Τα μυστικά του σύγχρονου σουτ στο μπάσκετ και η «γνωστική ασυμφωνία» που τα περιβάλλει (β’ μέρος)
Του Μίλτου Χειμωνίδη, ερασιτέχνη προπονητή στις ακαδημίες της Ακαδημίας Καλαθοσφαίρισης Ρεθύμνου
Φεβρουάριος 2020
Διαβάστε εδώ το πρώτο μέρος: https://www.coachbasketball.gr/2020/01/blog-post.html
Οι περισσότεροι κορυφαίοι σουτέρ παγκοσμίως επιλέγουν τους πιο «οικονομικούς» από άποψη ενέργειας αλλά και κατά το δυνατόν γρηγορότερους τρόπους εκτέλεσης, ώστε να καταφέρνουν να είναι εξίσου αποτελεσματικοί ακόμα και μετά από την τεράστια προσπάθεια που συχνά απαιτείται μέχρι να καταφέρουν να βρουν τον χρόνο και τον χώρο για να σουτάρουν, ιδιαίτερα όταν επιχειρούν σουτ από μεγάλη απόσταση από το στεφάνι.
Για τους υπόλοιπους «κοινούς θνητούς», που έχουν πολύ λιγότερη δύναμη από τους επαγγελματίες και λιλιπούτια σωματικά προσόντα, ποιος άραγε να είναι ο ιδανικότερος τρόπος για να σουτάρουν αποτελεσματικά την μπάλα;
Πόσο να «ζυγίζει» η ίδια ακριβώς μπάλα στα νεανικά χέρια;
Ποιος να είναι ο σωστότερος τρόπος διδασκαλίας του σουτ στους νεαρούς αθλητές μας; Λέτε να παραμένει σωστός ο ίδιος ακριβώς τρόπος που όλοι μας διδαχτήκαμε από τους προπονητές μας στα νιάτα μας;
Η «ομίχλη» στα σπορ είναι γεγονός αναμφισβήτητο. Η «ομίχλη» ξεκινάει από τον ημιμαθή πρώην αθλητή, που συνεχίζει ως ημιμαθής φίλαθλος ή οπαδός, που γίνεται ημιμαθής προπονητής ή που καταλήγει ημιμαθής παράγοντας ομάδας ή κηδεμόνας… Έτσι, το σύνολο των πληροφοριών που κατέχουμε περνάει άκριτα από τη μια γενιά στην άλλη και είναι πολύ συχνά παρωχημένο.
Στον χώρο του αθλητισμού μάλλον αποτελούν την πλειοψηφία αυτοί που συνεχίζουν να πιστεύουν σε κάτι χωρίς να έχουν κάνει προσωπική έρευνα, και απλώς συνεχίζουν να αναπαράγουν οτιδήποτε οι δικοί τους προπονητές τους διδάξανε ή αυτά που μάθανε μέσα από ξεπερασμένες βιβλιογραφίες στις σχολές τους. Φαίνεται πως ξεχνούν το γνωμικό «τα μάτια μας συνήθως παρατηρούν αυτό που το μυαλό θεωρεί πως γνωρίζει». Ακόμα, όμως, κι αν συνειδητοποιήσουν τη γνωστική τους ασυμφωνία, κάποιοι προπονητές σκέπτονται, ίσως υποσυνείδητα:
· Αν αναθεωρήσω την πεποίθησή μου θα νιώσω loser…
· Αν αναθεωρήσω την πεποίθησή μου θα πρέπει να ξεκινήσω πάλι από την αρχή και από το άγνωστο, που με τρομάζει…
· Αν αναθεωρήσω την πεποίθησή μου θα πάει χαμένος ο κόπος μου τόσων ετών…
· Αν αναθεωρήσω θα γίνω «ρεζίλι» σε όλους αυτούς που είχα καταφέρει να πείσω για το σωστό της πεποιθήσεώς μου, σε όλους αυτούς που τόσο καιρό δίδασκα κάτι διαφορετικό…
· Αν τελικά αναθεωρήσω την πεποίθησή μου τι θα απογίνει αυτή η προσωπικότητα που τόσο σκληρά κόπιασα για να δημιουργήσω;
Δυστυχώς, όσο πιο ανεπτυγμένη είναι μια προσωπικότητα, σε όσο πιο πολλές «μάχες» έχει επικρατήσει, όσους πιο πολλούς αγώνες έχει κερδίσει, όσο πιο ψηλά έχει φτάσει, τόσο πιο δύσκολα μπορεί να αποδεχτεί κάποιο σφάλμα, κάποια παράληψη ή το πεπερασμένο μιας πεποίθησης!
