Στο μυαλό του Obradovic

Του Τάκη Πανούλια   
ΠΗΓΗ www.basketblog.gr  

Η σειρά των δύο τελευταίων τροπαιούχων της Euroleague σίγουρα ήταν η πιο λαμπερή από τις υπόλοιπες στα προημιτελικά. Μια σειρά σε επίπεδο τελικού. Μετά από πέντε συνεχόμενες νίκες (!!!) τωνΙσπανών υπό την καθοδήγηση του Xavi Pascual ήρθε ο Obradovicμε τον Παναθηναϊκό σε ρόλο underdog (αουτσάιντερ) να πάρει  το αίμα του πίσω με τρεις  συνεχόμενες νίκες. Μάλιστα στο πιο κρίσιμο σημείο της περιόδου στερώντας το δικαίωμα από τους Ισπανούς να κάνουν το repeat.   

Δεν χρειαζόταν η συγκεκριμένη επιτυχία για να αποδείξει την αξία του ο προπονητής του Παναθηναϊκού. Ούτε είμαστε από αυτούς που αποθεώνουν τους προπονητές στις επιτυχίες και τους σταυρώνουν στις αποτυχίες. Η ικανότητα του προπονητή και του ανθρώπου φαίνεται από το έργο του συνολικά ανάλογα με τις συνθήκες που αντιμετωπίζει.           

Μερικές σκόρπιες σκέψεις

• Ο Obradovic και οι παίκτες του ήθελαν να τελειώσουν την σειρά στην Αθήνα και έτσι έγινε. Μπορεί τα τελευταία τρία χρόνια οι Blaugrana να μην έχουν χάσει παρά μόνο μια φορά τρία συνεχόμενα παιχνίδια από μια ομάδα αλλά ο Παναθηναϊκός το πέτυχε. 

• Ο Δημήτρης Διαμαντίδης φόρτωσε τους αντιπάλους του με 72 πόντους (18 μ.ο). Ο 3D-imensional μπορεί και να γίνει πρώτος σκόρερ όταν οι περιστάσεις το απαιτούν. Γενικά μπορεί να κάνει οτιδήποτε όταν οι περιστάσεις το απαιτούν.  

• Ο συνδυασμός στο backcourt των Καλάθη - Διαμαντίδη επιβεβαίωσε το στατιστικό που θέλει το δίδυμο να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό στο πλην/συν πόντων (104-65 πριν την σειρά), έστω και αν δεν είχε χρησιμοποιηθεί για πολύ έως την σειρά με την Barcelona. 

• Η αντίληψη ότι η απόδοση του Παναθηναϊκού είναι εξαρτημένη από την παρουσία η καλύτερα την απόδοση του Δημήτρη Διαμαντίδη είναι αληθής, αλλά όλοι οι μεγάλοι παίκτες έχουν ανάλογη επίδραση στο παιχνίδι της ομάδας τους. 

• Το pick and roll μεταξύ Διαμαντίδη - Batiste συχνά πλησιάζει την τελειότητα, καθιστώντας τους ένα από τα καλύτερα δίδυμα σε αυτό τον τρόπο παιχνιδιού. 

• Το low post παιχνίδι των "πρασίνων" παραμένουν κορυφαία σημεία αναφοράς στην επιθετική τακτική της ομάδας.  

• Η υπεροπλία του Παναθηναϊκού στα rebound έναντι της Barcelona ήταν καθοριστική.         

Στρατηγική - Οι αποφάσεις κλειδιά

Η αντιμετώπιση του ταλαντούχου κυρίου Navarro   
Όποιος νομίζει ότι η αντιμετώπιση του συγκεκριμένου παίκτη είναι απλή υπόθεση είναι μακράν νυχτωμένος. Η αντιμετώπιση του Navarro παρουσιάζει δυσκολίες γιατί είναι πολυδιάστατος σκόρερ και σουτέρ. Μπορεί να πετύχει καλάθι με πολλούς τρόπους και κερδίζει πανεύκολα το φάουλ. Η ταχύτητα εκτέλεσης στο σουτ είναι απίστευτη.    

