Ο τρόπος, η διδασκαλία, και η χρησιμοποίηση της πιεστικής άμυνας man to man (Πρώτο μέρος)
Του Μιχάλη Λάγκη
Η πιεστική άμυνα man to man μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε όλο το γήπεδο, στα τρία τέταρτα η ακόμα και στο μισό γήπεδο.Οι παίκτες μαθαίνουν πιο γρήγορα αυτό τον τρόπο άμυνας.
παρά την πίεση σε μορφή zone press.
Οι ασκήσεις που γίνονται κατά την προαγωνιστική περίοδο και η διδασκαλία των βασικών αρχών είναι εξαιρετικά σημαντικές. Οι ασκήσεις θα πρέπει να γίνονται σε μορφή 1vs1,2vs2,3vs3 η ακόμα και 5vs5 σε ολόκληρο το γήπεδο.παρά την πίεση σε μορφή zone press.
Η στρατηγική δεν έχει αλλάξει σημαντικά σε αυτό το θέμα. Όταν η ομάδα χάνει την μπάλα τότε ο αμυντικός πρέπει να κολλήσει στον παίκτη του.
Περιοχή 50
Σε αυτή τη περιοχή γίνονται συνεχείς προσπάθειες για παγίδες. Η ομάδα θα πρέπει να πάρει οποιαδήποτε ευκαιρία παρουσιαστεί.
Περιοχή 40
Σε αυτή τη περιοχή γίνεται προσπάθεια για παγίδα μόνο όταν ο παίκτης μαρκάρεται σωστά. Η ομάδα δεν πρέπει να πάρει πολλά ρίσκα αλλά πρέπει απαραίτητα να σταματήσει τον ντριμπλέρ σε αυτή τη περιοχή.
Περιοχή 30
Σε αυτή τη περιοχή δεν γίνεται καμία προσπάθεια για παγίδα εκτός αν ο συμπαίκτης έχει καταφέρει να αναγκάσει τον αντίπαλο να γυρίζει με pivot συνεχώς έως ότου η πλάτη του στραφεί προς το δικό του καλάθι.Η άμυνα σε αυτή τη περιοχή πρέπει να οργανωθεί και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να περάσουν μακρινές πάσες.
Περιοχή 20
Σε αυτή τη περιοχή ισχύει ότι και για την περιοχή 30.
Περιοχή 10
Σε αυτή τη περιοχή γίνεται συνεχής προσπάθεια για παγίδα σε οποιοδήποτε παίκτη έχει τη μπάλα.
Πότε η πίεση είναι σωστή
1.Όταν η ομάδα θέλει να προκαλέσει έκπληξη η να διαταράξει την ηρεμία του αντιπάλου.
2.Όταν η ομάδα αντιμετωπίζει μεγαλύτερους αντιπάλους σε όγκο οι οποίοι είναι πιο αργοί και το set παιχνίδι είναι το στυλ τους.
3.Όταν η ομάδα είναι πίσω στο σκορ.
Η χρησιμοποίηση της πίεσης σημαίνει απαραίτητα κυνήγι του αντιπάλου σε όλο το γήπεδο. Ο αντίπαλος πρέπει να νιώθει την πίεση καθώς επίσης και τη δυσκολία να πασάρει η να υποδεχθεί τη μπάλα. Όταν ο αντίπαλος χρειαστεί να επαναφέρει τη μπάλα μετά από καλάθι είναι πολύ σημαντικό να δοθεί ελευθερία στον πασέρ αλλά με ταυτόχρονη κάλυψη των πιθανών αποδεκτών της μπάλας. Σε αυτή τη περίπτωση ο αμυντικός τοποθετεί το κορμί του μεταξύ των δυο αντιπάλων του, περίπου δηλαδή στο μέσον. Όλοι οι άλλοι παίκτες είναι συγκεντρωμένοι στα μαρκαρίσματα τους παίζοντας από κοντά και επιθετικά.
Όταν η μπάλα μπει στο γήπεδο μετά την επαναφορά, ο ελεύθερος παίκτης προσπαθεί να κάνει παγίδα στον παίκτη που μόλις πήρε τη μπάλα.Αν αυτό δεν είναι εφικτό τότε αναλαμβάνει το μαρκάρισμα του παίκτη που έκανε την επαναφορά και μένει κολλημένος επάνω του.Ο αμυντικός θα πρέπει να έχει διδαχθεί ότι η σωστή άμυνα είναι ένα βήμα από τον αντίπαλο και πάντα από τη πλευρά της μπάλας. Ο παίκτης θα πρέπει απαραίτητα, κάθε στιγμή να βλέπει την μπάλα και τον επιθετικό. Η αλλαγή μαρκαρισμάτων σε αυτό το είδος άμυνας δεν επιτρέπεται εκτός αν είναι να χρησιμοποιηθεί για παγίδα.
Όλοι οι παίκτες είναι απαραίτητο να παίζουν επιθετική άμυνα, χωρίς φάουλ και στο μυαλό τους να έχουν πάντα τις προυποθέσεις για τη δημιουργία παγίδων. Όταν ο αντίπαλος έχει τη μπάλα θα πρέπει να τον αντιμετωπίζει ο αμυντικός επιθετικά. Αυτό προϋποθέτει κίνηση των χεριών από πλευρά σε πλευρά και από πάνω μέχρι κάτω ώστε να δυσκολεύουν την πραγματοποίηση της πάσας. Οι υπόλοιποι παίκτες υπερασπίζονται τις γραμμές πάσας. Ιδιαίτερη προσοχή και βαρύτητα δίνεται στην πάσα πρώτης γραμμής, δηλαδή στον παίκτη που είναι κοντά στον πασέρ.
