Προπόνηση αθλητικής βελτίωσης - Performance Training

ΠΗΓΗΓ www.chatzichristos.gr

Η ιδέα για να γράψω το συγκεκριμένο άρθρο γεννήθηκε μετά από μια ακόμη συζήτηση, αυτή τη φορά με ένα γονιό έφηβου αθλητή, όπου προσπαθούσα να εξηγήσω τι ακριβώς κάνουμε στην προπόνησή μας, σε τι θα ωφελήσει και φυσικά, αν θα "κοντύνει" ο νεαρός αθλητής επειδή θα κάνει βάρη! Η τέτοια συζήτηση είναι βέβαια φυσικό να συμβαίνει μιας και στην Ελλάδα, όταν ένας αθλητής χρειάζεται να βελτιώσει τις αθλητικές του ικανότητες πρέπει να κάνει "στίβο" ή  "βάρη". Καμία όμως από τις δυο αυτές λέξεις δεν περιγράφει την φιλοσοφία και τις μεθόδους που αφορούν την ολοκληρωμένη βελτίωση των φυσικών ικανοτήτων ενός αθλητή ή αθλήτριας. Έτσι, είναι δύσκολο πολλές φορές να εξηγηθεί σε κάποιον που δεν είναι πολύ σχετικός με τον χώρο της προπόνησης (για παράδειγμα σε έναν παράγοντα ομάδας) τι ακριβώς είναι αυτό που κάνουμε, ποιά είναι η διαφορά του από τον "στίβο" και τα "βάρη" και τι διαφορετικά οφέλη θα έχει ο αθλητής ή αθλήτρια συμμετέχοντας σε ένα πιο εξειδικευμένο πρόγραμμα.
Στα αγγλικά η προπόνηση αθλητικής βελτίωσης λέγεται performance training. Ο όρος είχε αρχίσει να καθιερώνεται από την αρχή της δεκαετίας του 2000 γιατί είχε γίνει κατανοητό ότι ο προηγούμενος καθιερωμένος ορισμός αυτού του είδους της προπόνησης, το strength and conditioning (δύναμη και φυσική κατάσταση) ήταν ελλιπής, μιας και άφηνε έξω όλα τα υπόλοιπα κομμάτια που συνθέτουν την ολοκληρωμένη προπόνηση αθλτικής βελτίωσης. Δηλαδή, την προπόνηση ταχύτητας και ευκινησίας, την διδασκαλίας της κίνησης, την δουλειά για την πρόληψη τραυματισμών, την διατροφική υποστήριξη και πολλά άλλα. Όλα αυτά περιλήφθηκαν στον όρο  performance training, δηλαδή, σε μια ελεύθερη μετάφραση, προπόνηση για καλύτερη απόδοση. Αν και η ουσία και το περιεχόμενο της προπόνησης είναι πολύ πιο σημαντικά από την ορολογία, παρ όλα αυτά, η κατάλληλη ορολογία μας βοηθά όλους σταδιακά να αποκτήσουμε κοινό λεξιλόγιο και να κατανοήσουμε τι ακριβώς είναι αυτό που κάνουμε.
Στην Ελλάδα το performance training, δηλαδή η ολοκληρωμένη προπόνηση αθλητικής βελτίωσης, δεν έχει αναπτυχθεί παρά ελάχιστα. Οι χώροι προπόνησης, δηλαδή τα γυμναστήρια, ακόμη και των ομάδων μπάσκετ και ποδοσφαίρου (όπου υπάρχουν), σχεδιάζονται με την φιλοσοφία γυμναστηρίου fitness, γεμάτα μηχανήματα, χωρίς χώρους για κίνηση, άλματα, τρέξιμο και ελεύθερα βάρη. Από μόνη της τέτοια διάταξη δεν επιτρέπει να γίνεται αθλητική προπόνηση. Λείπει επίσης η οργανωμένη εκπαίδευση των γυμναστών γύρω από όλα τα αντικείμενα που αφορούν το performance training και η οργάνωσή στους σε ένα ενιαίο σύστημα. Έτσι, ο κάθε γυμναστής προσπαθεί από μόνος του να μάθει ότι μπορεί, όπως μπορεί και να το εφαρμόσει όπως καταλαβαίνει στους αθλητές του. Στο πρόβλημα αυτό προστίθεται και η απουσία ενός ικανού αριθμού πιο έμπειρων γυμναστών που θα "περάσουν" στην νέα γενιά την γνώση τους. Να την  βοηθήσουν να γίνει καλύτερη και στο τέλος να εξελίξει κι άλλο τις μεθόδους και τις τεχνικές προπόνησης. Λείπει δηλαδή το mentoring, η καθοδήγηση και η συμβουλευτική από έμπειρους επαγγελματίες οι οποίοι να θέλουν προωθήσουν την γνώση, να βοηθήσουν νέους ανθρώπους να μπουν σωστά στον χώρο και - γιατί όχι - να γίνουν καλύτεροι από αυτούς, συμβάλλοντας έτσι στο κοινό καλό. Τελικό αποτέλεσμα όλων αυτών, είναι η απουσία μιας ενιαίας κουλτούρας που θα διέπει την προπόνηση βελτίωσης της αθλητικής ικανότητας.
Στο παρακάτω βίντεο παρουσιάζεται μια περίληψη performance training όπως εφαρμόζεται στο Chatzichristos Sports Training