Έχοντας έναν έξοχο αμυντικό σαν τον Διαμαντίδη σκέφτεσαι αν θα τον ρίξεις επάνω στον Navarro ή θα στείλεις κάποιον άλλο αμυντικό επάνω του για να έχεις τον Διαμαντίδη στις βοήθειες. Την πολυτέλεια να έχεις τον 3-D στις βοήθειες σου την παρέχει η παρουσία του Rubio ή του Sada που είχαν χαμηλά ποσοστά πίσω από την γραμμή του τρίποντου. Το προπονητικό επιτελείο του Παναθηναϊκούδιάλεξε το δεύτερο με τους Nicholas - Καλάθη - Sato να παίζουν εκ περιτροπής τον Navarro.   

Τι κέρδισε;   
1.  Δεν είχε φθορά ο Διαμαντίδης σε κούραση και φάουλ και μπόρεσε να αξιοποιηθεί περισσότερο επιθετικά.   
2. Ο Καλάθης ταιριάζει πολύ περισσότερο στα φυσικά χαρακτηριστικά με τον Ισπανό guard όπως και ο Nicholas.   
3.  Επόμενο ήταν να σκεφτούν ότι σε αυτή την περίπτωση ο Pascual θα χρησιμοποιήσει περισσότερο το Lakovic αλλά αυτό στερούσε την αμυντική συνεισφορά και οργάνωση των άλλων δύο.   

Γενηθήτω box and 1 

Εκεί κάπου πρέπει να γεννήθηκε η ιδέα του box and 1 που βέβαια είχε δύο σημαντικές διαφοροποιήσεις. Πρώτον σε περίπτωση κάποιου screen επάνω στον αμυντικό του La Bomba (χωρίς ή με την μπάλα) είχαμε αλλαγή με τον παίκτη τον χώρο, και δεύτερον το box ήταν match up και όχι απλά σε διάταξη box ή diamond.   

Την συγκριμένη άμυνα οι αμερικάνοι την κατατάσσουν στις λεγόμενες junk defenses ή combination defenses (συνδυαστικές άμυνες). Με τον όρο αυτό ονομάζουν τις άμυνες που δεν συμβαδίζουν με τις στάνταρ άμυνες ζώνης ή man-to-man. Οι junk άμυνες μπορεί να είναι μεταλλασσόμενες με αλλαγή από ζώνησε man-to-man ή να έχουν στοιχεία και από τις δύο άμυνες (υβριδικές).   

Όμως δεν ήταν η επιλογή της άμυνας το κλειδί της υπόθεσης, αλλά η προετοιμασία από το τεχνικό επιτελείο και η εκτέλεση της από τους παίκτες τουΠαναθηναϊκού. Όποια άμυνα και αν επιλέξεις αν δεν εκτελεστεί σωστά από τους παίκτες δεν έχει αποτέλεσμα.   

Απίστευτη ενέργεια και κινητικότητα χρειάστηκε για να εκτελεστεί με επιτυχία μια άμυνα ξεχασμένη σε αυτό το επίπεδο. Ταυτόχρονα ο κίνδυνος να χαθούν ταrebound με όλες τις αλλαγές και τις προσαρμογές ήταν πολύ πιθανό αλλά η προσπάθεια και η αυτοσυγκέντρωση ήταν στο υψηλότερο επίπεδο.        

Για να προχωρήσουν σε αυτήν την άμυνα βασίστηκαν πάρα πολύ στο scoutingμέσω στατιστικής ανάλυσης και πολύ βιντεοθεραπεία.      
• Έτσι η άμυνα είχε την δυνατότητα να αρνηθεί την πρώτη επιλογή των Ισπανώντον Navarro παίζοντας τον άμυνα άρνησης (deny defense) αλλά και όταν έπαιρνε την μπάλα ήταν με πλάτη σε κακή θέση για να εκτελέσει άμεσα. Παράλληλα το τετράγωνο έκλεινε με αποτέλεσμα ο Ισπανός να βλέπει ένα τοίχο από παίκτες μπροστά του. 

