Η φιλοσοφία ενός προπονητή μπάσκετ

Με την έννοια φιλοσοφία εννοούμε τις αρχές, τις αξίες και τον τρόπο που τις εφαρμόζω στην καθημερινή μου δουλειά. Είναι δηλαδή ένας συγκεκριμένος τρόπος δουλειάς, σκέψης, αρχών και αξιών, ο οποίος έχει σαν μέσο έκφρασης και κάποια τεχνικά χαρακτηριστικά.

Σαν προπονητής αρκετά χρόνια έχω αποκτήσει, αναπτύξει και εδραιώσει μια φιλοσοφία, μελετώντας τις βασικές αρχές του αθλητισμού αλλά και του αθλήματος του basketball, προσέχοντας να έχω πάντα θετική επίδραση στους αθλητές μου.


Ίσως έχω ένα ασυνήθιστο τρόπο να διαλέγω και να πλησιάζω τους αθλητές μου. Λέω στα παιδιά να τρέξουν μέχρι κάποιο σημείο για να δούμε ποιο θα φθάσει πρώτο. Σπρώχνονται, χτυπιούνται, αγωνίζονται τα παιδιά για να φθάσουν πρώτα. Αυτό που με ενδιαφέρει όμως εμένα δεν είναι τόσο η ταχύτητα, όσο η θέληση κάποιου να βγει πρώτος. Γιατί η δική μου φιλοσοφία στηρίζεται στο εξής τεστ: Πείτε σε τέσσερα παιδιά να σηκώσουν ψηλά τα χέρια. Το πρώτο θα ρωτήσει γιατί. Το δεύτερο θα ρωτήσει με ποιο τρόπο. Το τρίτο θεωρεί εύκολη την εντολή και σηκώνει βαριεστημένα τα χέρια. Το τέταρτο, όμως σηκώνει τα χέρια όσο μπορεί πιο ψηλά και περιμένει την επόμενη εντολή. Αυτός είναι ο πρωταθλητής.

Θεωρώ λοιπόν ότι πρέπει να υπάρξει ένα σύστημα μοναδικό για το μπάσκετ, πιο εντατικό και πιο έξυπνο, έτσι ώστε τα παιδιά να αρχίσουν από νωρίς να αποκτούν πειθαρχία και εμπιστοσύνη. Να υπάρξει ένα διαφορετικό είδος πίεσης και να κυριαρχεί η σκέψη: «Πρέπει να γίνω καλύτερος από αυτόν». Όμως να σέβεται ο ένας τον άλλον. Τα παιδιά να γνωρίζουν τις απαιτήσεις αλλά και ο προπονητής να γνωρίζει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Να υπάρχει παντού διάχυτο το μήνυμα ότι ο αθλητισμός είναι το σχολείο για την ζωή.

Το γήπεδο δεν πρέπει να είναι μόνο ένας χώρος προπόνησης αλλά ένας χώρος ευχάριστης δουλειάς, ανάπτυξης ικανοτήτων, κοινωνικών σχέσεων. Είναι πολύ σημαντικό η διάδοση της ηθικής πλευράς της αθλητικής διδασκαλίας, που ίσως είναι ανώφελη να κατακτηθεί κάποιος τίτλος αλλά είναι σίγουρα πολύ σπουδαία και χρήσιμη στο να φτιάξουμε καλύτερους ανθρώπους.

Το παιχνίδι του μπάσκετ πρέπει να είναι ένα ελεύθερο πεδίο συναγωνισμού για όλα τα άτομα ανεξάρτητα από φύλο, φυλή, ικανότητα, απόδοση, αθλητική αξία, κοινωνική τάξη και δύναμη. Βασικοί σκοποί του είναι η οργανική, η νευρομυϊκή, η πνευματική και κοινωνική ανάπτυξη του ατόμου.

