Μην πυροβολείτε τον διαιτητή!
Ας ξεκινήσουμε με μία διαπίστωση. Κανείς δεν είναι τέλειος! Αυτό ισχύει ακόμη και για τους διαιτητές μπάσκετ, τους παίκτες, προπονητές και τους φιλάθλους. Σίγουρα αν ψάξετε στα στατιστικά παικτών σε όλο τον κόσμο, δε θα βρείτε κανένα παίκτη σε οποιοδήποτε πρωτάθλημα να έχει 100% ποσοστά ευστοχίας σε βολές, δίποντα, τρίποντα και κανένα λάθος. Το ίδιο αποτέλεσμα θα έχετε αν προσπαθήσετε να βρείτε προπονητή με απόλυτο ρεκόρ νικών! Οι παίκτες κι οι προπονητές είναι πάντα σωστοί, κάθε στιγμή στις επιλογές τους;
Οι διαιτητές είναι άνθρωποι όπως όλοι μας, μπορεί να ξέρουν το βιβλίο των κανονισμών από έξω κι ανακατωτά, σίγουρα πολύ καλύτερα από κάθε παίκτη, προπονητή, θεατή, αλλά πάντα υπάρχει η πιθανότητα να κάνουν λάθος.Όσο ανατέλλει ο ήλιος από την ανατολή και δύει στη δύση, οι διαιτητές θα κάνουν λάθη. Μην περιμένετε τελειότητα, η συμβουλή που έδινα στους νέους διαιτητές στα σεμινάρια διαιτησίας που έκανα, ήταν ισορροπία. Αυτό έλεγα και στους προπονητές, να ψάχνετε και να ζητάτε οι διαιτητές να σφυρίζουν το ίδιο στις δύο πλευρές του γηπέδου. Μην ξεχνάτε το βασικότερο παράγοντα, όλοι μα όλοι οι εμπλεκόμενοι σε έναν αγώνα μπάσκετ έχουν διαφορετική οπτική γωνία. Αυτό που βλέπει ένας διαιτητής είναι διαφορετικό από αυτό που βλέπει ένας προπονητής/παίκτης. Πολλές φορές ο διαιτητής θα δει κάτι που δεν εντόπισε ένας προπονητής, κι άλλες τόσες θα χάσει κάτι που εντόπισε ένας προπονητής.
Το σημαντικότερο και πιο βασικό που δεν μπορούν ή δε θέλουν να καταλάβουν οι περισσότεροι είναι ότι όσο λάθος κι αν είναι ένα σφύριγμα, ΔΕΝ αλλάζει και δεν παίρνεται πίσω. Η συμβουλή που δίνω στους αθλητές που προπονώ είναι συνεχίστε το παιχνίδι, μην ασχολείστε με τους διαιτητές, το σίγουρο είναι ότι μακροπρόσθεσμα θα βγείτε κερδισμένοι. Σε ένα ορμητικό ποτάμι θα βγεις σίγουρα χαμένος, όσο καλός κολυμβητής κι αν είσαι. Το ρεύμα κάποια στιγμή θα σε νικήσει! Το ότι ένας διαιτητής έκανε ένα λάθος σφύριγμα δε σημαίνει ότι χρειάζεται επίσκεψη σε οφθαλμίατρο για να τσεκάρει την όραση του, ούτε ότι δεν ξέρει τους κανονισμούς και πρέπει να διαβάσει καλύτερα το βιβλίο των κανονισμών.
Το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι λέει ο σοφός ελληνικός λαός. Όταν για παράδειγμα οι παίκτες βλέπουν τον προπονητή τους να διαμαρτύρεται συνεχώς στους διαιτητές, να τους φωνάζει, να κάνει χειρονομίες, για να μην αναφέρω για το τι κάνουν όταν δεν τους ακούει ή βλέπει ο διαιτητής, τις περισσότερες φορές ο διαιτητής βλέπει πολλά περισσότερα από ότι νομίζουν ότι βλέπει, οι παίκτες λαμβάνουν λάθος παραδείγματα και δε θέλουν και πολύ να ακολουθήσουν. Ο προπονητής πρέπει να προετοιμάσει τον παίκτη να είναι σωματικά αλλά κυρίως ψυχολογικά έτοιμος να αντιμετωπίσει καταστάσεις που δεν είναι όπως θα ήθελε να είναι, πρέπει να μάθει να κοντρολάρει τα συναισθήματα του και να λειτουργεί υπό πίεση.
Ο αρθρογράφος με τον υπεύθυνο διαιτητών Euroleague, Richard Stokes, όταν σφύριζαν μαζί BBL. |
Ο μέντορας μου στη διαιτησία μου έλεγε: «να προσδοκείς το απροσδόκητο». Τα πράγματα στο μπάσκετ όπως και στη ζωή δεν πάνε πάντα όπως θα θέλαμε, ο προπονητής είτε το θέλει είτε όχι είναι παράδειγμα, είναι role model, όλοι τον κοιτάζουν και περιμένουν από εκείνον ανάλογη συμπεριφορά και ήθος. Το να διαμαρτύρεται κάποιος στο διαιτητή είναι μία κακιά συνήθεια κι όπως όλες οι κακές συνήθειες δεν μας κάνει καλό. Είναι αδύνατο κάθε σφύριγμα του διαιτητή να είναι με το μέρος μας όπως δε θα είναι και στην πραγματική ζωή όλα τα πράγματα με το μέρος μας.