Αυτό ισχύει ακόμα και στους μεγάλους αθλητές. Αποδεδειγμένα πλέον, χάρη στην τεχνολογία, ενώ πολλοί καταξιωμένοι αθλητές θεωρούν πως χρησιμοποιούν κάποια κίνηση ή κάποια συγκεκριμένη τεχνική, στην πραγματικότητα χρησιμοποιούν κάτι πολύ διαφορετικό από αυτό που έχουν μέσα στο κεφάλι τους. Το μεγαλύτερο πρόβλημα ξεκινάει όταν αυτοί οι υπεραθλητές συμβουλεύουν τους νεαρότερους αθλητές και προπονητές που τους θαυμάζουν να εκτελέσουν ή να διδάξουν αυτό που θεωρούν πως είναι το σωστό και νομίζουν πως εκτελούν και οι ίδιοι τους.
Ακολουθώντας τις εξελίξεις
Οι εξελίξεις του σύγχρονου μπάσκετ με την εμφάνιση του τρίποντου, τον χρόνο επίθεσης στα 24’’, την συνεχώς αυξανόμενη αθλητικότητα, τις νέες τάσεις ή την προσαρμογή της τακτικής στα καινούργια αμυντικά και επιθετικά δεδομένα, κατέστησαν αναγκαία και την αντίστοιχη προσαρμογή της ταχύτητας εκτέλεσης του σουτ. Ειδικότερα το μακρινό σουτ εκτελείται πλέον κατά βάση με μικρό άλμα και σε «πρώτο χρόνο» κατά την άνοδο (μέχρι την κορυφή του άλματος) και με μεγάλη στροφή του σώματος. Το σύγχρονο μακρινό σουτ περιλαμβάνει πολύ χαμηλότερο «set point» σε σχέση με το παρελθόν ή εκτελείται πλέον χωρίς «set point», με την μπάλα να μην σταματά καθόλου κατά τη φορά της πριν την απελευθέρωση, ως σουτ με μια κίνηση (one motion shot): ILoveBasketballTV Avoid These 5 Shooting Mistakes:
και: ShotMechanics The TRUE Fundamentals of Shooting Form:
και: ShotMechanics The TRUE Fundamentals of Shooting Form:
Για να καταφέρουν οι παίκτες να σουτάρουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα τη μπάλα, χωρίς να χρειαστεί να πηδήξουν πολύ ψηλά και έτσι να καθυστερήσουν πιθανώς την εκτέλεση ή να χρειαστεί να εφαρμόσουν περισσότερη δύναμη, εκμεταλλεύονται την ελαστικότητα των καινούργιων κανονισμών στα «βήματα» χρησιμοποιώντας μεγαλύτερες «μεταφορές» της μπάλας στον χώρο, χρησιμοποιώντας ντρίμπλες/κινήσεις δημιουργίας απόστασης από τον αμυντικό ( back steps, side/ slide steps κ.λπ.), ενώ ολοένα και πληθαίνουν οι εκτελέσεις τύπου floaters, runners, baby hooks κ.λπ. ακόμα και από τους ψηλούς (στα «snake bite shots» ας μην αναφερθούμε εδώ καλύτερα). Με όλους αυτούς τους «μοντέρνους» τρόπους εκτέλεσης οι σύγχρονοι σουτέρ αντικαθιστούν το συνήθως πιο αργό κλασικό jump shot στην κορυφή μεγάλου άλματος (ή κατά την πτώση), επιλέγοντας την ευκολία της μεγαλύτερης ταχύτητας της εκτέλεσης με «μια κίνηση». Με μια κίνηση και χωρίς διακριτό set point επιλέγουν να εκτελούν πλέον ακόμα και πολλοί από τους αθλητές που διαθέτουν πολύ μεγάλο άλμα (Harden, Irving κ.λπ.), ενώ θα μπορούσαν να εκτελέσουν άψογα ακόμη και με τον πιο «κλασικό» τρόπο…
Ένα πολύ καλό παράδειγμα γρήγορης τεχνικής εκτέλεσης του σουτ «one motion» στα δικά μας δεδομένα, από τον Βαγγέλη Χριστοδουλάκη του 2003:
Ας ακούσουμε εδώ την άποψη μιας «καινούργιας σχολής» της Αμερικής, που σύμφωνα με τη δική της ορολογία διαχωρίζει εκ νέου τις φάσεις της εκτέλεσης του σουτ, από Micah Lancaster Basketball - IPTV: Breaking Down Your Shot | Exclusive Details
