Γιατί τα παιδία σας μπορεί ξαφνικά να αρχίσουν να χάνουν το ενδιαφέρον τους για τον αθλητισμό

Μετάφραση: Μίλτος Χειμωνίδης, ερασιτέχνης προπονητής στην ΑΚΑΔΗΜΙΑBC https://www.akadimiabc.com/akadimies/mini    

Πρωτότυπο: https://ilovetowatchyouplay του Alex Flanagan (συμβάλλει και ο Ψυχολόγος Δρ. Σam Maniar)

 

Αν είστε ένας από τους ελάχιστους γονείς που ποτέ του δεν δωροδόκησε το παιδί του για να πάει στην προπόνηση ή για να αποδώσει καλύτερα στο παιχνίδι του και εάν δίνετε τον λόγο σας πως ποτέ σας δεν του έχετε υποσχεθεί πράγματα ως αντάλλαγμα όπως πχ περισσότερο χρόνο στο iPad ή ένα παγωτό, μπορείτε να παραλείψετε αυτό το άρθρο. Όλοι οι υπόλοιποι … διαβάστε το.

Φαίνεται πως είναι αρκετά αβλαβές όταν επιβραβεύουμε τα παιδιά μας με κάποιο σνακ ως αντάλλαγμα για τους πόντους που θα πετύχουν στο παιχνίδι τους…

Αλλά για μαντέψτε!  Αυτές οι μικρές ανοησίες από μέρους μας θα μπορούσαν να οδηγήσουν το παιδί μας στο να σταματήσει «αναπάντεχα» να συμμετέχει στα σπορ.

Αυτό είναι κάτι που οι ψυχολόγοι αποκαλούν ως το «φαινόμενο υπεραιτιολόγησης» (overjustification, το φαινόμενο της υπερβολικής αιτιολόγησης συμβαίνει όταν ένα αναμενόμενο εξωτερικό κίνητρο όπως χρήματα ή βραβεία μειώνει το εγγενές κίνητρο ενός ατόμου να εκτελέσει μια εργασία- από Wikipedia) και είναι αυτό το γεγονός που πιστεύω ότι είναι εν μέρει υπεύθυνο για το υψηλό ποσοστό εγκατάλειψης που παρατηρούμε στον αθλητισμό της νεολαίας στις μέρες μας. Στην πραγματικότητα, το National Alliance for Sports εκτιμάει ότι το 70% των παιδιών των ΗΠΑ θα σταματήσει τα οργανωμένα αθλήματα από τη στιγμή που θα μπει στα 13 του χρόνια.

Ο καλύτερος τρόπος για να περιγράψουμε την επίδραση της υπεραιτιολόγησης είναι να χρησιμοποιήσουμε μια παραβολή από το βιβλίο του Robert Weinberg για το ψυχικό σθένος (Mental Toughness) στον αθλητισμό, στην εργασία, αλλά και στη ζωή.

Υπήρχε κάποτε ένας γέρος ο οποίος ζούσε στην επαρχία και είχε ένα τεράστιο ελεύθερο χώρο ως μέρος της περιουσίας του. Στα παιδιά της γειτονιάς άρεσε πολύ να παίζουν μπέιζμπολ, αλλά δεν υπήρχε και τόσο πολύς ελεύθερος χώρος στην γειτονιά, εκτός από το κτήμα του παππού, που τους ήταν τέλειο για το παιχνίδι τους. Έτσι, μια ημέρα τα παιδιά έφεραν εκεί κάποια υλικά και δημιούργησαν ένα υποτυπώδες γήπεδο στο χώρο του. Όταν ο γέρος τους ανακάλυψε, βγήκε θυμωμένος από το σπίτι του και τους έδιωξε μακριά από την γη του. Αυτό συνέβη αρκετές φορές, μέχρι που μια μέρα ο γέρος βγήκε ξαφνικά έξω την στιγμή που τα παιδιά έπαιζαν και τους είπε: «παιδιά μου, εγώ είμαι ένας μοναχικός γέρος και τελικά συνειδητοποιώ ότι μου αρέσει να βλέπω παιδιά στην αυλή μου να παίζουν και να διασκεδάζουν, γιατί με αυτό με κάνει να αισθάνομαι και εγώ λίγο πιο νέος. Έτσι αποφάσισα πως θα ήθελα τόσο πολύ να συνεχίσω να σας βλέπω εδώ, ώστε θα δίνω από 1.00$ στον καθένα σας όταν έρχεστε να παίζετε στον χώρο μου».

Η εξέλιξη αυτή ήταν μια πολύ ευχάριστη έκπληξη για τα παιδιά και έτσι αυτά συνέχισαν να παίζουν με ακόμη περισσότερο ενθουσιασμό στην αυλή του.

Όμως λίγες ημέρες αργότερα και την στιγμή που τα παιδιά ετοιμάζονταν να ξεκινήσουν να παίξουν, ο παππούς βγήκε έξω και τους είπε: «Μου αρέσει πάρα πολύ να σας βλέπω να παίζετε στην αυλή μου, αλλά έχω ένα μικρό εισόδημα και ανακάλυψα πως τελικά τα οικονομικά μου δεν μπορούν να αντέξουν εάν συνεχίσω να δίνω στον καθένα σας από 1,00$  για το παιχνίδι στην αυλή μου, αλλά μπορώ να τα καταφέρω εάν σας δίνω πλέον από 0,75$». Τα παιδιά συμφώνησαν. Αυτό συνεχίστηκε για κανά δυο ακόμα εβδομάδες, με τον γέρο να τους προσφέρει όλο και λιγότερα χρήματα κάθε φορά που τους έβλεπε να παίζουν. 

