ο Χ2 και ο Χ1 γρήγορα θα κατέβει στο high post (σχήμα 2). Στην περίπτωση κατά την οποία ο Ο1 δεν δώσει την μπάλα στο πλάι αλλά συνεχίσει με ντρίπλα, τότε τον ακολουθεί ο Χ1 και ο Χ2 απλά μένει στην θέση του και έτσι γίνεται ο 2ος επάνω παίχτης της σχηματισμένης 2-1-2 ζώνης (σχήμα 3).
Ας πούμε ότι η μπάλα πήγε στο πλάι με πάσα. Ο Χ2 βγήκε στον Ο2 στην πρώτη πάσα. Εάν η μπάλα
κατέβει στον Ο4 βγαίνει επάνω του ο αντίστοιχος αμυντικός Χ4 (σχήμα 2). Εάν η μπάλα επιστρέψει στον play maker, ο Χ1 επιστρέφει στον Ο1, και ο Χ2 κάνει δυο βήματα πίσω (σχήμα 4). Από τον Ο1 η μπάλα μεταφέρεται στον Ο3. Στην μπάλα βγαίνει ο Χ3 και μένει εκεί μέχρι να φύγει η μπάλα από τα χέρια του Ο3. ο Χ1 οπισθοχωρεί 2-3 βήματα αναλόγως με το πόσο επικίνδυνος σουτέρ είναι ο Ο1, ο Χ2 μπαίνει σχεδόν στη μέση του high post, ο Χ5 πάει στο low post έτοιμος να βγει στην γωνία και αν υπάρχει παίχτης στο low post τον παίζει full front, ο Χ4 μπαίνει στο κέντρο της ρακέτας (σχήμα 5).
Από αυτές τις θέσεις 2 πράγματα μπορούν να γίνουν.
α) να επιστρέψει την μπάλα ο Ο3 στον Ο1. Σε αυτή την περίπτωση οι αμυντικοί επιστρέφουν στις αμέσως προηγούμενες θέσεις τους.
β) να πασάρει ο Ο3 στην γωνία. Τότε (και μόνο τότε) γίνονται οι εξής κινήσεις οι οποίες χαρακτηρίζουν την άμυνα αυτή: ο Χ5 βγαίνει στην γωνία, ο Χ4 πάει στο low post, ο Χ3 κόβει διαγώνια πίσω με τα χέρια ψηλά (για να αποτρέψει πάσα στο high post) και γίνεται ο 3ος πίσω παίχτης της ζώνης, ο Χ1 πλησιάζει πολύ ή λίγο προς τον Ο3, και τον ακολουθεί ανάλογα ο Χ2. Το κόψιμο αυτό του Χ3 ονομάζεται "BIG SLIDE" (σχήμα 6).
Αν η μπάλα πάει στον 3 βγαίνει ο Χ1, ενώ αν πάει στον 1 βγαίνει ο Χ2 (σχήμα 7). Αν η μπάλα μεταφερθεί στον 2 τότε βγαίνει ο Χ3 όπως προηγουμένως στην απέναντι πλευρά και ισχύει ακριβώς η ίδια φιλοσοφία (σχήμα 8). Μένει στον παίχτη αυτόν μέχρι να φύγει η μπάλα από τα χέρια του επιθετικού, και αν η επόμενη πάσα πάει στην γωνία βγαίνει ο κεντρικός παίχτης (τώρα ο Χ4) και ο Χ3 κόβει διαγώνια στην απέναντι πλευρά. Αν όμως η μπάλα πάει στον 1 τότε ο Χ3 δεν κόβει διαγώνια απλά επιστρέφει στην θέση του.
Σίγουρα θα βοηθήσει πολύ στην κατανόηση των κινήσεων της ζώνης αυτής, αν δείτε το animation της sportcode που ακολουθεί.
Σε αυτή την ανάλυση της amoeba zone defence είδαμε το "μεγάλο κόψιμο - big slide" του Χ3 ή Χ4. Την επόμενη εβδομάδα θα συνεχίσουμε με το "μικρό κόψιμο - small slide" του Χ3 (ή Χ4), την επαναφορά του Χ5 ως κεντρικού, τους κινδύνους που πρέπει να αποφεύγουμε και την μεθοδολογία διδασκαλίας καθότι είναι μια πολύ "ιδιαίτερη" ζώνη και θα πρέπει να αναλυθεί προσεκτικά στους παίχτες μας με τις κατάλληλες προασκήσεις...
About STARENTZIS SAKIS
.jpg)