Αξίζει πραγματικά τον χρόνο σας το παλιότερο άρθρο που κατηγοριοποιεί το σουτ ανάλογα με την τροχιά της μπάλας (ball path) πριν την απελευθέρωση: The-Overlooked-Importance-Of-Arm-Wrist-Angles
Παρακολουθώντας τα πεπραγμένα
Αμέσως παρακάτω παραθέτω διάφορα βίντεο που αναλύουν αυτά που περιέγραψα στο πρώτο μέρους αυτού του άρθρου/έρευνας. Αυτά τα παραδείγματα αναφέρονται ως απόδειξη του φαινομένου της γνωστικής ασυμφωνίας, χωρίς καμιά πρόθεση να μειωθεί η αναμφισβήτητη αξία των πολύ μεγάλων αθλητών και προπονητών! Αποτελούν μια ακόμη απόδειξη πως δεν αρκεί να μπορείς ο ίδιος να εκτελείς σωστά ή αποτελεσματικά κάποια τεχνική για να είσαι σε θέση να τη διδάξεις εξίσου σωστά και αποτελεσματικά σε κάποιον άλλον.
- Ο υπέροχος σουτέρ από μακρινή απόσταση Kevin Love συνεχίζει να πιστεύει πως το σωστό είναι να σουτάρεις με τον άξονα των ώμων (και τα πέλματα…) παράλληλο προς το καλάθι (square to the basket), πως το άλμα στο σουτ πρέπει να γίνεται κατακόρυφα και να προσγειώνεσαι στο σημείο από όπου πάτησες, ενώ ο ίδιος «στρίβει» το σώμα του, με τη μεριά του χεριού ρίψης προς το καλάθι, και προσγειώνεται πολλά εκατοστά πιο μπροστά από το σημείο από όπου σηκώθηκε, όπως κάνουν όλοι οι κορυφαίοι σουτέρ του κόσμου…(Δεν αναφερόμαστε βέβαια στα off balance, fade away κ.λπ., όπου εκεί αλλάζει το θέμα). Το ίδιο ακριβώς συνεχίζει να διδάσκει ως τον σωστό τρόπο εκτέλεσης και ο John Calipari, που είναι ένας από τους πιο επιτυχημένους κολεγιακούς προπονητές της Αμερικής (και όχι μόνο!). Η απόδειξη του ακριβώς αντίθετου από αυτά που πιστεύουν και διδάσκουν κάποιοι από τους καλύτερους σουτέρ του χώρου είναι ολοφάνερη, εάν παρατηρήσουμε αντικειμενικά και χωρίς παρωπίδες οποιοδήποτε βίντεό τους!
The NBA's best shooters don't know why they are good at shooting:
Παρακολουθείστε δύο ακόμη βιντεάκια:
Τα μάτια και το καλάθι: The EYES: Pro Shot's FOREST Shooting System:
- Το φαινόμενο Steph Curry πιστεύει ακόμη πως την μπάλα πρέπει να την ισορροπούμε στα δάκτυλα του χεριού, χωρίς αυτή να ακουμπάει στην παλάμη μας, και θεωρεί πως ούτε ο ίδιος δεν την ακουμπάει στην παλάμη του. Ο Steph «στρίβει» τόσο πολύ στα μακρινά σουτ, που τα πέλματά του προσγειώνονται μέχρι και σε 90 μοίρες, δηλαδή εντελώς κάθετα σε σχέση με το καλάθι, όπως ακριβώς και των περισσοτέρων εύστοχων σουτέρ τριών πόντων:
FALSE Shooting Advice Even Steph Curry Gives:
- Ακόμα και ο μοναδικός Jordan «έστριβε» το σώμα του προς το καλάθι, «βύθιζε» την μπάλα προς τους μηρούς του πριν σουτάρει μετά από πάσα και προσγειωνόταν πιο μπροστά και όχι στο σημείο που πατούσε όταν σούταρε από μακρινή απόσταση, όπως ακριβώς κάνουν οι περισσότεροι καλοί σουτέρ στις μέρες μας. Με τον ίδιο τρόπο εκτελούσε από μακριά και ο Νίκος Γκάλης, αλλά υπήρχε πολύ πυκνή ομίχλη εκείνα τα χρόνια.