Τέλος, μια μέρα βγήκε έξω και τους είπε: «Κοιτάξτε παιδιά, πραγματικά μου αρέσει να παίζετε εδώ, αλλά το μόνο που μπορώ πλέον να αντέξω οικονομικά είναι να δίνω στον καθένα σας από 5 σεντ όταν παίζετε στον χώρο μου.»

Και τότε τα παιδιά σταμάτησαν το παιχνίδι τους και του απάντησαν: «και εμείς λοιπόν αποφασίσαμε πως δεν πρόκειται να συνεχίσουμε να παίζουμε στην αυλή σας μόνο για ένα τόσο άχρηστο κερματάκι»! Και έτσι τα μάζεψαν και έφυγαν και δεν ξαναπάτησαν ποτέ ξανά στην αυλή του για παιχνίδι... 

Λοιπόν, τι έγινε εδώ;

Τα αγόρια μας έπαιζαν αρχικά επειδή τους ήταν διασκεδαστικό. Είχαν εγγενή (εσωτερικά) κίνητρα. Δεν χρειάζεται κανένα άλλο κίνητρο ή ανταμοιβή για να παίξουν τα παιδιά, αλλά ο παππούς πρόσθεσε τα χρήματα (εξωγενή πηγή ή εξωτερικά κίνητρα) στην εξίσωση. Στην ουσία ο παππούς τούς υπεραιτιολόγησε την επιθυμία τους να παίξουν. Όταν όμως το εξωτερικό τους κίνητρο μειώθηκε, μαζί του εξασθένισε και το εσωτερικό τους κίνητρο για το παιχνίδι.

Το κάνουμε συνεχώς αυτό στον αθλητισμό των παιδιών μας. Παίρνουμε το παιχνίδι που παίζουν τα παιδιά μας επειδή τους είναι διασκεδαστικό και το μετατρέπουμε σε «δωροδοκίες» για να παίζουν ή ακόμη και σε χρήματα ως ανταμοιβή. Ή εξισώνουμε τη διασκέδαση με τη νίκη (διασκέδαση = νίκη)!

Αυτός είναι ο βασικός λόγος που είμαι κατά της ανταμοιβής για την συμμετοχή των παιδιών  στο αθλητισμό. Ξαφνικά, ο αθλητισμός και το παιχνίδι γίνεται το μέσο για να πάρει το παιδί κάποιο έπαθλο. Πάρτε ξαφνικά το έπαθλο από την εξίσωση και αυτή σας η ενέργεια θα μεταφέρει και το βασικό κίνητρο του παιδιού σας για να παίξει, ακόμη πιο μακριά.

Δυστυχώς, η έρευνα έχει δείξει πως όταν τα κίνητρα ενός ατόμου μετατραπούν για κάποιο λόγο από εσωτερικά σε εξωτερικά, στην συνέχεια μπορεί να γίνει πάρα πολύ δύσκολο να μετατραπούν και πάλι σε εσωτερικά…

Πώς μπορεί να αποφευχθεί η επίδραση της υπεραιτιολόγησης στο παιδί σας; Εδώ είναι μερικές προτάσεις:

 

·       Αποφύγετε να δίνετε στο παιδί σας εξωγενή κίνητρα για το παιχνίδι του και τον αθλητισμό. Να θυμάστε ότι το παιδί θέλει να παίζει επειδή το παιχνίδι του είναι διασκεδαστικό!

·       Κατανοήστε τους λόγους που το παιδί σας αρχικά ξεκίνησε τον αθλητισμό και βοηθήστε το υπενθυμίζοντάς τους. Σε ορισμένες περιπτώσεις το παιδί σας μπορεί να χρειαστεί ακόμη και κάποια βοήθεια από μέρους σας για να τους θυμηθεί. Για παράδειγμα πείτε του: «θυμάσαι πώς ξεκίνησες να παίζεις; Ήταν τόσο διασκεδαστικό για εσένα να είσαι στο γήπεδο με τους φίλους σου και να παίζετε μαζί ως ομάδα».

·       Ωθήστε το παιδί σας στο να κάνει τον αθλητισμό του πιο διασκεδαστικό και ευχάριστο. Δεν είναι μόνο ευθύνη του προπονητή του να το κάνει αυτό...

·       Προσέξτε τα λόγια σας αλλά και τα μηνύματα που εκπέμπει η γλώσσα του σώματός σας. Μήπως έχετε και εσείς συνδέσει τη διασκέδασή του με τη νίκη και το σκοράρισμα ή τελικά η διασκέδασή του θα πρέπει να σχετίζεται με τους πρωταρχικούς λόγους που το παιδί σας ξεκίνησε τον αθλητισμό;

 

Sam Maniar, Ph.D. is a Sport Psychologist and Founder of the Center for Peak Performance, LLC where he works with athletes, teams, and businesses. He holds a doctorate degree in Counseling Psychology with a specialization in Sport Psychology. His favorite two “athletes” are his nine-year-old son and seven-year-old daughter. To learn more about Dr. Maniar, visit his website at www.CenterForPeakPerformance.com

Αν το επιθυμείτε πατήστε LIKE στην επίσημη σελίδα του Coachbasketball.gr στο  facebook και στηρίξτε την προσπάθεια μας H ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΟ ΜΠΑΣΚΕΤ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ...!!!