Ο προπονητής πρέπει να προσφέρει στους αθλητές του: την εμπιστοσύνη του, μια αρμονική σχέση, το ενδιαφέρον του γι' αυτούς, την πλήρη συμμετοχή του στα προβλήματά του, την προσοχή του στις απόψεις του, την αιτιολόγηση των απαιτήσεών του και την συμμετοχή τους στο παιχνίδι. Πρέπει να διαθέτει σοβαρότητα - υπευθυνότητα - ισορροπία (ψυχική και πνευματική) - ικανότητα καθοδήγησης και αίσθηση δικαίου.
Πρωταρχικός σκοπός του τεχνικού είναι να διδάξει το παιχνίδι και έχει μεγάλη σημασία ο τρόπος παιχνιδιού και η συμπεριφορά μέσα στο γήπεδο. Βασικοί παράγοντες επιτυχίας του προπονητικού έργου είναι η δημιουργία και η αιτιολόγηση.

Η ομάδα πρέπει να θεωρείται πάνω από όλα ανθρώπινη οντότητα. Ο προπονητής πρέπει να θεωρεί τον εαυτό του πρώτα άνθρωπο και μετά τεχνικό. Ο αθλητής δεν είναι ρομπότ, είναι μια οντότητα, είναι ευαίσθητος, εντυπωσιάζεται, επηρεάζεται αλλά χρειάζεται να τον προσέχουν, να τον ακούν, να τον συμβουλεύουν και τελικά να τον προσανατολίζουμε και να τον κατευθύνουμε.

Το μπάσκετ ειναι πνευματικό παιχνίδι (με άριστα το 10 παίρνει: 5 πνευματικό και 5 φυσικό). Είναι αναερόβιo άθλημα με αερόβιες προσαρμογές και σίγουρα χρειάζεται το περισσότερο κοουτσάρισμα από όλα τα αθλήματα.

Θέλω να υπογραμμίσω όμως ότι το βασικό μου πιστεύω είναι ότι οποιαδήποτε και αν είναι η φιλοσοφία του προπονητή ένα πράγμα είναι αυτό που θα βοηθήσει για την επιτυχία: η σκληρή δουλειά. Είναι αποδεδειγμένο ότι δεν υπάρχει εύκολος δρόμος για την επιτυχία, γι΄ αυτό πρέπει ο προπονητής να δουλεύει πολύ σκληρότερα από ότι ζητά να δουλεύουν οι παίκτες του. Πρέπει πάντα να είναι προετοιμασμένος για όλη την χρονιά, για την προπόνηση, για το κάθε τι. Πρέπει πάντα να έχει την διάθεση να αφιερώνει όλες τις ώρες του για τους παίκτες και για την ομάδα και πάνω από όλα πρέπει να έχει στο μυαλό του ότι αν ο δρόμος για τις επιτυχίες ήταν εύκολος, ο καθένας θα τον είχε περάσει.

Το επίπεδο των σχέσεων και της συνεργασίας που πρέπει να διέπει μία ομάδα, είναι απαραίτητο να στηρίζεται σʼ ένα «αθλητικό συμβόλαιο» του οποίου οι βασικές αρχές είναι: το δικαίωμα στην προπόνηση, η αναδιανομή ρόλων, η προστασία από διάφορους κινδύνους, οι δίκαιες ευκαιρίες. Για το κάθε γκρουπ αθλητών η γνώση, η ποιότητα και τα αθλητικά δεδομένα που θα διαμορφωθούν μέσα από την προσπάθεια και την εμπειρία μπορούν να οδηγήσουν σε υψηλά επίπεδα.

Αυτό όμως πρέπει να γίνει με ιδιαίτερη προσοχή και λεπτότητα και να καθορίζεται από τα εξής:
α) Σημασία στον παράγοντα άνθρωπο (ο κάθε αθλητής είναι ξεχωριστή και μοναδική προσωπικότητα),
β) Το παιχνίδι του μπάσκετ είναι διασκέδαση και χαρά,
γ) Νοοτροπία ελέγχου και
δ) Δημιουργία ισχυρού μοντέλου συνοχής.

Για να εξασφαλιστούν δε αυτά δεν πρέπει να υπολογιστούν ούτε κανόνες Ιεράρχησης, ούτε προσωπικά συμφέροντα αλλά μόνο η έξυπνη εκμετάλλευση της γνώσης για την ανάπτυξη.

''Το basketball ο αθλητισμός γενικότερα είναι τρόπος ζωής ''


Διονύσης Γκιουλέας

ΠΗΓΗ http://www.aopf.gr