Καλό θα είναι να μάθει κάθε παίκτης πως να διαχειρίζεται την κατάσταση στο γήπεδο κι αυτό να είναι σίγουρος πως θα τον ωφελήσει. Είναι κι αυτό μία από τις ικανότητες πολλών μεγάλων παικτών, δεν ασχολούνται με τη διαιτησία κι η διαιτησία δεν ασχολείται με εκείνους.
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που έχω διαπιστώσει είναι ότι πολλοί προπονητές, ειδικά αυτοί με μικρή εμπειρία, ξεχνούν να κοουτσαρουν κι ασχολούνται μόνο με τη διαιτησία. Ξεχνάνε το ρόλο τους μέσα στο παιχνίδι κι αναλώνονται με το να λογομαχούν και να τσακώνονται με τους διαιτητές. Έχετε μία ομάδα και πρέπει να την καθοδηγήσετε σωστά, μην αφήνετε κανένα διαιτητή να επηρεάσει την ικανότητα σας στο κοουτσάρισμα. Προσαρμόστε εσείς το πλάνο της ομάδας στον τρόπο που σφυρίζουν οι διαιτητές, δεν είναι δύσκολο να το καταλάβεις από τα πρώτα σφυρίγματα. Παίξε με αυτό που θα σου δώσει ο διαιτητής, αφήνει το physical game μέσα στη ρακέτα, προσάρμοσε την ομάδα σε αυτό, δίνει αμέσως το hand checking, ενημέρωσε τους παίκτες σου. Είναι ο μαέστρος, έχει την μπαγκέτα και βοηθάει δύο διαφορετικές ορχήστρες να συγχρονιστούν.
Με το σφύριγμα της λήξης σίγουρα ένας θα είναι ο νικητής κι ένας ο χαμένος. Μην κατηγορήσετε ποτέ ένα διαιτητή για την ήττα της ομάδας σας, είναι πολύ εύκολο να κρυφτείς πίσω από ένα διαιτητή έτσι όμως οι παίκτες θα μάθουν να μη αναλαμβάνουν ευθύνες για την ήττα. Είναι εύκολο να μεταφέρουμε ευθύνες στους άλλους, όταν όμως αποδεχτούμε την ήττα μας, αυτό θα μας δώσει κίνητρο να γίνουμε καλύτεροι με περισσότερη προπόνηση , ποσοτική αλλά και ποιοτική και να επανέλθουμε διεκδικώντας με περισσότερες αξιώσεις τη νίκη. Όταν τελειώσει ο αγώνας έχει λήξει κι η μάχη.
Ο «πόλεμος» μπορεί να συνεχίζεται. Ο προπονητής πρέπει να δώσει το χέρι του στο διαιτητή, δεν έχουν να χωρίσουν κάτι, μετά από λίγες μέρες μπορεί να είναι πάλι μαζί στο ίδιο ή σε άλλο γήπεδο.Οι ομάδες, οι παίκτες έχουν τους υποστηρικτές τους, τους φιλάθλους τους. Οι διαιτητές όχι! Θεωρείτε πως είναι εύκολο αυτό που θα δει το μάτι να το επεξεργαστεί ο εγκέφαλος, να δώσει την εντολή να σφυρίξει, να πάρει την απόφαση και ταυτόχρονα να κάνει το ανάλογο σήμα με το χέρι του κι όλο αυτό μέσα σε κλάσματα του δευτερολέπτου;! Αμυντικό/επιθετικό; ποιος άγγιξε την μπάλα πριν βγει εκτός γηπέδου όταν δύο ή τρεις παίκτες αγγίζουν την μπάλα σχεδόν ταυτόχρονα; Λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτό πρέπει να γίνει με τους παίκτες σε απόσταση αναπνοής, τους προπονητές δίπλα και τους θεατές λίγο πιο μακρυά σε ένα γήπεδο 25χ18 μέτρων κι όχι σε ένα τεράστιο γήπεδο ποδοσφαίρου. Στο μπάσκετ ο διαιτητής μπορεί να σταματάει τη ροή του αγώνα και να κοντρολάρει τα συναισθήματα των παικτών κάθε λίγα δευτερόλεπτα σε αντίθεση με άλλα σπορ που μπορεί να περάσουν αρκετά λεπτά πριν ακουστεί το σφύριγμα του.