• Όταν η μπάλα έφευγε από τα χέρια του τότε υπήρχε εκ νέου άρνηση της μπάλας στον ίδιο παίκτη και προστασία του καλαθιού με μετακίνηση των υπολοίπων σαν να έχουμε παιχνίδι 4 εναντίον 4. 

• Όσο περνούσε ο χρόνος της επίθεσης είχαμε περισσότερη πίεση, βοήθειες καιβοήθεια στην βοήθεια στις δεύτερες επιλογές των Ισπανών για να εκβιάσουν σουτ κάτω από δύσκολες συνθήκες.   

Η… χορήγηση της συγκεκριμένης ζώνης σε μεγάλες ποσότητες προκάλεσεπεριορισμό των επιθέσεων του χαρισματικότερου σκόρερ της Barcelona αλλά και του στέρησε την δυνατότητα να δημιουργήσει ευκαιρίες για τους ψηλούς της ομάδας του. Έπεσε από τις 11 στις 7 προσπάθειες και παρότι ήταν και πάλι εύστοχος δεν είχε την επίδραση που θα ήθελε στο παιχνίδι της ομάδας του.   

Οι παρενέργειες της άμυνας

Δεν είμαι σίγουρος αν είχαν υπολογίσει και αυτά τα οφέλη όταν σχεδίαζαν την άμυνα αλλά υπήρχαν και ευχάριστες παρενέργειες από αυτή τη επιλογή.   
• Άλλαξε το rotation των αλλαγών της ισπανικής ομάδας αφού η ταυτόχρονη χρησιμοποίηση κάποιων παικτών ήταν αδύνατη σε αυτήν την άμυνα τουΠαναθηναϊκού σε αντίθεση με το man-to-man.   

• Γι' αυτό και ο προπονητής του Παναθηναϊκού την χρησιμοποίησε αρκετά και όταν δεν ήταν στην πεντάδα ο Navarro.        

• Αδρανοποίησε τα isolations (απομόνωση σε 1 εναντίον 1) του Anderson με τα παιχνίδια που είχαν για αυτόν με back και down screen.     

• Η δυνατότητα να αφήνουν τους Rubio/Sada (11/38 συνολικά) δημιούργησε πολλά προβλήματα χώρου μέσα στο καλάθι με αποτέλεσμα να μην υπάρχειχώρος δράσης για τους ψηλούς την Barca και όλες οι επιθέσεις τους ήταν κάτω από πίεση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Barca ήταν από τις ομάδες που βασίζονταν πολύ στα σουτ από κοντινή απόσταση σε μεγάλο ποσοστό τόσο στις εκτελεσμένες προσπάθειες όσο και στο ποσοστό με τους Vazquez, Perovic και N’Dong. Ακόμα και ο Lorbek που είναι πιο ποιοτικός έβαζε καλάθι με αίμα.         

Mind games

Το κυριότερο ίσως όφελος από την συγκεκριμένη άμυνα είναι ότι ο αντίπαλος άρχισε να σκέφτεται υπερβολικά στην επίθεση με αποτέλεσμα να χαθεί ορυθμός και η ροή στην επίθεση της ομάδας. Είναι γνωστό ότι όταν σκέφτεσαι τότεγίνεσαι αργός και προβλέψιμος. Όλη η ομάδα και το τεχνικό επιτελείο προσπαθώντας να λύσει την εξίσωση της άμυνας παραμέλησε πολλά και σημαντικά πράγματα με αποτέλεσμα να χάσει την αυτοσυγκέντρωση της και την αυτοπεποίθηση της.       

Αντίθετα ο Παναθηναϊκός πήρε άριστα στα λεγόμενα τρία Άλφα της δικής του ψυχολογίας:
• Αυτοσυγκέντρωση 
• Αυτοπεποίθηση  
• Αυτοκυριαρχία.    

Το είπε άλλωστε και ο Ιτούδης στην συνέντευξη που έδωσε μετά το παιχνίδι με την φράση "θέλαμε να παίξουμε χωρίς συναισθηματισμό". Ήθελαν σε κάθε κατοχή να είναι συγκεντρωμένοι στην παρούσα κατάσταση, να ελέγχουν τα συναισθήματα τους και να ενεργούν με την αυτοπεποίθηση αυτού που γνωρίζει τι πρέπει να κάνει.    