Σε καταστάσεις πίεσης σε ολόκληρο το γήπεδο η στρατηγική επιτάσσει να κοπούν οι μακρινές πάσες αφενός και αφετέρου η μπάλα να περάσει στον πιο αδύναμο χειριστή της αντίπαλης ομάδας πριν το κέντρο. Σαν εναλλακτική λύση μια ομάδα μπορεί να επιλέξει να παρενοχλήσει τον παίκτη που κάνει την επαναφορά, αποσπώντας του την προσοχή, εμποδίζοντας τον να πασάρει την μπάλα σε καλό χειριστή και τέλος αναγκάζοντας τον να γίνεται ολοένα και πιο διστακτικός ώστε να υποπέσει σε παράβαση πέντε δευτερολέπτων.
Μια άλλη τακτική που μπορεί να χρησιμοποιήσει ο παίκτης που μαρκάρει την επαναφορά της μπάλας είναι με τη βοήθεια ενός συμπαίκτη του να παγιδεύσουν τον καλύτερο χειριστή της αντίπαλης ομάδας έτσι ώστε να οδηγήσουν την μπάλα στον παίκτη που δεν είναι και τόσο καλός με το χειρισμό και αφού γίνει αυτό τότε να επανέλθει κανονικά στο μαρκάρισμα του παίκτη του. Με αυτό τον τρόπο η ομάδα θα κατορθώσει να μειώσει τους πόντους που πετυχαίνει ο αντίπαλος ανά κατοχή και παράλληλα θα αυξήσει τους πόντους ανά κατοχή που πετυχαίνει η ομάδα.Το επιτυχημένο man to man πρέπει για μια ομάδα να προϋποθέτει την πραγματοποίηση τριών στόχων:
1.Πίεση στον αντίπαλο ώστε να αναγκαστεί να ντριμπλάρει και ταυτόχρονη ώθηση προς τις νεκρές ζώνες.
2.Οι παίκτες θα πρέπει γρήγορα να ανταποκριθούν στα αμυντικά τους καθήκοντα, να παίζουν overplay τους αντιπάλους τους σε απόσταση μιας πάσας από τη μπάλα και να κλείσουν όλες τις γραμμές πάσας.
3.Υποστήριξη της επιθετικής άμυνας με βοήθεια από τη weak side.
Υπάρχουν κανόνες για τους παίκτες αλλά γενικά οι βασικές αρχές είναι ίδιες. Οι περισσότερες από αυτές τις βασικές αρχές μπορούν να διδαχθούν μέσα από τέσσερις απλές ασκήσεις. Θα μιλήσω γι αυτές πιο κάτω. Σε πρώτη φάση όμως θα εξηγήσω τα καθήκοντα του παίκτη που μαρκάρει το χειριστή της μπάλας.
Το μαρκάρισμα του χειριστή
Υπάρχουν τρεις περιπτώσεις κατά τις οποίες ένας αμυντικός παίκτης μπορεί να μαρκάρει το χειριστή της μπάλας:
1.Οταν ο χειριστής έχει τη μπάλα αλλά δεν έχει χρησιμοποιήσει ακόμα ντρίμπλα.
2.Οταν ο χειριστής έχει ήδη χρησιμοποιήσει την ντρίμπλα.
3.Οταν ο χειριστής ίσως χρησιμοποιήσει την ντρίμπλα.
Ντρίμπλα
Στάση: Όταν ο αμυντικός μαρκάρει το χειριστή στην περιφέρεια ενώ αυτός ντριμπλάρει, τότε ο παίκτης πρέπει να κρατήσει τον κορμό του χαμηλά, να είναι σε ισορροπία και το χέρι του να είναι σηκωμένο στη μπάλα. Παράλληλα ο αμυντικός θα πρέπει να έχει το ένα πόδι του μπροστά αλλά σε γενικές γραμμές αφήνουμε τον παίκτη σε αυτό το σημείο να κάνει την επιλογή του σχετικά με τα πόδια σύμφωνα με αυτό που θεωρεί εκείνος φυσικό.
Ο αμυντικός θα πρέπει να εστιάσει την προσοχή του στον επιθετικό και να χρησιμοποιεί το slide step.Δεν πρέπει να σταυρώνει τα πόδια του όταν ακολουθεί τον επιθετικό. Μερικές φορές όμως αν ο επιθετικός περάσει τον αμυντικό τότε θα πρέπει να χρησιμοποιήσει το σταύρωμα των ποδιών ώστε να τρέξει και να καλύψει το χαμένο έδαφος.
Δημιουργία πίεσης: Οποιαδήποτε απόσταση κι αν έχει ο αμυντικός από τον παίκτη του θα πρέπει συνεχώς να ασκεί πίεση στη μπάλα. Παίζει τον παίκτη του από κοντά (ιδανικά περίπου στο ένα μέτρο) και έχει πάντα το ένα του χέρι στο πρόσωπο του αντιπάλου χωρίς να κάνει φάουλ.
Εξαναγκασμός ντρίμπλας: Ο αμυντικός θα πρέπει αφενός να αναγκάσει τον επιθετικό να κάνει ντρίμπλα και αφετέρου να επηρεάσει ακόμα και την κατεύθυνση που θα πάρει. Στη διεθνή ορολογία αυτό ονομάζεται forcing the dribble.Για παράδειγμα αν ένας αμυντικός παίκτης έχει τον αντίπαλο του στα δεξιά τότε πρέπει να τον αναγκάσει να πάει αριστερά. Αν τον έχει από την αριστερή πλευρά τότε πρέπει να τον αναγκάσει να πάει από τα δεξιά. Αν ο αμυντικός οπισθοχωρήσει τότε τον παρακινεί να σουτάρει.Αν τον παίξει εξαιρετικά ασφυκτικά με το ένα πόδι μέσα τότε τον ωθεί στο να κάνει drive από τη μια η την άλλη πλευρά.
Στην παραπάνω εικόνα θέλουμε ο αμυντικός να αναγκάσει τον επιθετικό να ντριμπλάρει σε γωνία 45 μοιρών. Είναι πολύ σημαντικό εδώ να τονιστεί ότι ο αμυντικός δεν θα πρέπει να παίζει υπερβολικά κοντά το χειριστή γιατί με μια αστραπιαία κίνηση αυτός μπορεί να αλλάξει κατεύθυνση και είναι κάτι που κανείς δεν το θέλει.