Ο διαιτητής στο μπάσκετ πάντα είναι πολύ κοντά στη δράση, σχεδόν δίπλα στους παίκτες. Σφυρίζει σε κάποιον φάουλ, το χρονόμετρο σταματάει κι ενώ πάει στη θέση του για την εκτέλεση βολών, ο παίκτης που το έκανε δεν έχει κάτι να κάνει κι έχει όλο το χρόνο να πάει δίπλα του και να διαμαρτυρηθεί. Ο αγώνας συνεχίζεται αλλά εσύ μιλάς στο διαιτητή δίπλα στο αυτί του. Εσύ θα ήθελες την ώρα που παίζεις ή την ώρα που είσαι στον αέρα για σουτ να έρθει με κάποιο μαγικό τρόπο στο αυτί σου κάποιος και να σου λέει: «είσαι σίγουρος ότι θα ευστοχήσεις», «σημάδεψες καλά», «μήπως να πασάρεις καλύτερα»;
Ο πολύ καλός μου φίλος Kuba Zajmoski, ένας από τους κορυφαίους διαιτητές Euroleague. Μαζί είμασταν οι πρώτοι Ευρωπαίοι που παρακολουθήσαμε σεμινάρια διαιτησίας ΝΒΑ και φέραμε την μηχανική των 3 διαιτητών στην Ευρώπη.
Το πρώτο πράγμα που κάνει ένας παίκτης είναι να αμφισβητήσει και να διαφωνήσει με το διαιτητή, το πρώτο όμως που θα πρέπει να κάνει είναι να ασχοληθεί με τον αγώνα και τη βελτίωση του. Δεν έχει σημασία σε ποια κατηγορία παίζεις,αν παίζεις επαγγελματικά, σε ερασιτεχνικό, τοπικό η ανεξάρτητο επίπεδο, ο διαιτητής είναι εκεί για να παίξεις εσύ, να ευχαριστηθείς τον αγώνα να διασκεδάσεις. Αν έρθει η νίκη καλώς να έλθει , αν έρθει η ήττα να την αποδεχθείς και να κάνεις την αυτοκριτική σου. Όλα αυτά έχουν μεγαλύτερο βάρος όταν οι αγώνες έχουν να κάνουν με ακαδημίες μικρών παιδιών, εδώ οι προπονητές πρέπει να είναι πάνω από όλα παιδαγωγοί. Αυτοσκοπός δεν πρέπει να είναι η νίκη με κάθε κόστος άλλα η σωστή εκμάθηση των βασικών αρχών του μπάσκετ και φυσικά των κανονισμών.
Όταν ένα μικρό παιδί δει τον προπονητή του να αντιδράει με λάθος τρόπο θα λάβει λάθος παραδείγματα, ο γονιός θα πρέπει να μη μείνει αμέτοχος και να μιλήσει με τη διοίκηση του συλλόγου για να σταματήσει άμεσα αυτή η συμπεριφορά. Σίγουρα όπως σε κάθε ειδικότητα, υπάρχουν καλοί διαιτητές, νέοι διαιτητές που μαθαίνουν, παλαίμαχοι που με την παρουσία τους βοηθούν το άθλημα που αγάπησαν και κάποιοι δε θα έλεγα κακοί αλλά που είναι ικανοί μέχρι ένα επίπεδο. Υπάρχουν πιλότοι για μικρά αεροσκάφη, για πολιτικά κι οι καλύτεροι για τα μαχητικά. Για να είναι στο γήπεδο μαζί σας σίγουρα αγαπούν αυτό που κάνουν, δεν έχουν οικονομικό όφελος, περισσότερα χαλάνε από τα ελάχιστα που παίρνουν σαν οδοιπορικά ακόμη και σε εθνικές κατηγορίες. Οι περισσότεροι υπήρξαν παίκτες. Κάποιοι σταμάτησαν από τραυματισμούς αλλά δεν εγκατέλειψαν το άθλημα, άλλοι δεν μπόρεσαν να παίξουν σε υψηλό επίπεδο και μέσα από τη διαιτησία προσπάθησαν να το επιτύχουν. Σε κάποιους αρέσει η επικοινωνία κι η κοινωνικοποίηση που προσφέρει το άθλημα.
Πολλοί παίκτες περιμένουν απαντήσεις χωρίς να κάνουν ερωτήσεις αλλά δηλώσεις:«βήματα»,«φάουλ», «μεταφορά», κανείς διαιτητής δεν θα απαντήσει αν δεν τον ρωτήσεις, ακόμη καλύτερα αν το κάνεις με ευγενικό τρόπο κι όχι ενώ συνεχίζεται ο αγώνας. Το θέατρο είναι καλό αλλά κάποιοι σπουδάζουν σε δραματικές σχολές χρόνια για να γίνουν απλά καλοί, μην δοκιμάζετε και μπαίνετε στον πειρασμό να δείξετε τις θεατρικές ικανότητες σας στο παρκέ. Την επόμενη φορά λοιπόν που θα μπείτε στη διαδικασία να διαμαρτυρηθείτε κάντε αυτή την ερώτηση στον εαυτό σας. Εσείς είστε τέλειοι;!
ΠΗΓΗ www.badbasket.gr
Αν το επιθυμείτε πατήστε LIKE στην επίσημη σελίδα του Coachbasketball.gr στο facebook και στηρίξτε την προσπάθεια μας H ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΟ ΜΠΑΣΚΕΤ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ...!!!