Για το πόσο έτοιμος ήταν ο Παναθηναϊκός αποδεικνύεται από το γεγονός ότι τελείωνε κάθε δεκάλεπτο πολύ καλά. Αυτό δείχνει αποφασιστικότητα και σωστή πνευματική κατάσταση.   

Do it like Mike

Ο Mike Batiste είχε το δύσκολο έργο να αντιμετωπίσει τρεις καλούς ψηλούς στην αντίπαλη frontcourt και όλοι έλεγαν ότι ο παράγοντας κούραση ήταν σε βάρος του. Μην ξεχνάμε ότι ο Παναθηναϊκός εκμεταλλεύεται πολύ το low post, περισσότερο από κάθε άλλη ομάδα στην Euroleague. Η προσθήκη τωνΒουγιούκα και Maric (όσο έπαιξε) αλλά και του Τσαρτσαρή σε θέση πέντε έδωσε ξεκούραση στον Batiste αλλά και έδειξε ότι οι λύσεις των "πρασίνων" δεν είναι και τόσο λίγες όσο ήθελαν πολλοί να πιστεύουν. Για να λέμε και την αλήθεια τις περισσότερες βουτιές ο Batiste τις έριξε και το πάθος του ήταν αστείρευτο. Αυτό σημαίνει "ηγούμαι" δίνοντας ο ίδιος το παράδειγμα και δεν μένω στα λόγια.   

Καλάθης ή Tepic

Έμοιαζε με το Σεξπηρικό ερώτημα to be or not to be. Πότε έπαιζε ο ένας, πότε ο άλλος. Η ομάδα όμως είναι αλήθεια ότι δεν είχε πάρει πολλά από αυτούς. Τουλάχιστον τόσα όσα περίμεναν οι προπονητές τους. Η γνώμη μας ήταν ότι οΚαλάθης άξιζε και αξίζει της ευκαιρίας και ο εικοσιδυάχρονος άσσος φώναξε παρόν στην σειρά και επένδυσε στην ευκαιρία που του έδωσε ο προπονητής του.   

Το είχαμε τονίσει ότι μαζί με τον Διαμαντίδη αποτελούν πολύ καλό και αποτελεσματικό δίδυμο. Αυτό είναι και το μυστικό της καλής του απόδοσης σε αυτή την σειρά. Ότι έπαιξε μαζί με τον Διαμαντίδη.  

Ας μην ξεχνάμε που ήταν πολλοί παίκτες που τώρα είναι μεγάλοι στην ηλικία του. ΟΠαπαλουκάς για παράδειγμα έως το 1999 (22 χρονών) αγωνιζόταν στην Δάφνηκαι το καλοκαίρι του 1999 πήγε στον Πανιώνιο έως το 2001 οπότε και πήρε την μεγάλη μεταγραφή για τον Ολυμπιακό. Από τον οποίο έφυγε το 2002 για να βρει την υγεία του στην ΤΣΣΚΑ Μόσχας.   

Πιθανόν ο νεαρός να μην είναι τόσο καλός στο επόμενο παιχνίδι και να συνεχίσει να έχει σκαμπανεβάσματα στην απόδοση του. Είναι φυσικό για έναν παίκτη που βελτιώνεται ακόμα και μαθαίνει αλλά και αγωνίζεται σε τόσο υψηλό επίπεδο.   

Καλό είναι να μην ξεχνάμε τέτοια πράγματα γιατί πολλές φορές γινόμαστε παράλογοι και ανυπόμονοι με τους ταλαντούχους παίκτες και τους καταστρέφουμε. Ο Tepic δείχνει ακόμα έξω από τα νερά του αλλά στο 4ο παιχνίδι πήρε χρόνο τον έκρυψαν στην επίθεση και έδωσε τουλάχιστον ανάσες σε παίκτες της περιφέρειας που ήταν επιβαρυμένοι. Κάτι είναι και αυτό.      