Πιέζοντας τον χειριστή από μια σχετικά ελεγχόμενη απόσταση τον αναγκάζει ο αμυντικός να κινηθεί προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση.
Το ιδανικό είναι να μπορούμε να τα κάνουμε και τα δυο. Όπως ανέφερα και πιο πάνω ο σκοπός που οι παίκτες πρέπει να οδηγούν στις νεκρές ζώνες είναι για να μπορέσει να δημιουργηθεί μια αδύνατη πλευρά από την οποία μπορούμε να έχουμε υποστήριξη. Για να μπορέσει όμως να διατηρηθεί αυτή η αδύνατη πλευρά θα πρέπει να αποκοπούν οι πάσες από guard σε guard (οι πάσες από sideline σε sideline).
Παραλλαγές της πιεστικής άμυνας man to man σε όλο το γήπεδο
Η παραπάνω εικόνα χωρίζει το γήπεδο σε δυο μέρη για να τονίσει τις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ της άμυνας over play και της παραδοσιακής άμυνας man to man η οποία έχει σαν αρχή ο παίκτης να παίζει μεταξύ του παίκτη και του καλαθιού. Στις δυο παραπάνω περιπτώσεις θεωρούμε ότι ο σκοπός είναι η μπάλα να πάει στον 5 που είναι πάντα μια καλή θέση.
Στο αριστερό μέρος η επίθεση δεν έχει κανένα πρόβλημα να περάσει τη μπάλα στον 5.Ο 1 μπορεί να περάσει τη μπάλα απευθείας η μέσω του 3.Στο δεξιό μέρος η πάσα αυτή είναι αμφισβητούμενη. Ακόμα κι αν ο 1 καταφέρει να περάσει τη μπάλα στον 3 παρά τις προσπάθειες του αμυντικού ελπίζουμε ότι ο αμυντικός του 5 θα την αποτρέψει να πάει στον τελικό αποδέκτη. Επίσης το στήσιμο των αμυντικών είναι τέτοιο που αποτρέπει την πάσα αυτή. Ο αμυντικός που μαρκάρει τον χειριστή είναι ο παίκτης κλειδί. Αυτός ο παίκτης θα πρέπει να οδηγήσει τον επιθετικό προς τη νεκρή ζώνη και να μην επιτρέψει σε καμία περίπτωση ρήγμα από τον άξονα.
Δεν υπάρχει κάτι λάθος από άποψη στρατηγικής στο αριστερό μέρος της εικόνας. Οι αμυντικοί παίκτες 3 και 5 θα μπορούσαν να δυσκολέψουν τους επιθετικούς παίκτες από τη δημιουργία εύκολου σουτ. Ωστόσο με δεδομένο ότι ο σκοπός είναι να δεχθούμε όσο λιγότερους πόντους γίνεται ανά κατοχή και να αυξήσουμε τους δικούς μας, έχουμε μια καλή ευκαιρία να το πετύχουμε παίζοντας άρνηση στην άμεση πάσα. Οι πιθανότητες για λάθος είναι πολύ μεγαλύτερες για την ομάδα που είναι στο δεξί μέρος παρά για την αριστερή. Όμως θα πρέπει να πιστεύουμε ότι η αμυντική επιθετικότητα της ομάδας θα πρέπει να έχει υποστήριξη από την αδύνατη πλευρά ώστε να αποτρέψουμε τα υψηλά ποσοστά ευστοχίας του αντιπάλου.
Πίεση με έναν παίκτη
Η πίεση με έναν παίκτη με μια αστραπιαία κίνηση πολύ συχνά οδηγεί σε κλέψιμο και εύκολο καλάθι.
Αν υπάρχει παίκτης με τη δυνατότητα να παίζει καθρέπτης μπορεί να δημιουργήσει μεγάλο πρόβλημα στον αντίπαλο του.
Μια ξαφνική στροφή και μια γρήγορη πίεση από τον αμυντικό μπορεί να κάνει τον επιθετικό να τα χάσει και η μπάλα να κλαπεί.
Πίεση με δυο παίκτες
Δυο έξυπνοι και γρήγοροι αμυντικοί μπορούν να δημιουργήσουν μια επιτυχημένη πίεση. Το κύριο συστατικό της επιτυχίας είναι η έκπληξη και η αιφνίδια εμφάνιση της.
Το συστατικό της έκπληξης είναι απαραίτητο ώστε να συγκαλυφθεί η πρόθεση της πίεσης και να μην μπορέσει ο αντίπαλος να φέρει γρήγορα βοήθειες. Η εικόνα δείχνει μια τέτοιου τύπου πίεση με τον Κ1 να παίζει καθρέπτη και στη συνέχεια να πιέζει στην ντρίμπλα τον 2 οδηγώντας τον στη νεκρή ζώνη. Την ίδια στιγμή ο Κ2 καλύπτει τον 1.
Πίεση με τρεις παίκτες
Η πίεση με τρεις παίκτες πραγματοποιείται όταν οι ψηλοί της αντίπαλης ομάδας περνούν γρήγορα το κέντρο αφήνοντας έτσι πίσω δυο συμπαίκτες τους να κατεβάσουν τη μπάλα.Οι δυο αμυντικοί συναντούν τους επιθετικούς μεταξύ της γραμμής των βολών και του κέντρου.
Ο αμυντικός που πάει στη μπάλα οδηγεί τον επιθετικό στη νεκρή ζώνη προσπαθώντας παράλληλα να τον κάνει να γυρίσει την πλάτη του προς το κέντρο. Όταν αυτό συμβεί τότε ο δεύτερος αμυντικός πάει για παγίδα.
Κάθε φορά που πραγματοποιείται παγίδα ένας από τους αμυντικούς παίκτες που βρίσκονται πίσω (συνήθως ο τρίτος περιφερειακός) θα περάσει το κέντρο για να φυλάξει τον παίκτη που είναι ανοικτός. Οι υπόλοιποι δυο παίκτες παίρνουν θέσεις ζώνης για να καλύψουν τους επιθετικούς σε περίπτωση μακρινής πάσας.