The TURN: Aligned for Success:
Basketball Shooting Components: TURN:
- Ο Διαμαντίδης «βύθιζε» την μπάλα και έστριβε ξεκάθαρα το σώμα του προς το καλάθι https://www.coachbasketball.gr (του Τάκη Πανούλια) και «φυσικά» προσγειωνότανε πολύ πιο μπροστά από εκεί που πατούσε.
Για το βύθισμα της μπάλας, ακούστε ακόμη:
- Γιατί άραγε βοηθάει στα μακρινά σουτ όταν προσγειωνόμαστε πιο μπροστά από το σημείο που πατήσαμε και όχι να εκτελούμε το άλμα κατακόρυφα;
The Physics of a Jumpshot:
- Γιατί χρειαζόμαστε διαφορετικούς τρόπους στο σουτ; (Για να είμαστε κατά το δυνατόν αντικειμενικοί!)
Ας θυμηθούμε για μια ακόμη φορά πως τελικά το κάθε σουτ είναι λίγο/πολύ διαφορετικό και εξαρτάται άμεσα από τις εκάστοτε συνθήκες (απόσταση από καλάθι/αμυντικό, διαθέσιμο χρόνο εκτέλεσης, κούραση, πίεση κ.λπ.), οπότε δεν θα πρέπει να είμαστε δογματικοί σε καμιά περίπτωση.
Ο θρυλικός προπονητής John Wooden μιλάει για την φιλοσοφία του:
Είναι θεωρώ πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε τον ορισμό της περίφημης «τεχνικής» κατά την αναζήτηση των πιο αποτελεσματικών τρόπων εκτέλεσης του σουτ:
Ο όρος τεχνική αναφέρεται στον πιο αποτελεσματικό τρόπο για να πετύχει κάποιος τον τελικό του στόχο ή αποτέλεσμα όσο το δυνατόν πιο οικονομικά, δηλαδή με τη μικρότερη απαίτηση ενέργειας από τον οργανισμό και είναι ο τρόπος που τεκμηριώνεται και επιστημονικά. Η καλή τεχνική διακρίνεται ευκολότερα στα δύσκολα! Καλή τεχνική έχει σίγουρα κάποιος που μπορεί να εκτελέσει με τον ίδιο τρόπο ακόμη και όταν είναι κουρασμένος, αφού όπως αναφέραμε ο σωστός τεχνικά τρόπος δεν απαιτεί μεγάλη ενέργεια. Το βασικό χαρακτηριστικό αυτού που την κατέχει είναι πως δείχνει effortless, δεν φαίνεται πως καταβάλει ιδιαίτερη προσπάθεια, αλλά τελικά δείχνει και όμορφος αισθητικά, ακόμα και σε κάποιον που ουσιαστικά δεν γνωρίζει την τεχνική του αθλήματος.
Μετά από όλα αυτά τα παραδείγματα, βάλτε οποιοδήποτε βίντεο από τους σουτέρ της αρεσκείας σας και θαυμάστε τους (αφού βρείτε κάποιο που να μην ακολουθεί την μπάλα η κάμερα…), αναλύοντας την τεχνική τους με «διαφορετικά μάτια» αυτή τη φορά!