Όλοι Sato ή όλοι κάτω

Πολλοί παίκτες του Παναθηναϊκού είχαν τεθεί υπό αμφισβήτηση και ένας από αυτούς ήταν και ο Romain Sato. Σε κάποιο site μάλιστα κάποιος φίλος της ομάδας του τον αποκαλούσε γεροντάκι. Χωρίς να γνωρίζει ότι είναι ένα χρόνο μικρότερος από τον Διαμαντίδη. Στο δεύτερο παιχνίδι ήταν καθοριστικός και άλλωστε δεν τίθεται θέμα αξίας αλλά προσαρμογής.     

Η αναφορά στους Σπανούλη, Pecovic και Saras ήταν στην ημερήσια διάταξη σε μια προσπάθεια να καταδειχθεί ότι έλειπαν οι παίκτες προσωπικότητες. Μα μέσα από τέτοια παιχνίδια και σειρές αγώνων γεννιούνται οι επόμενοι μεγάλοι. Αυτό βέβαια θα το καταγράψει η ιστορία και δεν θα το πούμε εμείς. Αλλά ποτέ δεν ξεγράφεις παίκτες όπως ο Τσαρτσαρής, ο Φώτσης που έπαιξαν και άμυνα υψηλού επιπέδου.     

Τώρα κινδυνεύουμε όλοι να περάσουμε στο άλλο άκρο και να θεωρούν την κούπα δεδομένη. Θυμηθείτε την εντολή… ου προβλέψεις. 

Τα έβλεπε και τα έλεγε

Ο Obradovic σε κάθε ευκαιρία τόνιζε ότι η ομάδα του έχει χάσει κάποια παιχνίδια με δυσκολία και πίστευε στο υλικό της. Η στατιστική της ανάλυση μάλιστα αυτό έδειχνε αλλά πολλοί εξέφραζαν σκεπτικισμό. Αν κάτι χαρακτηρίζει τον προπονητή του Παναθηναϊκού είναι η ικανότητα του να χρησιμοποιεί τους κατάλληλους παίκτες στην κατάλληλη στιγμή. Να παρέχει κίνητρο συνεχώς και να αξιοποιεί μέσα από την δουλειά του αυτούς που κατανοούν τον τρόπο που θέλει να παίζει η ομάδα του.   
Τώρα που το σχέδιο του για την εξουδετέρωση της Barcelona πέτυχε, ακούμε βέβαια για κλεμμένες ταυτότητες και παιχταράδες. Η αλήθεια είναι ότι η ομάδα του Παναθηναϊκού αποτελείται από παίκτες με πολύπλευρα χαρακτηριστικά και δυνατότητες που μπορούν να φέρουν σε πέρας τις τακτικές που σχεδιάζει ο προπονητής τους.    

The Diamantidis effect

Από αυτήν εδώ την γωνία έχουμε πολλές φορές τονίσει την αξία του συγκεκριμένου παίκτη. Αλλά η αμυντική του ιδιοφυία, η ικανότητα ανάλυσης καταστάσεων, ο συνδυασμός ενστίκτου και σκέψης, η εκτέλεση σε καθοριστικές στιγμές, ηαξιοποίηση των συμπαικτών μέσα από το pick and roll δεν έχουν προηγούμενο. Όλα αυτά χωρίς την παραμικρή έπαρση και ιδιοτέλεια. Σε αυτή την σειρά χρειάστηκε να σκοράρει και το έκανε με 18 πόντους μ.ο (πρώτος σκόρερ).     

Ο Obradovic και σε αυτήν την επιλογή του να παραδώσει τα κλειδιά της ομάδας και να χρήσει φρουρό της νικηφόρας πορείας του ΠΑΟ τον Διαμαντίδη πέτυχε…δεν έτυχε. Αναρωτιέμαι αν οι Γιαννακόπουλοι όταν αποφάσισαν να φέρουν τονObradovic στην ομάδα τους έτυχαν… ή πέτυχαν αναγνωρίζοντας τονΚΑΤΑΛΛΗΛΟ για να χτίσουν την αυτοκρατορία τους. Δεν θα το μάθουμε ποτέ αλλά σημασία έχει ότι το έκαναν.