Ασκήσεις για τη διδασκαλία της πιεστικής άμυνας man to man σε όλο το γήπεδο
Το μπάσκετ είναι ένα παιχνίδι δεξιοτήτων. Οι ασκήσεις αναπτύσσουν αυτές τις θεμελιώδεις δεξιότητες και δίνουν την δυνατότητα στους παίκτες να βελτιωθούν σαν μονάδες αλλά και ομαδικά. Ο προπονητής θα πρέπει να είναι πολύ υπομονετικός με αυτές τις ασκήσεις ώστε οι παίκτες να αποκτήσουν την εξοικείωση που απαιτείται.
Οι ασκήσεις θα πρέπει να είναι έτσι σχεδιασμένες ώστε να εξομοιώνουν τις συνθήκες του παιχνιδιού. Όλα πρέπει να γίνονται υπό συνθήκες πίεσης. Η άμυνα διδάσκεται καλύτερα σε καταστάσεις ταχύτητας. Οι παίκτες πρέπει να έρθουν σε επαφή με όλους τους τρόπους που θα χρησιμοποιήσουν στην αμυντική τακτική τους. Χρειάζονται πολλές ασκήσεις διάσπασης της άμυνας ώστε η ομάδα να αποκτήσει αμυντική συνοχή και να δέσει. Οι ασκήσεις θα πρέπει να είναι απλές και θα πρέπει να γίνονται αρκετές κατά τη διάρκεια μιας προπόνησης. Είναι καλύτερα να ξοδεύει κανείς λίγο χρόνο σε κάθε άσκηση παρά να περάσει ολόκληρη προπόνηση με μια μόνο.
Ο προπονητής θα πρέπει να κρατάει τους παίκτες ενεργούς και όχι σε σειρά αναμονής. Οι προπονήσεις θα πρέπει να είναι έτσι δομημένες ώστε ο παίκτης να είναι απασχολημένος από την αρχή μέχρι το τέλος. Αν είναι εφικτό η ομάδα να διαιρεθεί ώστε να δουλεύουν ταυτόχρονα και στα δυο καλάθια αυτό θα ήταν το ιδανικό. Όμως αν αυτό γίνει τότε και οι δυο ομάδες θα χρειάζονται κάποιον που να τους επιτηρεί. Αν δεν υπάρχει βοηθός μπορεί κάποιος έμπειρος παίκτης να αναλάβει αυτό το ρόλο.
Αν ορισμένοι παίκτες έχουν δυσκολία στην εκτέλεση των ασκήσεων η στην αντίληψη της τακτικής θα πρέπει μετά το τέλος της προπόνησης να παραμείνουν ώστε να δουλέψουν πάνω σε αυτά.Δεν πρέπει ο προπονητής να τιμωρεί ολόκληρη την ομάδα επειδή ένας παίκτης έκανε λάθος κατά την εκτέλεση μιας άσκησης.
Παρακάτω θα παρουσιάσω ορισμένες ασκήσεις που έχω διδαχθεί σαν παίκτης αλλά έχω χρησιμοποιήσει επίσης και σαν προπονητής που συμβάλλουν τα μέγιστα στο χτίσιμο των θεμελιωδών αμυντικών στοιχείων. Αποτελούν δε το θεμέλιο λίθο για μια υγιή αμυντική φιλοσοφία.
Sliding footwork defensive drill
Οι παίκτες τοποθετούνται όπως στην εικόνα.Ο προπονητής πρέπει να έχει φροντίσει ώστε ο κάθε παίκτης να έχει αρκετό χώρο.
Ο προπονητής κρατάει την μπάλα και αρχίζει να ντριμπλάρει (δεξιά, αριστερά, εμπρός, πίσω).
Οι παίκτες αντιδρούν και αμύνονται σα να μαρκάρουν τον ντριμπλέρ χρησιμοποιώντας πλάγια βήματα (slide step).
Ο σκοπός της άσκησης είναι
Να διδάξει την αμυντική κίνηση χωρίς οι παίκτες να σταυρώνουν τα πόδια.
Να αυξήσει την προσοχή των παικτών στον επιθετικό.
Να γυμνάσει τους μύες των ποδιών στο επίμονο αμυντικό παιχνίδι.
Να διδάξει την κατάλληλη στάση με το ένα χέρι ψηλά να παρεμποδίζει το σουτ και το άλλο χαμηλά την πάσα.
Αλλαγή κατεύθυνσης του επιθετικού
Ο προπονητής χωρίζει την ομάδα σε επιθετικούς και αμυντικούς στα δυο άκρα του γηπέδου.
Ο πρώτος επιθετικός παίκτης ντριμπλάρει με ταχύτητα μέχρι το άλλο καλάθι. Ένας αμυντικός βγαίνει για να τον αντιμετωπίσει και συνεχίζει να τον μαρκάρει μέχρι να του σταματήσει την ντρίμπλα η μέχρι ο ντριμπλέρ να σκοράρει.
Στη συνέχεια οι παίκτες αλλάζουν ρόλους.
Σκοπός
Ανάπτυξη των αμυντικών ικανοτήτων των παικτών.
Εξαναγκασμός του ντριμπλέρ να σταματήσει την ντρίμπλα προτού νιώσει ασφαλής χρησιμοποιώντας προσποίηση υποχώρησης.
1Vs1:Εξαναγκασμός του ντριμπλέρ να πάει εσωτερικά.
Ο προπονητής χωρίζει την ομάδα σε δυο μέρη, μια σε κάθε πλευρά του γηπέδου.
Η ομάδα χωρίζεται σε αμυντικούς και επιθετικούς παίκτες.
Ο πρώτος επιθετικός παίκτης ξεκινάει με ντρίμπλα.
Ο πρώτος αμυντικός παίκτης ξεκινάει για να τον αντιμετωπίσει.
Στη συνέχεια οι παίκτες αλλάζουν ρόλους.