Επιπλέον μελέτη
Η παραπάνω έρευνα είναι εμπνευσμένη από τις διδασκαλίες του επαγγελματία Αμερικανού προπονητή καλαθοσφαίρισης Paul Hoover, που αφιέρωσε την καριέρα του στη μελέτη και τη διδασκαλία του σουτ (ανθρώπου του οποίου η κατάληξη δεν πρέπει να επηρεάζει την αξία του έργου που μας παρέδωσε…). Δωρεάν και χωρίς πνευματικά δικαιώματα διανέμει το βιβλίο που έγραψε για την τεχνική του σουτ, από την γέννηση του αθλήματος μέχρι το σύγχρονο μπάσκετ. Στις σελίδες του αναλύονται με αμερικάνικη λεπτομέρεια όλοι οι σύγχρονοι μύθοι μέσα από γνώσεις, παρατηρήσεις αλλά και απόψεις για τα «μυστικά» του σύγχρονου σουτ. Δείτε το εδώ: https://dreallday.com
Για όποιον ζορίζεται με τα αγγλικά και ενδιαφέρεται να το διαβάσει στα ελληνικά, το έχω μεταφρασμένο και μπορώ να το στείλω ηλεκτρονικά σε όποιον μου το ζητήσει, φυσικά εντελώς δωρεάν, όπως επιθυμεί και ο συγγραφέας του!
Να είμαστε το λοιπόν καλά και να συνεχίσουμε να διδασκόμαστε καινούργια πράγματα για μια ζωή!!!
Μίλτος Χειμωνίδης, ερασιτέχνης προπονητής στην Ακαδημία Καλαθοσφαίρισης Ρεθύμνου
e-mail: miltos.thethiti@gmail.com
ΥΓ στις 9.2.2020
Αποκαλυπτικός ο διαγωνισμός τρίποντων στο ALL STAR στο Ηράκλειο, έ παιδιά;...
Αποκαλυπτικός ο διαγωνισμός τρίποντων στο ALL STAR στο Ηράκλειο, έ παιδιά;...
Τα περιεχόμενα, χονδρικά, του μεταφρασμένου βιβλίου (146 σελίδων) του Paul Hoover
«Τα μυστικά της εκτέλεσης του σουτ» (2014):
Η ΠΟΡΕΙΑ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΤΕΛΕΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΣΟΥΤ
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΜΥΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΩΣΤΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΣΟΥΤ
1. ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΜΥΣΤΙΚΑ ΣΤΗ ΣΩΣΤΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΣΟΥΤ;
2. ΕΛΛΕΙΨΗ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗΣ
3. ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΣΩΣΤΟ
4. BEEF ΚΑΙ FOREST
5. ΤΟ ΔΑΧΤΥΛΟ
6. ΤΟ ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ ΧΕΡΙ (Ή ΧΕΡΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑΣ)
7. ΡΥΘΜΟΣ: «ΤΟ ΒΥΘΙΣΜΑ»
8. ΤΑ ΜΑΤΙΑ
9. SWEEP & SWAY
10. Η ΣΤΡΟΦΗ
11. ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: Η ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΣΟΥΤ
12. ΤΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ
13. Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΕΜΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ & Η ΜΥΪΚΗ ΜΝΗΜΗ
14. ΝΟΕΡΗ ΕΞΑΣΚΗΣΗ
15. Η ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΤΩΝ ΛΑΘΩΝ ΤΟΥ ΣΟΥΤ
ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ: ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΣΟΥΤ
16. ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΤΑΧΥΤΗΤΑ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΣΟΥΤ
17. Η ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΣΟΥΤ ΣΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΒΟΛΗ
18. ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΣΟΥΤ
19. Ο ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΣΟΥΤΕΡ
20. ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΨΕΜΑΤΑ ΤΟΥ ΣΟΥΤ
ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ: ΤΑ 5 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ
21. ΠΕΙΘΑΡΧΗΜΕΝΗ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗ
22. ΑΛΗΘΕΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΗ
23. Η ΣΥΝΕΙΔΗΤΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΑΠΟΤΥΧΙΑΣ
24. ΤΙ ΘΕΛΕΙ Ο ΑΘΛΗΤΗΣ;
25. Η ΩΡΑ ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ
ΜΕΡΟΣ ΕΚΤΟ: ΕΠΙΛΟΓΟΣ
26. ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΚΟΥΒΕΝΤΕΣ
27. ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
Αν το επιθυμείτε πατήστε LIKE στην επίσημη σελίδα του Coachbasketball.gr στο facebook και στηρίξτε την προσπάθεια μας H ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΟ ΜΠΑΣΚΕΤ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ...!!!