Σκοπός
Εξαναγκασμός του ντριμπλέρ να πάει εσωτερικά.
Ανάπτυξη footwork,καλής και ανταγωνιστικής αμυντικής στάσης.
Στις πιο πάνω εικόνες η επίθεση είναι σε πλήρη ανάπτυξη. Ο Κ1 μαρκάρει τον ντριμπλέρ και προσπαθεί να τον ωθήσει στη νεκρή ζώνη. Αν ο επιθετικός παίκτης, ο 1 στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι σε θέση τέτοια που να μπορεί ο αμυντικός να τον οδηγήσει στη νεκρή ζώνη τότε η άμυνα παίζει μεταξύ του παίκτη και του καλαθιού παρακινώντας τον ντριμπλέρ να πάει προς οποιαδήποτε κατεύθυνση.
Οι περιοχές που δεν είναι κιτρινισμένες είναι οι περιοχές κατά τις οποίες ο επιθετικός μπορεί να οδηγηθεί άμεσα προς τη νεκρή ζώνη.
Μη χρησιμοποίηση της ντρίμπλας: Όταν ο επιθετικός παίκτης δεν έχει ντρίμπλα τότε ο αμυντικός χρησιμοποιώντας και τα δυο χέρια του τον πλησιάζει φωνάζοντας ‘’Μπάλα’’. Σε περίπτωση που ο επιθετικός παίκτης έχει ντρίμπλα τότε ο κάθε παίκτης πρέπει να θέσει ως στόχο να μην πάρει την μπάλα ο παίκτης που μαρκάρει. Όταν αυτό πραγματοποιηθεί τότε μειώνονται δραματικά οι πιθανότητες ο χειριστής να βρει ελεύθερο συμπαίκτη για να πασάρει. Αυτή η κατάσταση επίσης αυξάνει τις πιθανότητες να κλαπεί η μπάλα,να γίνει λάθος πάσα η να γίνει παράβαση πέντε δευτερολέπτων.
Κατάσταση ντρίμπλας: Όταν ο επιθετικός παίκτης ξεκινήσει την ντρίμπλα τότε ο αμυντικός διατηρεί την ίδια στάση που είχε και πριν την χρησιμοποίηση της ντρίμπλας. Το κεφάλι του αμυντικού ιδανικά πρέπει να είναι πάνω από τον ώμο του χεριού που ντριμπλάρει. Δεν είναι απαραίτητο πάντα ο αμυντικός να προσπαθεί να κλέψει τη μπάλα.
Οι διαφορές του μαρκαρίσματος των παικτών που βρίσκονται μια η δυο πάσες μακριά από τη μπάλα.
Όταν ένας παίκτης μαρκάρει έναν επιθετικό που βρίσκεται σε απόσταση μιας πάσας τότε θα πρέπει να τοποθετηθεί στη νοητή γραμμή που συνδέει τον παίκτη με τη μπάλα και να σταθεί περίπου στο μέσον παίζοντας άρνηση. Το σώμα του αμυντικού πρέπει να είναι στραμμένο προς τον αντίπαλο και το κεφάλι του να είναι γυρισμένο ελαφρώς ώστε να παρατηρεί την ίδια στιγμή τόσο τον επιθετικό όσο και τη μπάλα.
Η στάση του σώματος του δεν είναι ίδια όπως όταν αντιμετωπίζει τον ντριμπλέρ αλλά εξακολουθεί να είναι σε ετοιμότητα με λυγισμένα τα γόνατα του.
Το πλησιέστερο χέρι του αμυντικού στη μπάλα πρέπει να καλύπτει τη γραμμή πάσας μαζί με το άνω μέρος του σώματος του.
Στην παραπάνω εικόνα παρατηρούμε την αμυντική ανάπτυξη σε όλο το γήπεδο. Απεικονίζει ένα τυπικό σχηματισμό σε πίεση ¾.Για παράδειγμα η ομάδα θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτή την πίεση μετά από καλάθι.
Σημειώστε πως οι επιθετικοί παίκτες 2 και 3 βρίσκονται σε απόσταση μιας πάσας από τον ντριμπλέρ. Ωστόσο ο Κ3 είναι πιο μακριά από τον αντίπαλο του σε σχέση με τον Κ2.Όσο μεγαλύτερη είναι η απόσταση μεταξύ του Κ3 και της μπάλας τόσο μακρινή μπορεί να είναι και η απόσταση από τον παίκτη που μαρκάρει χωρίς όμως να υπερεκτιμά της ικανότητες του καθώς σε πιθανή πάσα του 1 στον 3 θα πρέπει να είναι σε θέση να αναπληρώσει. Από την άλλη πλευρά ο Κ2 θα πρέπει να μικρύνει την απόσταση που έχει με τον 2 όσο η απόσταση αυτή μικραίνει με την ντρίμπλα που ασκεί ο 2.
Οι περισσότεροι από τους κανόνες που ορίζουν την άμυνα man to man αρχίζουν να μπαίνουν σε εφαρμογή αμέσως μόλις η αντίπαλη ομάδα περάσει το κέντρο. Λαμβάνοντας υπόψη αυτό καθώς και το γεγονός ότι οι περισσότερες εκπαιδευτικές προσπάθειες επιτυγχάνονται με part time ασκήσεις γίνεται κατανοητό πως οι κανόνες είναι ιδιάζουσας σημασίας σε αυτό το σημείο. Οι λόγοι είναι οι εξής:
1.Όταν οι παίκτες μαθαίνουν τις αμυντικές ευθύνες τους σε άμυνες βοήθειας 4Vs4 είναι πιο εύκολο να τις κάνουν και σε παιχνίδι 5 Vs 5.
2.Βοηθάει πολύ τους παίκτες που παίζουν στο Post.Πολλές φορές το μαρκάρισμα σε αυτές τις θέσεις δεν περιορίζεται μόνο στη ρακέτα. Το παιχνίδι 4Vs4 τους βοηθά σημαντικά να μάθουν να παίζουν και στην περιφέρεια.
3.Βοηθά τον παίκτη που μαρκάρει το χειριστή της μπάλας ενθαρρύνοντας τον να ασκήσει πίεση και ενισχύει την εμπιστοσύνη στον εαυτό του.Ο παίκτης γνωρίζει ότι θα έχει βοήθεια. Αν ο προπονητής ξεκινήσει να διδάσκει άμυνα σε καταστάσεις 1Vs1 και 2Vs2 είναι σχεδόν βέβαιο πως οι αμυντικοί δεν θα πιέσουν στην μπάλα εξαιτίας του φόβου που θα καλλιεργηθεί μήπως δεχθούν καλάθι.
Η άσκηση swing απεικονίζει την πρώτη άσκηση που χρησιμοποιείται για να εισάγει τους παίκτες στην πιεστική άμυνα man to man.Οι επιθετικοί παίκτες παραμένουν ακίνητοι σε αυτή την άσκηση. Ο σκοπός της άσκησης είναι να διδάξει στους παίκτες τις σωστές θέσεις σε σχέση με τη μπάλα.
Οι επιθετικοί παίκτες εξασκούνται στις πάσες από πλευρά σε πλευρά. Ο επιθετικός παίκτης 1 ξεκινάει με τη μπάλα στα χέρια και αμέσως μαρκάρεται από τον Κ1.Ο αμυντικός ασκεί πίεση προσπαθώντας να τον οδηγήσει στη νεκρή ζώνη.
Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται η θέση των παικτών 2 και 3 καθώς βρίσκονται σε κατάσταση overplay από τους αμυντικούς και με αυτό τον τρόπο επιβεβαιώνεται ο κανόνας που λέει ότι οι αμυντικοί παίζουν overplay στους παίκτες που είναι μια πάσα απόσταση. Παίζουν overplay αλλά το κεφάλι τους είναι ελαφρά γυρισμένο ώστε να μπορούν να βλέπουν ταυτόχρονα και την μπάλα.
Ο Κ2 έχει το δεξί χέρι του τεντωμένο ώστε να καλύπτει τη γραμμή πάσας από τον 1 στον 2.
Ο Κ3 κάνει ακριβώς το ίδιο χρησιμοποιώντας το αριστερό του χέρι ώστε να καλύπτει τη γραμμή πάσας από τον 1 στον 3.Σε προηγούμενη παράγραφο ανέλυσα το πόσο σημαντικό είναι η ομάδα να απαγορεύσει τις πάσες από guard σε guard.Όμως τι μπορεί να γίνει σε αυτή την περίπτωση της πάσας από τον 1 στον 3;Γιατί προσπαθούμε να απαγορεύσουμε και αυτή τη πάσα; Γιατί στην πραγματικότητα προσπαθούμε να αρνηθούμε, να εμποδίσουμε η να κλέψουμε οποιαδήποτε πάσα; Η απάντηση είναι γιατί θέλουμε ο επιθετικός παίκτης να ντριμπλάρει και η επίθεση της αντίπαλης ομάδας να βγει εκτός του πλάνου που έχει προγραμματίσει.
Μαρκάροντας τον παίκτη που είναι δυο η και παραπάνω πάσες μακριά
Στην εικόνα που έδειξα πιο πάνω το μαρκάρισμα αυτού του παίκτη φαίνεται από τη θέση που κατέχει ο Κ4 στην φύλαξη του επιθετικού παίκτη 4 ο οποίος αρχικά βρίσκεται δυο πάσες μακριά. Ο Κ4 τοποθετείται μεταξύ του παίκτη που μαρκάρει και της μπάλας περίπου σε κλίση 45 μοιρών.
Όσο καλύτερη είναι η περιφερειακή όραση του αμυνόμενου τόσο πιο κοντά βρίσκεται στον οπτικό στόχο των 180 μοιρών. Ο Κ4 προσαρμόζει διαρκώς τη θέση του ώστε να βλέπει συνεχώς τον παίκτη που μαρκάρει και τη μπάλα.
Κρατάει το κεφάλι σταθερό αλλά κινεί τα πόδια του.Μπορεί να φαίνεται εύκολο στο άκουσμα αλλά είναι πολύ δύσκολο στην πράξη. Η καθημερινή όμως εξάσκηση βελτιώνει τον παίκτη σε αυτό το κομμάτι.
Γιατί όμως θα πρέπει να τοποθετήσουμε τον αμυντικό σε αυτή τη στάση ενώ ο παίκτης είναι δυο πάσες μακριά; Τι σκοπό έχουμε; Για ποιο λόγο επίσης αφού παίζουμε άμυνα πίεσης αυτός ο παίκτης δεν παίζει πιο κοντά στον παίκτη του;
Όταν ο Κ4 παίζει στη γραμμή πάσας είναι σε θέση τέτοια ώστε να έχει το πλεονέκτημα απέναντι στον επιθετικό και ταυτόχρονα να θέσει το δίλλημα στο επιθετικό αν πρέπει να πλησιάσει πιο κοντά στον 1.Αν ο 1 πασάρει την μπάλα στον 2 ο Κ4 θα πρέπει να έχει αρκετό χρόνο ώστε να γυρίσει πίσω σε κατάσταση άρνησης μεταξύ των παικτών 4 και 2.
Αν ο προπονητής δεν θέλει την τοποθέτηση του αμυντικού στην κορυφή όταν ο παίκτης είναι δυο πάσες μακριά μπορεί να τον χρησιμοποιήσει επωφελώς σε αυτή τη ζωτικής σημασίας θέση. Από εκεί θα μπορεί να βοηθήσει οποιονδήποτε συμπαίκτη του.Η παρουσία του σε αυτό το χώρο κάνει τους συμπαίκτες του να παίζουν τους παίκτες τους πιο επιθετικά.
Αν μπορέσετε να φανταστείτε στην εικόνα που δείχνει την άρνηση στη μπάλα τον Κ4 να υποστηρίζει τους συμπαίκτες του θα είναι πιο εύκολο να κατανοήσετε γιατί οι Κ3 και Κ5 μπορούν να παίξουν με σιγουριά overplay τους παίκτες τους. Η θέση βοήθειας στη γραμμή πάσας θα πρέπει να του επιτρέπει να κάνει τα ακόλουθα όταν είναι απαραίτητο:
1.Βοήθεια σε κάθε backdoor κόψιμο που πραγματοποιείται από ένα επιθετικό παίκτη που βρίσκεται μια πάσα απόσταση.
2.Σταμάτημα κάθε διεισδυτικής ντρίμπλας από τη baseline
3.Προστασία από Lob passes προς ένα ψηλό παίκτη στο κέντρο της ρακέτας.
Κανόνας 1:Η θέση του αμυντικού παίκτη που μαρκάρει έναν αντίπαλο που βρίσκεται σε απόσταση 2 πάσες η παραπάνω από τη μπάλα είναι στη νοητή γραμμή των ελευθέρων βολών.
Swing drill
Κατά την έναρξη της άσκησης ο 1 πασάρει στον 2.Σε συνθήκες παιχνιδιού και οι δυο αμυντικοί παίκτες Κ1 και Κ2 θα πρέπει να δουλέψουν σκληρά για να αποτρέψουν αυτή τη πάσα. Ωστόσο σε αυτή την άσκηση όλες οι περιφερειακές πάσες επιτρέπονται.
Η πάσα από τον 1 στον 2 δημιουργεί αλλαγή στην θέση των αμυντικών. Αυτό υποδεικνύεται από τα βέλη κίνησης της εικόνας.
Για να μάθει κάποιος παίκτης να είναι καλός αμυντικός πρέπει να μάθει να κινείται όταν η μπάλα είναι στον αέρα ανεξάρτητα από το αν ο παίκτης κινείται η όχι.
Κανόνας 2:Όταν ο επιθετικός πασάρει την μπάλα ο αμυντικός υποχωρεί προς την κατεύθυνση της πάσας.
Όταν ο 1 πασάρει στον 2 ο Κ1 υποχωρεί αμέσως προς την κατεύθυνση της πάσας ανεξάρτητα από το που θα κινηθεί ο παίκτης του. Σε αυτό το σημείο μπορεί να αναρωτηθεί κανείς αν ο κανόνας της υποχώρησης έρχεται σε σύγκρουση με τον κανόνα άμυνας στη μια πάσα απόσταση. Αυτό που ισχύει είναι ότι η άμυνα στη μια πάσα απόσταση είναι επιθετική.
Ας υποθέσουμε ότι ο 1 πασάρει στον 2 και μένει στην ίδια θέση. Σε αυτή την περίπτωση ο 1 θα ήταν ανοικτός για πάσα επιστροφής αν ο Κ1 υποχωρούσε.
Ο κανόνας της υποχώρησης είναι μια εξαίρεση στο γενικό κανόνα της άμυνας σε μια πάσα απόσταση αλλά εξυπηρετεί ένα πολύτιμο σκοπό. Με την υποχώρηση προς την κατεύθυνση της μπάλας ο αμυντικός προετοιμάζεται ώστε να βρεθεί σε πλεονεκτική θέση σε περίπτωση που ο αμυντικός θελήσει να κινηθεί προς το καλάθι. Αν για παράδειγμα ο 1 αποφασίσει να κινηθεί προς το καλάθι μετά την πάσα στον 2 τότε ο Κ1 θα αποκτήσει πλεονέκτημα.
Κατά την πάσα από τον 1 στον 2 ο Κ2 έχει την ευθύνη της φύλαξης του παίκτη με τη μπάλα. Ως εκ τούτου αναπροσαρμόζει τη θέση του και αρχίζει να παίζει επιθετική άμυνα.
Επαναλαμβάνω ότι ο Κ2 θα παίξει επιθετική άμυνα αν ο παίκτης του βρίσκεται στη μη κιτρινισμένη περιοχή. Σε αντίθετη περίπτωση ο αμυντικός θα πρέπει να τον οδηγήσει στη νεκρή ζώνη αν ο επιθετικός βρίσκεται στην κιτρινισμένη περιοχή.
Ο Κ4 τώρα δεν βρίσκεται δυο πάσες μακριά από τη μπάλα.Η πάσα από τον 1 στον 2 τον έβαλε αυτόματα σε απόσταση μιας πάσας. Κατά συνέπεια θα πρέπει να βιαστεί και να αναπροσαρμόσει τη θέση του μεταξύ της μπάλας και του παίκτη που μαρκάρει. Η γρήγορη κίνηση του Κ4 σε θέση overplay εξηγεί το γιατί ένας παίκτης που παίζει δυο πάσες μακριά από τη μπάλα πρέπει να βλέπει ταυτόχρονα μπάλα και παίκτη. Υπάρχουν δυο τρόποι με τους οποίους ο Κ4 μπορεί να βρεθεί από δυο πάσες απόσταση σε μια.
1.Ο επιθετικός παίκτης να κινηθεί προς τη μπάλα, να μειώσει την απόσταση ώστε να βρεθεί σε μια πάσα απόσταση.
2.Η μπάλα να περάσει από τον 1 στον 2.
Κατά συνέπεια ο Κ4 θα πρέπει να κρατήσει ταυτόχρονα μπάλα και παίκτη στο οπτικό του πεδίο προκειμένου να αναγνωρίσει αμέσως την κατάσταση που αντιμετωπίζει. Παρά το γεγονός ότι θα τρέξει γρήγορα να καλύψει( αφού πριν βρισκόταν δυο πάσες απόσταση)τα τελευταία του βήματα θα πρέπει να είναι ισορροπημένα και υπό έλεγχο. Σε αντίθετη περίπτωση ο επιθετικός θα το εκμεταλλευτεί για κατάσταση back door.
Όταν ο 2 γίνει κάτοχος της μπάλας, ο 3 θα βρίσκεται δυο πάσες απόσταση. Επομένως, ακολουθώντας τον κανόνα ο Κ3 θα γίνει ο παίκτης βοήθειας και θα παρατηρεί μπάλα και παίκτη ταυτόχρονα.
Καθώς η άσκηση συνεχίζεται ο 2 θα πασάρει στον 4.Τα βέλη δείχνουν τις αλλαγές στις θέσεις των αμυντικών σε σχέση με την πάσα.Ο Κ2 υποχωρεί στην κατεύθυνση της πάσας.
Ο Κ4 τώρα μαρκάρει τον παίκτη με τη μπάλα και πρέπει να προσαρμόσει ανάλογα τη θέση του. Τώρα σε αντίθεση με την αμυντική τακτική ο Κ4 δεν τοποθετείται μεταξύ του παίκτη και του καλαθιού αλλά αντίθετα η πλάτη του είναι παράλληλη με τη baseline.
Σε αυτή τη θέση από μια άποψη ο Κ4 προκαλεί τον επιθετικό να πάει προς το καλάθι αλλά όχι σε ευθεία γραμμή προς το στόχο. Αυτή τώρα είναι μια περιοχή κατά την οποία μπορεί ο παίκτης αυτός να παγιδευτεί. Θα το αναλύσω πιο κάτω.
Ο Κ3 είναι στη γραμμή βοήθειας μεταξύ των παικτών 2 και 4.Στην πάσα που θα γίνει μετακινείται λίγο πιο μακριά ώστε να μπορεί να βλέπει και τον 3 και τον 4 που έχει τη μπάλα.
Ο Κ1 έχει υποχωρήσει κατά την πάσα από τον 1 στον 2 και αρχίζει να μπαίνει όλο και περισσότερο προς τα μέσα μιας και ο παίκτης του τώρα είναι δυο πάσες απόσταση. Ο 1 λοιπόν μπορεί να κάνει ότι θέλει εφόσον έχει στο οπτικό του πεδίο τον παίκτη του και την μπάλα.
Όταν λοιπόν η μπάλα μετακινηθεί είτε μέσω πάσας είτε μέσω ντρίμπλας τότε οι παίκτες πρέπει να αναπροσαρμόσουν τις θέσεις τους.
Η άμυνα που δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτά γίνεται ευάλωτη. Γι αυτό το λόγο πάντα οι επιθέσεις που στηρίζονται στην πάσα είναι πιο αποτελεσματικές σε σχέση με αυτές που στηρίζονται στην ντρίμπλα.
Αυτός είναι και ο λόγος που περιμένουμε πάντα από την επίθεση να αλλάξει τρεις τουλάχιστον πάσες πριν ντριμπλάρει η σουτάρει εκτός βέβαια από τις περιπτώσεις που έχουμε ανοικτό Lay-up.
Μια πάσα 4-5 μέτρων απαιτεί από την άμυνα να κάνει σημαντικές προσαρμογές σε σύντομο χρονικό διάστημα και για όσο η μπάλα είναι στον αέρα. Από την άλλη πλευρά η ντρίμπλα προϋποθέτει σταδιακή αναπροσαρμογή σε κάθε χτύπημα. Εύκολα καταλαβαίνει κανείς ότι όταν μια ομάδα χρησιμοποιεί ντρίμπλα η άμυνα μπορεί να προσαρμοστεί πιο εύκολα.
Η προπόνηση, η διδασκαλία και η χρησιμοποίηση της άμυνας των ψηλών με βοήθεια από την αδύνατη πλευρά.
Κάθε φορά που ένας ψηλός παίκτης αμύνεται στην περιφέρεια έχεις τις ίδιες υποχρεώσεις με οποιονδήποτε άλλον. Κατά συνέπεια οι ασκήσεις 4Vs4 που εξασκούν τους ψηλούς παίκτες στην περιφερειακή άμυνα είναι must.
Κάτω από αγωνιστικές συνθήκες όταν ένας ψηλός παίκτης μαρκάρει στην περιφέρεια η σε μέση απόσταση δεν αφήνει τον επιθετικό να βοηθήσει.
Στη θέση του high post ο αμυντικός παίζει side άμυνα από την πλευρά της μπάλας. Στο medium post ο αμυντικός μπορεί να παίξει και side αλλά ακόμα και overplay άμυνα.Σε κάθε περίπτωση δεν θα πρέπει να ξεχνά ο αμυντικός ότι το χέρι του και ο κορμός του θα πρέπει να είναι μεταξύ μπάλας και παίκτη. Επίσης είναι πολύ σημαντικό να μην ξεχνά ότι από πίσω υπάρχει βοήθεια.
Στην παραπάνω φωτογραφία σύμφωνα με τον κανόνα ο Κ5 παίζει άρνηση στον 5 από την πλευρά της μπάλας. Αυτή η κατάσταση μας επιτρέπει να δείξουμε το πώς θα λειτουργήσει η βοήθεια σε περίπτωση Lob pass.
O 4 έχει τη μπάλα και ο Κ3 είναι στη γραμμή βοήθειας. Καθώς αντιλαμβάνεται την πιθανότητα της lob pass περνάει τη γραμμή βοήθειας σε μια προσπάθεια να κλέψει τη μπάλα. Κατά την πάσα οι Κ1 και Κ2 παίζουν στη γραμμή βοήθειας. Είναι πολύ σημαντικό να τονιστεί εδώ ότι ο Κ4 έχει μια μεγάλη ευθύνη. Όσο περισσότερη πίεση ασκήσει στον 4 κατά την πάσα τόσο θα μειώνονται και οι πιθανότητες η μπάλα να φτάσει στον 5.Αυτή είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος αντιμετώπισης για αυτές τις πάσες.
Κανόνας3:Όταν κάποιος παίκτης ξεκινάει ντρίμπλα διείσδυσης ο αμυντικός που βρίσκεται πιο κοντά στον παίκτη που μαρκάρει τον ντριμπλέρ πρέπει να δώσει βοήθεια.
About STARENTZIS SAKIS
.jpg)
